Διαμόρφωση Στρατηγικής και Πολιτικής Βιώσιμης Ανάπτυξης και κριτηρίων ESG του ΤΑΙΠΕΔ
ΥΠΟΒΛΗΘΗΚΕ ΑΠΟ:
ΤΑΜΕΙΟ ΑΞΙΟΠΟΙΗΣΗΣ ΙΔΙΩΤΙΚΗΣ ΠΕΡΙΟΥΣΙΑΣ ΤΟΥ ΔΗΜΟΣΙΟΥ
Το Ταμείο Αξιοποίησης Ιδιωτικής Περιουσίας του Δημοσίου (ΤΑΙΠΕΔ) ιδρύθηκε το 2011 με τον ν. 3986/2011 (ΦΕΚ 152 Α’/01.07.2011) με αρχικό σκοπό την ανάπτυξη και αξιοποίηση περιουσιακών στοιχείων του Ελληνικού Δημοσίου, καθώς και περιουσιακών στοιχείων Ν.Π.Δ.Δ. ή των δημοσίων επιχειρήσεων των οποίων το Μετοχικό Κεφάλαιο ανήκει εξ ολοκλήρου, άμεσα ή έμμεσα, στο Δημόσιο ή σε Ν.Π.Δ.Δ., τα οποία μεταβιβάζονται για τον σκοπό αυτό στο ΤΑΙΠΕΔ.
Το ΤΑΙΠΕΔ λειτουργεί για την εξυπηρέτηση του δημοσίου συμφέροντος, σύμφωνα με τους κανόνες της ιδιωτικής οικονομίας. Η αξιοποίηση της δημόσιας περιουσίας γίνεται σύμφωνα με τις επικρατούσες συνθήκες της αγοράς και με εγγυήσεις πλήρους διαφάνειας. Το Ταμείο υλοποιεί το Επιχειρησιακό Πρόγραμμα Ανάπτυξης (ΕΠΑ – Asset Development Plan), το οποίο αναθεωρείται κάθε εξάμηνο και εγκρίνεται από το Κυβερνητικό Συμβούλιο Οικονομικής Πολιτικής (ΚΥΣΟΙΠ).
Στο επίκεντρο της φιλοσοφίας του ΤΑΙΠΕΔ είναι να λειτουργούμε ως στρατηγικής σημασίας εταίρος της Πολιτείας για την προώθηση και την ενίσχυση της αναπτυξιακής δυναμικής της ελληνικής οικονομίας, την προσέλκυση επενδύσεων και την παραγωγή εθνικού πλούτου. Ένας μοχλός ανάπτυξης, με πολλαπλασιαστική ισχύ, που μέσα από την αξιοποίηση της δημόσιας περιουσίας, δημιουργεί προστιθέμενη αξία για όλους, την εθνική οικονομία, τους πολίτες, τις επενδύσεις, τις τοπικές κοινωνίες, την αγορά εργασίας, το περιβάλλον.
Στόχος δράσης
Δεδομένου ότι τα ζητήματα αειφορίας βρίσκονται παγκοσμίως στην κορυφή της ατζέντας των κυβερνήσεων, των εταιρειών αλλά και της επενδυτικής κοινότητας, είναι σημαντικό για το ΤΑΙΠΕΔ να έχει μια συνεπή, σύγχρονη και καλά εδραιωμένη Στρατηγική και Πολιτική ESG / Βιώσιμης Ανάπτυξης πλήρως ευθυγραμμισμένη με το πεδίο δραστηριοτήτων του. Κυρίαρχος στόχος του Ταμείου είναι να αποτελεί έναν μοχλό βιώσιμης ανάπτυξης για τη χώρα τόσο μέσα από την αρχική του αποστολή που είναι η αξιοποίηση της ιδιωτικής περιουσίας του Δημοσίου όσο και από τον διευρυμένο του ρόλο ως Αρχή Σχεδιασμού Λιμένων για όλη τη χώρα αλλά και μέσα από τη Μονάδα Συμβάσεων Στρατηγικής Σημασίας (PPF).
