ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ

1. Κλιματική σταθερότητα και αέριοι ρύποι

Ακολουθώντας σύγχρονο αρχιτεκτονικό σχεδιασμό, αποδοτικά μηχανολογικά συστήματα, παράλληλα με βέλτιστες λειτουργικά χρήσεις και εφαρμόζοντας στρατηγικές βιωσιμότητας, ο Όμιλος στοχεύει στη διασφάλιση φιλικών περιβαλλοντικών λειτουργιών για το σύνολο των εν λειτουργία και υπό ανάπτυξη έργων, στο πλαίσιο της Βιώσιμης Ανάπτυξης. Απώτερο στόχο αποτελεί ο μετριασμός και η προσαρμογή στην κλιματική αλλαγή του συνόλου των δραστηριοτήτων, καθώς και η μείωση των δυνητικών αρνητικών επιπτώσεων. 

Λαμβάνοντας υπόψη κλιματικούς και περιβαλλοντικούς παράγοντες στο σχεδιασμό, την κατασκευή και τη λειτουργία των έργων, ο Όμιλος στοχεύει στην ανθεκτικότητα και την προσαρμογή των κτιρίων του σε μεταβαλλόμενες συνθήκες. Παράλληλα, στοχεύει στην προστασία της ποιότητας της ατμόσφαιρας από τη λειτουργία των υφιστάμενων και υπό ανάπτυξη ακινήτων του. 

Η μείωση του ανθρακικού αποτυπώματος και η επίτευξη ουδέτερου αποτυπώματος άνθρακα, αποτελούν σημαντικές προκλήσεις για τον Όμιλο. Για το 2022, πραγματοποιήθηκε πρώτη φορά εκτίμηση του ανθρακικού αποτυπώματος σύμφωνα με τις προδιαγραφές του προτύπου ISO 14064-1:2018 και GHG Protocol, περιλαμβάνοντας τις άμεσες και έμμεσες εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου.

Για την αποδοτική περιβαλλοντική και ενεργειακή διαχείριση των εμπορικών κέντρων, αυτά εφαρμόζουν Συστήματα Περιβαλλοντικής Διαχείρισης (ΣΠΔ) και είναι εξοπλισμένα με Συστήματα Παρακολούθησης Λειτουργίας Κτιρίου (ΣΠΛΚ) (B.M.S-Building Management System). Μέσω των ΣΠΔ και ΣΠΛΚ, παρακολουθείται η κατανάλωση ενέργειας και γίνεται προσαρμογή της λειτουργίας των εγκατεστημένων συστημάτων, με σκοπό τη βέλτιστη ενεργειακή κατανάλωση, και τελικά τη μεγιστοποίηση της ενεργειακής απόδοσης των κτιρίων. Το ΣΠΔ του The Ellinikon, της Μαρίνας Φλοίσβου και του Designer Outlet Athens είναι πιστοποιημένα κατά ISO 14001. 

Εμπορικά κέντρα (Golden Hall, The Mall Athens, Mediterranean Cosmos, Designer Outlet Athens)
Στόχος είναι η συνεχής μείωση της κατανάλωσης ενέργειας και η υλοποίηση φιλικών προς το περιβάλλον προγραμμάτων από όλους τους εμπλεκόμενους φορείς, με σκοπό τη βελτίωση της ενεργειακής απόδοσης. Έχουν υιοθετηθεί σύγχρονες αρχές προστασίας του περιβάλλοντος, όπως ο βιοκλιματικός σχεδιασμός, με στόχο την εξοικονόμηση ενέργειας και τη φιλική λειτουργία του εμπορικού κέντρου προς το περιβάλλον.

