ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ

Το «Αειφόρο Λιοστάσι» είναι μια πρωτοβουλία της BASF, παγκόσμιου ηγέτη στον τομέα της φυτοπροστασίας, σε συνεργασία με τη Μολών Λαβέ, πιστοποιημένη ομάδα παραγωγών, τη Haifa, πρωτοπόρο σε θέματα θρέψης, και τη NETAFIM, ειδικό στα ολοκληρωμένα συστήματα άρδευσης. Πρόκειται για ένα κτήμα, στα Λιρά Λακωνίας, συνολικής έκτασης 200 στρεμμάτων, από τα οποία τα 40 θα χρησιμοποιηθούν για την εφαρμογή νέων, καινοτόμων λύσεων και βελτιωμένων συστημάτων άρδευσης, λίπανσης και φυτοπροστασίας αλλά και παραδοσιακών πρακτικών, με στόχο τη βιώσιμη ελαιοκαλλιέργεια.

Αυτή η γεωργική εκμετάλλευση θα ενταχθεί στο Ευρωπαϊκό Farm Network, ένα δίκτυο συνεργασιών της BASF. Το Ευρωπαϊκό Farm Network ιδρύθηκε το 2002 και περιλαμβάνει γεωργικές εκμεταλλεύσεις στο Βέλγιο, την Τσεχία, τη Γαλλία, τη Γερμανία, την Ιταλία, την Πολωνία και το Ηνωμένο Βασίλειο. Μέσω αυτού του δικτύου, θα υπάρξει ανταλλαγή τεχνογνωσίας και καλύτερων πρακτικών και το Ελληνικό αειφόρο λιοστάσι θα αναδειχτεί ως τόπος συνάντησης παραγωγών, γεωπόνων, ερευνητών, ειδικών, πανεπιστημιακών, και άλλων φορέων σε διεθνές επίπεδο.

Το «Αειφόρο Λιοστάσι» ανήκει στον νέο παραγωγό Κώστα Τσιγκούνη, ο οποίος είναι μέλος της ομάδας παραγωγών Μολών Λαβέ, η οποία συγκεντρώνει 523 πιστοποιημένους παραγωγούς, με συνολική καλλιεργήσιμη έκταση 8.700 στρεμμάτων και ετήσια παραγωγή περίπου 2.500 τόνων έξτρα παρθένου ελαιόλαδου ΠΓΕ Λακωνίας. Στο επίκεντρο της Μολών Λαβέ είναι το ολοκληρωμένο σύστημα διαχείρισης γεωργικών πρακτικών. Το έξτρα παρθένο ελαιόλαδο Μολών Λαβέ είναι καθαρό, παράγεται με φυσικές μεθόδους ψυχρής έκθλιψης και κατασταλάζει και αποθολώνεται μόνο με τη μέθοδο της φυσικής καθίζησης. Έτσι εξασφαλίζεται πλούσια γεύση και άρωμα, ενώ διατηρούνται όλα τα ωφέλιμα συστατικά.

Στο πλαίσιο της πρωτοβουλίας αυτής, η BASF αναλαμβάνει τη φυτοπροστασία του ελαιώνα με σύγχρονες, καινοτόμες λύσεις φυτοπροστασίας για την καταπολέμηση των επιβλαβών εντόμων και μυκήτων αλλά και πρακτικές αειφόρου ανάπτυξης.

Στον ελαιώνα έχουν εφαρμοστεί ήδη τεχνολογία δολωματικού ψεκασμού φυτοπροστασίας για την καταπολέμηση του δάκου καθώς και καταξιωμένο μυκητοκτόνο που δρα αποτελεσματικά κατά του κυκλοκονίου, αντικαθιστώντας τη χρήση του χαλκού.

Η τεχνολογία δολωματικού ψεκασμού δρα στοχευμένα κατά του δάκου σε συγκεκριμένο σημείο του ελαιόδεντρου και όχι σε όλη την κόμη του. Αυτό έχει σαν αποτέλεσμα την καλύτερη προστασία των ωφέλιμων εντόμων, την εξοικονόμηση νερού και τη μείωση της ποσότητας φυτοπροστατευτικού προϊόντος.

Από το φθινόπωρο του 2016, θα εφαρμοστεί το νέο μυκητοκτόνο προηγμένης τεχνολογίας μυκητοκτόνο Insignia®, το οποίο θα προσφέρει άριστη καταπολέμηση ασθενειών και βελτίωση της φυσιολογίας του δέντρου και των ποιοτικών χαρακτηριστικών του παραγόμενου καρπού και ελαιολάδου.

H εταιρεία Haifa Νοτιοανατολικής Ευρώπης, με πολυετή εμπειρία στο χώρο της θρέψης των φυτών, συμμετέχει σε αυτή την καινοτόμα ιδέα αναλαμβάνοντας ολοκληρωτικά το κομμάτι της θρέψης.