Κοινό στο οποίο απευθύνεται
Η Στρατηγική και Πολιτική Βιώσιμης Ανάπτυξης και κριτηρίων ESG του ΤΑΙΠΕΔ περιλαμβάνει κατευθύνσεις που διέπουν όλη την αλυσίδα αξίας του (εταιρείες χαρτοφυλακίου, επενδυτική κοινότητα, παραχωρησιούχους περιουσιακών στοιχείων ΤΑΙΠΕΔ, επιχειρηματικούς συνεργάτες, συμβούλους, νεοφυείς εταιρείες πράσινης τεχνολογίας, ευρύτερη κοινωνία κλπ). Κατά συνέπεια, η εφαρμογή της έχει πολλαπλασιαστικά οφέλη για την ελληνική κοινωνία, την οικονομία και την προστασία του περιβάλλοντος, ιδιαίτερα αν λάβουμε υπόψιν ότι το χαρτοφυλάκιο του ΤΑΙΠΕΔ προσελκύει το 20% των άμεσων ξένων επενδύσεων στη χώρα ενώ το PPF ωριμάζει αυτή τη στιγμή έργα που αντιστοιχούν στο 2,5% του εγχώριου ΑΕΠ.
Χρονική διάρκεια
Η συνεργασία για τη διαμόρφωση της εν λόγω Στρατηγικής και Πολιτικής Βιώσιμης Ανάπτυξης/ESG του ΤΑΙΠΕΔ ξεκίνησε μέσα στο 2022 και ολοκληρώθηκαν το Ιούλιο του 2023, με την έγκρισή τους από το ΔΣ του ΤΑΙΠΕΔ.
Η Πολιτική Βιώσιμης Ανάπτυξης/ESG του ΤΑΙΠΕΔ ισχύει από την ημερομηνία έγκρισής της από το ΔΣ, μέχρι την αναθεώρησή της, η οποία προβλέπεται να πραγματοποιείται τουλάχιστον ανά δύο έτη, ώστε να λαμβάνει υπόψη τις εκάστοτε κοινωνικό-οικονομικές συνθήκες και περιβαλλοντικές προκλήσεις, στο πλαίσιο της διαδικασίας ανάλυσης ουσιαστικότητας των θεμάτων Βιώσιμης Ανάπτυξης του Ταμείου και των στόχων που έχουν τεθεί στο πλαίσιο της στρατηγικής του.
Περιγραφή
Το ΤΑΙΠΕΔ, αναγνωρίζοντας την αναγκαιότητα αντιμετώπισης της κλιματικής κρίσης αλλά και της μετάβασης σε ένα οικονομικό μοντέλο βιώσιμης ανάπτυξης, έχει διαμορφώσει και εξελίσσει στρατηγικές κατευθύνσεις για ενσωμάτωση των αρχών της αειφορίας και υιοθέτηση κριτηρίων ESG - Περιβαλλοντικά (Environmental), Κοινωνικά (Social) και Εταιρικής Διακυβέρνησης (Corporate Governance) στη λειτουργία του από το 2019, οι οποίες ενσωματώνονται τόσο στις ετήσιες εκθέσεις διαχείρισης του Ταμείου όσο και στις εκθέσεις πεπραγμένων της μητρικής εταιρείας (ΕΕΣΥΠ). Επιπλέον, από τον Απρίλιο του 2021 ενσωματώνονται οριζόντια στο Επιχειρησιακό Πρόγραμμα του ΤΑΙΠΕΔ (ADP), στοχεύοντας στην προσέλκυση υπεύθυνων επενδύσεων στη χώρα, και εγκρίνονται από το Κεντρικό Συμβούλιο Οικονομικής Πολιτικής (ΚΥΣΟΙΠ). Επιπρόσθετα, το Ταμείο έχει πλέον ενσωματώσει προβλέψεις για ενίσχυση της αειφορίας στην εταιρική του ταυτότητα καθώς στον αναθεωρημένο ιδρυτικό του νόμο (άρθρο 1 του ν. 3986, όπως τροποποιημένος ισχύει) αναφέρεται ρητά ότι: «κατά την επιδίωξη του σκοπού του Ταμείου, λαμβάνεται μέριμνα για τη συμβολή του στην επίτευξη των στόχων της Ευρωπαϊκής Πράσινης Συμφωνίας και των 17 Παγκόσμιων Στόχων για τη Βιώσιμη Ανάπτυξη του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών (SDGs)».