Στο πλαίσιο του ΣΠΔ των εμπορικών έργων, εφαρμόζονται ειδικά σχέδια δράσης για την εξοικονόμηση ενέργειας και τη μείωση των εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα, τα οποία περιλαμβάνουν τα ακόλουθα μέτρα:  

• Βελτιστοποίηση της ενεργειακής διαχείρισης
• Χρήση κατάλληλων μονωτικών υλικών για την πρόληψη και ελαχιστοποίηση της απώλειας θερμότητας
• Βελτιστοποίηση της αποδοτικότητας του συστήματος θέρμανσης, ψύξης και εξαερισμού, μέσω της λειτουργίας του BMS, το οποίο επιτυγχάνει σημαντική εξοικονόμηση ενέργειας. 
• Χρήση ηλεκτρικού και μηχανολογικού (Η/Μ) εξοπλισμού με χαμηλή κατανάλωση ενέργειας και μέγιστη απόδοση.
• Εγκατάσταση μεταβλητών αντλιών παροχής κρύου/ζεστού νερού στα κυκλώματα κλιματισμού, έτσι ώστε η ενέργεια που καταναλώνεται να είναι αυτή που απαιτείται κάθε φορά. 
• Δυνατότητα λειτουργίας όλων των κεντρικών μονάδων κλιματισμού με εξωτερικό αέρα, όταν οι συνθήκες θερμοκρασίας το επιτρέπουν, για την ψύξη του χώρου, χωρίς την απαιτούμενη χρήση των κλιματιστικών. 
• Χρήση πηγών και σωμάτων μειωμένης ενέργειας και απαιτήσεις για τεχνητό φωτισμό.
• Μηνιαία παρακολούθηση της κατανάλωσης ηλεκτρικής ενέργειας, φυσικού αερίου και καυσίμου. 
• Εγκατάσταση συστήματος αυτόματου ελέγχου για την ενεργειακή παρακολούθηση του βαθμού απόδοσης των ψυκτικών εγκαταστάσεων, με στόχο τη μέγιστη αξιοποίησή τους. 
• Τοποθέτηση αντιηλιακών μεμβρανών σε υαλοπίνακες στα διαφώτιστα επιπέδου +1, για τον περιορισμό απωλειών ενέργειας. 
• Αντικατάσταση συμβατικών φωτιστικών με LED, χαμηλότερης κατανάλωσης. 

Μαρίνα Φλοίσβου
Πιο συγκεκριμένα εφαρμόζονται οι ακόλουθες δράσεις:  

• Τακτική προληπτική συντήρηση των συστημάτων καύσης και των συστημάτων εξαερισμού και φίλτρων κλιματισμού.  
• Προληπτική απολύμανση των συστημάτων εξαερισμού και των φίλτρων κλιματισμού. 
• Εγκατάσταση ενδιάμεσων μετρητών για την καταγραφή της κατανάλωσης ενέργειας σε επιμέρους δραστηριότητες.  
• Εγκατάσταση και λειτουργία συστήματος τηλεμέτρησης, με στόχο τη χρήση νέων τεχνολογιών για την ακριβέστερη παρακολούθηση των καταναλώσεων, τον αποδοτικό έλεγχο και τη μείωση των απωλειών.  
• Διενέργεια ενεργειακού ελέγχου των εγκαταστάσεών της, με στόχο τη μείωση της κατανάλωσης ενέργειας.  
• Εγκατάσταση και χρήση ηλιακών συλλεκτών και ταχυθερμαντήρων για την παραγωγή ζεστού νερού στις εγκαταστάσεις της, με στόχο τη μείωση της κατανάλωσης πετρελαίου.  
• Εξασφάλιση Εγγυήσεων Προέλευσης Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας για το 2022 για την κατανάλωση ηλεκτρικής ενέργειας στον κύκλο εργασιών της Μαρίνας Φλοίσβου, με στόχο την ελαχιστοποίηση του περιβαλλοντικού αποτυπώματος.  
• Χρήση ηλεκτροκίνητων οχημάτων για τη μετακίνηση του προσωπικού της εντός των εγκαταστάσεων. 
• Λειτουργία 4 σταθμών φόρτισης ηλεκτρικών οχημάτων.  
• Αντικατάσταση όλων των συμβατικών φωτιστικών με LED, χαμηλότερης κατανάλωσης για εξοικονόμηση ενέργειας. 
• Τοποθέτηση αντιηλιακών μεμβρανών
• Χρήση ψυχρών υλικών, με τα οποία επιτυγχάνεται μείωση της επιφανειακής θερμοκρασίας.

