Η HELLENiQ ENERGY, μέσω της θυγατρικής της ΕΚΟ ABEE, ανέλαβε να εξασφαλίσει βιώσιμο αεροπορικό καύσιμο (Sustainable Aviation Fuel- SAF) στην Ελλάδα για τις πτήσεις της AEGEAN Airlines.
Τα βιώσιμα αεροπορικά καύσιμα (SAF) παράγονται με διάφορες χημικές κατεργασίες, ανάλογα με τις πρώτες ύλες που χρησιμοποιούνται. Αυτό που καθιστά τα SAF βιώσιμα είναι ότι παράγονται είτε χρησιμοποιώντας ως πρώτες ύλες υλικά που έχουν ήδη παράγει άνθρακα (απόβλητα βιολογικής προέλευσης ή καύσιμα ανακυκλωμένου άνθρακα), είτε δεσμεύοντας άνθρακα για την παραγωγή τους (συνθετικό SAF που παράγεται με δέσμευση διοξειδίου του άνθρακα (C02) και υδρογόνο από ανανεώσιμο ηλεκτρισμό).
Η συνεισφορά του SAF στη μείωση των εκπομπών CO2 προσδιορίζεται στο συνολικό κύκλο ζωής του καυσίμου, από την παραγωγή της πρώτης ύλης (feedstock) έως και τις εκπομπές από την καύση του.
Σήμερα, η πλέον διαδεδομένη οδός παραγωγής SAF είναι η επεξεργασία λιπαρών οξέων (HEFA) που προέρχονται από 100% βιώσιμες πρώτες ύλες βιολογικής προέλευσης, εφαρμόζοντας τις αρχές της κυκλικής οικονομίας, δηλαδή από απόβλητα μαγειρικών ελαίων και ζωικών λιπών από τα οποία παράγεται βιοκαύσιμο με πολύ χαμηλές εκπομπές κύκλου ζωής σε σχέση με το συμβατικό αεροπορικό καύσιμο από ορυκτούς υδρογονάνθρακες.
Τα φυσικοχημικά χαρακτηριστικά των SAF, βάσει των σχετικών διεθνών προτύπων που έχουν θεσπιστεί, είναι παρόμοια με των ορυκτών καυσίμων και επιτρέπουν την ανάμιξή τους με συμβατικά αεροπορικά καύσιμα και τη χρήση από τους κινητήρες των αεροσκαφών χωρίς να απαιτούνται αλλαγές ή τροποποιήσεις στους κινητήρες, όπως έχουν πιστοποιήσει και μεγάλοι κατασκευαστές κινητήρων αεροσκαφών.
Τα βιώσιμα αεροπορικά καύσιμα με τα οποία η ΕΚΟ τροφοδοτεί τις πτήσεις της AEGEAN, παράγονται σε σύγχρονες μονάδες παραγωγής SAF από τις οποίες πραγματοποιεί εισαγωγή το διυλιστήριο της ΕΛΠΕ ΔΕΠΠΠ στη Θεσσαλονίκη.H συνεργασία της ΕΚΟ ΑΒΕΕ με την AEGEAN για την τροφοδοσία των πτήσεων της με SAF από το αεροδρόμιο της Μακεδονίας ξεκίνησε την 1η Μαρτίου του 2022 και προέβλεπε σταθερό ποσοστό SAF 2% σε πτήσεις της από το αεροδρόμιο "Μακεδονία" μέχρι 31 Δεκεμβρίου του 2022.
Το 2023, η ανανέωση της συνεργασίας ΕΚΟ ΑΒΕΕ και AEGEAN προέβλεπε τη αύξηση του ποσοστού SAF σε 4% μεσοσταθμικά μέχρι το τέλος του έτους. Η συνεργασία αυτή για την εν λόγω περίοδο απέφερε μείωση εκπομπών κατά 559,3 tn CO2.
Στο ίδιο πλαίσιο συνεργασίας, για το 2024 εφαρμόζεται αύξηση του ποσοστού SAF σε 8% μεσοσταθμικά. Από την παραδοτέα ποσότητα αεροπορικού καυσίμου με την παραπάνω σύσταση, αναμένεται μείωση 2273,2 tn CO2, στο σύνολο του έτους.
Σχετικά με τον τρόπο παραγωγής του SAF και την πιστοποίηση των χαρακτηριστικών βιωσιμότητάς του:
• H EKO ABEE μέσω της ΕΛΠΕ ΔΕΠΠΠ εξασφαλίζει την προμήθεια SAF από μεγάλους παραγωγούς που εφαρμόζουν πιστοποιημένο σύστημα βιώσιμων ανανεώσιμων καυσίμων (κυρίως βιοκαυσίμων, καθώς οι τεχνολογίες ανανεώσιμων καυσίμων μη βιολογικής προέλευσης δεν είναι ακόμα εν γένει ώριμες).