Η διαμόρφωση ενός ολοκληρωμένου πλαίσιο γύρω από τα θέματα ESG, επιτρέπει την ομαλή προσαρμογή του Ταμείου και των εταιρειών του χαρτοφυλακίου του στις νέες συνθήκες και τις θωρακίζει απέναντι σε όποιες επερχόμενες αλλαγές που σχετίζονται με απαιτήσεις περί δημοσιοποίησης μη-χρηματοοικονομικών πληροφοριών, ειδικά τώρα που έχουν αναληφθεί διεθνείς και ευρωπαϊκές δεσμεύσεις και πρωτοβουλίες ESG/ Sustainability (όπως π.χ. SDGs του ΟΗΕ, Συμφωνία του Παρισιού, Πλαίσιο βιώσιμης χρηματοδότησης της ΕΕ, Πράσινη συμφωνία της ΕΕ).
Στο πλαίσιο αυτό το ΤΑΙΠΕΔ προχώρησε στη διαμόρφωση της Στρατηγικής και Πολιτικής Βιώσιμης Ανάπτυξης/ESG, η οποία καθορίζει τους βασικούς πυλώνες και τα ακριβή βήματα που μπορεί να ακολουθήσει το ΤΑΙΠΕΔ για την ενσωμάτωση ζητημάτων ESG και Βιώσιμης Ανάπτυξης στη λειτουργία του, λαμβάνοντας υπόψιν την υπάρχουσα επιχειρηματική στρατηγική και τα ζητήματα ESG που θεωρούν σημαντικά τα ενδιαφερόμενα μέρη της αλυσίδας αξίας του.
Η Στρατηγική Βιώσιμης Ανάπτυξης/Κριτηρίων ESG του ΤΑΙΠΕΔ βασίζεται σε παγκόσμια αναγνωρισμένα πρότυπα αειφορίας, όπως π.χ. το GRI, το PRI, οι Παγκόσμιοι Στόχοι για τη Βιώσιμη Ανάπτυξη των Ηνωμένων Εθνών (SDGs), το UN Global Compact κ.ά. Κατά τη σύνταξή της ελήφθησαν επίσης υπόψη οι διεθνείς βέλτιστες πρακτικές, καθώς και οι κανονιστικές απαιτήσεις του Πλαισίου Βιώσιμης Χρηματοδότησης της Ε.Ε. (Κανονισμοί αριθ. 2019/2088, 2019/2089 και 2020/852). Η εν λόγω Στρατηγική είναι προσαρμοσμένη στο προφίλ του Ταμείου και περιλαμβάνει προτάσεις για την βέλτιστη αξιοποίηση του HRADF_ESG Rating Tool του ΤΑΙΠΕΔ ενώ καθορίζει τα ακριβή βήματα που μπορεί να ακολουθήσει το ΤΑΙΠΕΔ για την ενσωμάτωση ζητημάτων ESG και Βιώσιμης ανάπτυξης στη λειτουργία του.
Σημειώνεται, ότι βασικό στάδιο της διαμόρφωσης της εν λόγω Στρατηγικής αποτέλεσε η αναγνώριση και επικύρωση των ουσιαστικών θετικών και αρνητικών επιδράσεων του ΤΑΙΠΕΔ, με τη συμμετοχή των Διευθυντικών στελεχών του ΤΑΙΠΕΔ μέσω σχετικού εργαστηρίου διαβούλευσης (workshop), το οποίο πραγματοποιήθηκε λαμβάνοντας υπόψιν το επιχειρηματικό μοντέλο του ΤΑΙΠΕΔ αλλά και τις στοχευμένες συνεντεύξεις που είχαν διεξαχθεί ξεχωριστά με τα Διευθυντικά αυτά στελέχη.