The Ellinikon – Α’ Φάση  
Για την ανάπτυξη του The Ellinikon, ακολουθείται ένας σχεδιασμός φιλικός προς το περιβάλλον, με στόχο τον μετριασμό των περιβαλλοντικών επιπτώσεων και την προσαρμογή στην κλιματική αλλαγή. Με άξονα τη Στρατηγική Βιώσιμης Ανάπτυξης και εναρμονιζόμενη με την Πολιτική Βιώσιμης Ανάπτυξης, την Περιβαλλοντική Πολιτική και το σχετικό ΣΠΔ κατά τη φάση σχεδιασμού και κατασκευής, λαμβάνονται μέτρα για την ορθή χρήση και κατανάλωση της ενέργειας, τη μείωση του ενσωματωμένου άνθρακα κατά την κατασκευή,  τη μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου, καθώς επίσης και τη μείωση του θορύβου, των εκπομπών σκόνης και της αέριας ρύπανσης. Να σημειωθεί, πως εντός του 2022, το ΣΠΔ του The Ellinikon πιστοποιήθηκε κατά ISO 14001:2015.  

Η Μονάδα Βιώσιμης Ανάπτυξης είναι υπεύθυνη για την ανάπτυξη, εφαρμογή και παρακολούθηση των στόχων και πρωτοβουλιών καθ’ όλη τη διάρκεια του κύκλου ζωής του προγράμματος του The προκειμένου να διασφαλιστούν οι ευρύτεροι στρατηγικοί στόχοι βιώσιμης ανάπτυξης του Ομίλου.

Το σύνολο των αναπτύξεων του The Ellinikon ακολουθεί ολιστικά τα υψηλότερα πρότυπα βιώσιμης ανάπτυξης τόσο στον σχεδιασμό όσο και στην κατασκευή και λειτουργία. Το σύνολο των εμπορικών αναπτύξεων, κατά την Φάση Α’ του έργου, καθώς επίσης και μεγάλο μέρος των κατοικιών, στοχεύουν σε διεθνή πιστοποίηση βιώσιμης ανάπτυξης Leadership in Energy and Environmental Design (LEED) σε επίπεδο Gold. Παράλληλα, προωθείται και η πιστοποίηση επιμέρους έργων με τις διεθνείς πιστοποιήσεις Sustainable SITES Initiative (SITES), στοχεύοντας στην ανάπτυξη βιώσιμων εξωτερικών χώρων. 

Στα έργα χρησιμοποιούνται προηγμένα σχεδιαστικά μοντέλα για την προσομοίωση της ενεργειακής συμπεριφοράς, την ανάλυση του φυσικού φωτισμού και την Ανάλυση Κύκλου Ζωής (LCA). Παράλληλα, με την ολοκλήρωση της κατασκευής των έργων, πραγματοποιούνται εργασίες commissioning από ανεξάρτητους συμβούλους για την επαλήθευση της ορθής λειτουργίας των συστημάτων του κτιρίου.  

Τόσο το Μητροπολιτικό Πάρκο όσο και το παραλιακό μέτωπο, σχεδιάζονται σύμφωνα με τις αρχές της βιώσιμης ανάπτυξης, με στόχο την ελαχιστοποίηση του ανθρακικού αποτυπώματος, την προστασία και αποκατάσταση των φυσικών πόρων και του υφιστάμενου φυσικού περιβάλλοντος, την κάλυψη των αναγκών άρδευσης και ηλεκτροδότησης, καθώς και την ενίσχυση της βιοποικιλότητας και της ανθεκτικότητας. Οι εκτεταμένοι ελεύθεροι χώροι, η διείσδυση των χώρων πρασίνου εντός του οικιστικού ιστού, η αναβίωση και διευθέτηση των υφισταμένων υδατορεμάτων, καθώς και η ενοποίηση του παραλιακού μετώπου και η σύνδεση της πόλης με τη θάλασσα, αποτελούν σημαντικούς περιβαλλοντικούς και κοινωνικούς στόχους της ανάπτυξης. Στο έργο ενθαρρύνεται η βιώσιμη αστική κινητικότητα, με τον σχεδιασμό εκτεταμένου δικτύου πεζοδρόμων και ποδηλατοδρόμων, καθώς επίσης και θέσεων στάθμευσης ποδηλάτων και φόρτισης ηλεκτρικών οχημάτων.