Στόχος είναι να επιτευχθεί μια σωστή και ισορροπημένη θρέψη, μειώνοντας τις ποσότητες λίπανσης ανά δένδρο και κατά συνέπεια περιορίζοντας τη ρύπανση του υδροφόρου ορίζοντα καθώς και του περιβάλλοντος γενικότερα.

Είναι γνωστό ότι με την κλασσική λίπανση μονάχα ένα ποσοστό από τα θρεπτικά στοιχεία, που χορηγούνται υπό την μορφή λιπασμάτων, καταλήγουν στην θρέψη των φυτών και αυτό γιατί το έδαφος και τα φυτά είναι δύο ανταγωνιστικά συστήματα που αναμετρούνται για τα ίδια στοιχεία. Αυτό έχει ως ακόλουθο με την κλασσική λίπανση, η αποτελεσματικότητα των θρεπτικών συστατικών να κυμαίνεται στο 25-45% μόνον.

Για να αυξηθεί η αποτελεσματικότητα χρήσης των θρεπτικών στοιχείων (Nutrient Use Efficienct, Ν.U.E.) στο 100%, θα εφαρμοστούν στο «Αειφόρο Λιοστάσι» υδρολίπανση, σε μικρές και συχνές δόσεις ανάλογα με τις ανάγκες των φυτών, διαφυλλικοί ψεκασμοί, όταν το φυτό παρουσιάζει αυξημένες απαιτήσεις σε θρεπτικά συστατικά, καθώς και λιπασμάτα ελεγχόμενης απελευθέρωσης.

Καθοριστικό ρόλο σε μια βιώσιμη ελαιοπαραγωγή που σέβεται το περιβάλλον διαδραματίζει η άρδευση. Η Netafim Ελλάς, με τα προηγμένα συστήματα άρδευσης, όπως είναι η κατανομή νερού με σταλακτήτες (στάγδην άρδευση), διασφαλίζει την αποτελεσματική χρήση του νερού. Η στάγδην άρδευση επιτρέπει τη βέλτιστη και ομοιόμορφη υγρασία του εδάφους με εξαιρετικό αερισμό και διασκορπίζει άμεσα το νερό και τα θρεπτικά συστατικά δημιουργώντας ένα προηγμένο και αποδοτικό σύστημα καλλιέργειας. Έτσι, αυξάνονται οι αποδόσεις, ενώ ταυτόχρονα μειώνονται η χρήση νερού και θρεπτικών συστατικών.

Επίσης, θα εφαρμοστούν δύο πρακτικές: η καταγραφή και αξιολόγηση των ωφέλιμων εντόμων από ειδικό εντομολόγο και η συν-καλλιέργεια ψυχανθών φυτών σε μέρος του ελαιώνα.

Με την καταγραφή και αξιολόγηση των ωφέλιμων εντόμων από ειδικό εντομολόγο θα καταδείξουμε ότι οι βιώσιμες τεχνολογίες και πρακτικές που θα εφαρμοστούν στο αειφόρο λιοστάσι διατηρούν ή και αυξάνουν την παρουσίας των ωφέλιμων στο χωράφι. Τα συγκεκριμένα ωφέλιμα έντομα αποτελούν ένα φυσικό όπλο ενάντια σε εχθρούς της ελιάς όπως ο δάκος, ο πυρηνοτρύτης και η καλλόκορις, και είναι αναπόσπαστο κομμάτι της ολοκληρωμένης διαχείρισης φυτοπροστασίας (Integrated Pest Management – IPM).

Επιπλέον, θα ξαναζωντανέψουμε πιλοτικά μία παλιά, παραδοσιακή πρακτική, αυτή της συν-καλλιέργειας ψυχανθών φυτών, όπως κουκιά, μπιζέλια, αρακά, σε μέρος του ελαιώνα. Με αυτόν τον τρόπο, θα πετύχουμε βελτίωση της λίπανσης (χλωρή λίπανση). Η δέσμευση του αζώτου από τα ψυχανθή λειτουργεί ευεργετικά για το έδαφος, ενισχύοντας τη βιοποικιλότητα και την υγεία του εδάφους. Παράλληλα, ο παραγωγός χρησιμοποιεί τα ψυχανθή για τροφή και ζωοτροφή. Έμμεσα, η αμειψισπορά με ψυχανθή θα προσελκύσει ενδημικά είδη πτηνών και, πιο ειδικά, κάποια είδη τσίχλας, ενισχύοντας έτσι τη βιοποικιλότητα. Αυτά τα άγρια πτηνά της περιοχής, θα καταγράψουν ορνιθολόγοι της Ελληνικής Ορνιθολογικής Εταιρείας, με την οποία θα υπάρξει στενή συνεργασία σε αυτό το έργο.