• Το ανανεώσιμο μέρος του αεροπορικού καυσίμου παράγεται με βιώσιμο τρόπο χρησιμοποιώντας βέλτιστες πρακτικές και οδούς παραγωγής εφαρμόζοντας αντίστοιχο πιστοποιημένο σύστημα βιωσιμότητας.
• H πρώτη ύλη (feedstock) που χρησιμοποιείται για την παραγωγή του ανανεώσιμου καυσίμου παράγεται σύμφωνα με τα κριτήρια βιωσιμότητας που καθορίζει η Οδηγία για τις Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας (2018/2001/EU) (“RED II”) και την προβλεπόμενη μεθοδολογία υπολογισμού της μείωσης εκπομπών GHG. Όπως προβλέπεται στην Οδηγία RED II, το ανανεώσιμο καύσιμο θα πρέπει να έχει ένταση εκπομπών CO2 μειωμένη τουλάχιστον κατά 50% σε σχέση με το ορυκτό καύσιμο. Ανάλογα δε με την ημερομηνία έναρξης λειτουργίας της εγκατάστασης παραγωγής του ανανεώσιμου καυσίμου η ελάχιστη απαίτηση μείωσης εκπομπών διαμορφώνεται σε 60% για εγκαταστάσεις που άρχισαν να λειτουργούν μετά τις 5 Οκτωβρίου 2015 και έως 31 Δεκεμβρίου 2020, και έως 65% για εγκαταστάσεις που έχουν τεθεί σε λειτουργία από την 1η Ιανουαρίου 2021.
• Για όλες τις παραδόσεις αεροπορικού καυσίμου που περιέχουν ανανεώσιμο αεροπορικό καύσιμο (SAF) η ΕΚΟ ΑΒΕΕ εκδίδει δήλωση βιωσιμότητας (Biofuel Sustainability Statement- BSS) του ανανεώσιμου μέρους (SAF) στο οποίο αναγράφεται το είδος της πρώτης ύλης, η χώρα προέλευσης, η παραδιδόμενη ποσότητα σε μείγμα με το ορυκτό καύσιμο, η ένταση εκπομπών του ανανεώσιμου καυσίμου και το ποσοστό μείωσης εκπομπών που επιτυγχάνεται.
• Μέχρι σήμερα, η ΕΚΟ παραδίδει στην AEGEAN SAF με μείωση εκπομπών πάνω από 80%, επιλέγοντας SAF που παράγεται από πρώτες ύλες που δεν προέρχονται από καλλιέργειες τροφίμων και οι οποίες δρουν ανταγωνιστικά στην τροφική αλυσίδα, ούτε από υποβάθμιση των δασών (βιοκαύσιμα πρώτης γενιάς). Η επιλογή γίνεται αποκλειστικά μεταξύ προηγμένων βιοκαυσίμων (δεύτερης γενιάς), και αυτό αναμένεται να θεσπίσει και ο επικείμενος κανονισμός ReFuelEU Aviation που έχει τεθεί σε διαβούλευση από τον Ιούλιο του 2021 στα πλαίσια της δέσμης μέτρων Fit for 55 για τη μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου κατά 55% το έτος 2030.
• Η ΕΚΟ ΑΒΕΕ, ως μέλος της εφοδιαστικής αλυσίδας των βιώσιμων αεροπορικών καυσίμων, τροφοδοτεί την AEGEAN με βιώσιμα αεροπορικά καύσιμα εφαρμόζοντας πιστοποιημένο σύστημα βιωσιμότητας (αειφορίας) βιοκαυσίμων. Το 2024 η ΕΛΠΕ ΔΕΠΠΠ προχώρησε στην πιστοποίηση και η ΕΚΟ ΑΒΕΕ αντίστοιχα στην έναρξη των διαδικασιών πιστοποίησης του SAF σύμφωνα με το σύστημα ISCC το οποίο είναι εγκεκριμένο από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή αλλά και επιπλέον από το CORSIA (Carbon Offsetting and Reduction Scheme for International Aviation). Στο παραπάνω πλαίσιο, η ΕΚΟ, όπως και η ΕΛΠΕ ΔΕΠΠΠ, με την πρωτοβουλία αυτή σε συνεργασία με την AEGEAN, ετοιμάζονται να αντιμετωπίσουν τις προκλήσεις από την εφαρμογή του επικείμενου κανονισμού ReFuelEU Aviation για υποχρεωτική προσθήκη SAF σε όλες τις πτήσεις από κάθε αεροδρόμιο της Ευρώπης από το 2025.