Αριθμητικά στοιχεία του έργου του Ελληνικού:

• Μητροπολιτικό Πάρκο συνολικής έκτασης 2.000.000 τ.μ.
• Παράκτιο Μέτωπο συνολικού μήκους: 3,5 χλμ
• Συνολική έκταση χώρων πρασίνου: 600.000 τ.μ.
• Αμμώδης παραλία στο Παράκτικο Μέτωπο συνολικού μήκους: 1,5 χλμ
• Συνολικό μήκος δικτύου πεζοδρόμων και ποδηλατοδιαδρομών: 50 χλμ
• Συντελεστής κάλυψης: χαμηλότερος από 35%

2. Ενέργεια 

Το 2022,  ο Όμιλος εισήλθε στον τομέα της Ενέργειας μέσω των επενδύσεων του στις εταιρίες  Green-Volt IKE και R-Energy 1 Holdings S.A., στο πλαίσιο της υλοποίησης του σχεδιασμού του για την τροφοδότηση του The Ellinikon με «πράσινη» ενέργεια.  

Αρχικά, ο Όμιλος  προχώρησε στην απόκτηση του 67,71% των μετοχών της Green-Volt IKE. Η Green-Volt IKE αναπτύσσει 4 αιολικά πάρκα συνολικής ισχύος 242 MW στην Βόρεια Ελλάδα. Παράλληλα, εξαγόρασε ποσοστό 20% του μετοχικού κεφαλαίου της R Energy 1 Holding S.A. που κατέχει ένα χαρτοφυλάκιο 44 MW επιχειρησιακών φωτοβολταϊκών πάρκων και ένα χαρτοφυλάκιο αιολικών και φωτοβολταϊκών πάρκων συνολικής ισχύος 100 MW, τα οποία βρίσκονται σε φάση αδειοδότησης.  

Οι επιδόσεις μας
1. Κατανάλωση ενέργειας

Κατανάλωση ενέργειας εντός του οργανισμού (MJ) – 2022
Κατανάλωση ενέργειας                                                 27.467.346,7
Κατανάλωση ηλεκτρικής ενέργειας                              119.537.401,2 
Συνολική κατανάλωση ενέργειας                                  147.004.747,9

Κατανάλωση ηλεκτρικής ενέργειας ανά επενδυτικό ακίνητο (MJ) – 2022
Golden Hall                                    23.716.238,4
The Mall Athens                             30.979.112,4
Mediterranean Cosmos                 29.555.150,4
Designer Outlet Athens                 4.683.525,1
Μαρίνα Φλοίσβου                          6.091.581,6
The Ellinikon                                  24.511.793,3
Σύνολο                                           119.537.401,2

Ποσοστό ανανεώσιμων πηγών ενέργειας επί της συνολικής κατανάλωσης ενέργειας ανά επενδυτικό ακίνητο – 2022
Golden Hall                                    9,7%
The Mall Athens                             12,5%
Mediterranean Cosmos                  6,3%
Designer Outlet Athens                  0,0%
Μαρίνα Φλοίσβου                          93,6%
The Ellinikon                                  0,0%
Σύνολο                                          10,7%

Το ανθρακικό αποτύπωμα του Ομίλου για το 2022 κατανέμεται ως εξής: 
Scope 1 (2,4% επί του συνολικού) 
Scope 2 (market based) (10,7% επί του συνολικού) 
Scope 3 (86,9% επί του συνολικού) 

2. Κατανάλωση νερού

Συνολική κατανάλωση νερού (ML) – 2022
Golden Hall                                    48,1
The Mall Athens                             42,1
Mediterranean Cosmos                 101,7
Designer Outlet Athens                  30,7
Μαρίνα Φλοίσβου                           94,4
The Ellinikon                                  211,7
Σύνολο                                           528,7

3. Υπεύθυνη Διαχείριση Αποβλήτων
Στα εμπορικά κέντρα καθώς και στο The Ellinikon εφαρμόζονται οι πιο σύγχρονες πρακτικές και διαδικασίες διαχείρισης απορριμμάτων με έμφαση στην ανακύκλωση:

• Διαχωρισμός στην πηγή των ροών αποβλήτων (συλλογή σε έξι διακριτούς κάδους).
• Ελαχιστοποίηση του ποσοστού αποβλήτων που διατίθενται στους χώρους υγειονομικής ταφής, τόσο κατά τη διάρκεια κατασκευής όσο και κατά τη φάση λειτουργίας.
• Επαναχρησιμοποίηση, ανακύκλωση και ανάκτηση των αποβλήτων κατασκευής, μειώνοντας το ποσοστό που καταλήγει σε χώρους υγειονομικής ταφής και βέλτιστη χρήση των υλικών και μεθόδων κατεδάφισης.

Συνολική Διαχείριση Αποβλήτων – 2022
Παραγωγή επικίνδυνων αποβλήτων (t)                                         12.593,4
Παραγωγή μη επικίνδυνων αποβλήτων (t)                                    107.513,7
Συνολική παραγωγή αποβλήτων (t)                                               120.107,0
Ποσοστό αποβλήτων προς ανακύκλωση/επανάχρηση                  81,7%
Ποσοστό αποβλήτων προς κομποστοποίηση                                0,6%
Ποσοστό αποβλήτων προς διάθεση σε Χ.Υ.Τ.Α                             17,7%

Ελληνικό
Το 2022 ξεκίνησε έργο απορρύπανσης του εδάφους με την απομάκρυνση των παλιών εγκαταστάσεων, την αφαίρεση 5,5 χλμ. υπόγειοι ρυπογόνοι αγωγοί καυσίμων και την επιτόπου επεξεργασία στην πρότυπη μονάδα βιοεξυγίανσης που λειτουργεί εντός του Ελληνικού 6.500 τόνων μολυσμένου χώματος. Παράλληλα, ξεκίνησε και το έργο απορρύπανσης των υδάτων με την απομάκρυνση 250 τόνων επικίνδυνων αποβλήτων, την άντληση από τον υπόγειο υδροφόρο ορίζοντα περίπου 50 κυβικών μέτρων καθαρού καυσίμου αεροσκαφών και την επιτόπου επεξεργασία περίπου 1.800 κυβικών μέτρων μολυσμένου υπόγειου νερού.

Ελληνικό: Μια έξυπνη και βιώσιμη πόλη
Το έργο στο Ελληνικό αποτελεί το μοντέλο μιας πρότυπης αστικής ανάπλασης με την ενσωμάτωση των πλέον σύγχρονων τεχνολογιών. Μεταξύ άλλων στο έργο ενσωματώνονται έξυπνες υποδομές συστημάτων άρδευσης, έξυπνη διαχείριση υδάτων, έξυπνος φωτισμός, σύγχρονες δυνατότητες συνδεσιμότητας, ακόμα και έξυπνα κτίρια εξοπλισμένα με τις πλέον καινοτόμες υποδομές που εξασφαλίζουν εργονομία και άνεση. Παράλληλα θα υπάρχουν δυνατότητες και υποδομές smart mobility με έξυπνα συστήματα διαχείρισης κίνησης και μεταφορών, ενώ υπάρχει σχεδιασμός για έξυπνα συστήματα διαχείρισης ενεργειακών πόρων ώστε να εξασφαλίζεται βιώσιμη κατανάλωση ενέργειας. Τέλος, τα συστήματα έξυπνης διαχείρισης αποβλήτων θα βελτιστοποιούν την αποδοτικότητα διαλογής αποβλήτων και απορριμμάτων δίνοντας έμφαση στην ανακύκλωση και στην εκ νέου χρήση των υλικών.