Έχοντας υλοποιήσει όλα τα προαναφερόμενα στάδια, καθώς και την αναγνώριση των ενδιαφερόμενων μερών, εστάλη η έρευνα για την Ανάλυση Ουσιαστικότητας του ΤΑΙΠΕΔ μέσω ειδικής ηλεκτρονικής πλατφόρμας και ελήφθησαν απαντήσεις με υψηλό ποσοστό εκπροσώπησης των ομάδων ενδιαφερόμενων μερών της τάξης του 90%.
Στα πλαίσια της ανάλυσης ουσιαστικότητας, το ΤΑΙΠΕΔ πραγματοποίησε χαρτογράφηση των ενδιαφερομένων μερών του, και προχώρησε σε διαβούλευση μαζί τους, προκειμένου να αξιολογηθούν οι σημαντικές του επιδράσεις στο Περιβάλλον, την Κοινωνία και την Οικονομία.
Μέσω της ανάλυσης ουσιαστικότητας, προέκυψαν τα ουσιαστικά θέματα για κάθε στρατηγικό πυλώνα στα οποία το ΤΑΙΠΕΔ επικεντρώνει τις δράσεις του, συμβάλλοντας παράλληλα στην επίτευξη των παγκόσμιων στόχων βιώσιμης ανάπτυξης του ΟΗΕ (UN SDGs).
Η Στρατηγική/Πολιτική Βιώσιμης Ανάπτυξης/ESG επικεντρώνεται σε τρεις πυλώνες (Περιβάλλον, Κοινωνία και Οικονομία), που πλαισιώνονται από ένα σύστημα υπεύθυνης Εταιρικής Διακυβέρνησης.
Περιβάλλον
Το ΤΑΙΠΕΔ στοχεύει στη διασφάλιση φιλικών περιβαλλοντικών πρακτικών για το σύνολο των εν λειτουργία περιουσιακών στοιχείων του, των εν εξελίξει και επικείμενων έργων του, με βασικές περιοχές εστίασης τις ακόλουθες:
•Κλιματική αλλαγή
•Υδατικοί πόροι
•Κυκλική οικονομία
Το Ταμείο δεσμεύεται να προωθήσει περιβαλλοντικά βιώσιμες οικονομικές δραστηριότητες με έμφαση στην επίτευξη κλιματικής ουδετερότητας στο σύνολο της δραστηριότητας του και του χαρτοφυλακίου του μέχρι το 2050, στην προστασία των υδάτινων οικοσυστημάτων και στην προώθηση της κυκλικής οικονομίας, έχοντας ως πλαίσιο αναφοράς την Ευρωπαϊκή Πράσινη Συμφωνία.
Κοινωνία
Η δραστηριότητα του ΤΑΙΠΕΔ δημιουργεί μία σειρά κοινωνικών επιδράσεων προς τα ενδιαφερόμενά του μέρη, καθώς και ευρύτερα για την χώρα, με βασικές περιοχές εστίασης τις ακόλουθες:
•Απασχόληση και ανθρώπινα δικαιώματα
•Υγιείς και βιώσιμες κοινωνίες
Το Ταμείο δεσμεύεται να προωθήσει κοινωνικά βιώσιμες οικονομικές δραστηριότητες με έμφαση στην δημιουργία θέσεων εργασίας, στην προάσπιση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και την ενίσχυση της διαφορετικότητας και την αναβάθμιση της ποιότητας ζωής, στις περιοχές δραστηριοποίησής του.
Οικονομία
Το ΤΑΙΠΕΔ στοχεύει στην προσέλκυση βιώσιμων/υπεύθυνων επενδύσεων με θετικό περιβαλλοντικό και κοινωνικό πρόσημο, με βασική περιοχή εστίασης την:
•Οικονομία και τις Βιώσιμες Επενδύσεις
Στο πλαίσιο αυτό, το Ταμείο δεσμεύεται να προωθήσει τη δημιουργία άμεσης και έμμεσης οικονομικής αξίας για τα ενδιαφερόμενα μέρη του, και να προωθήσει τα βιώσιμα χρηματοοικονομικά μέσω της προσέλκυσης βιώσιμων επενδύσεων με ενσωμάτωση κριτηρίων ESG στις διαδικασίες του.
Επιπλέον, η προώθηση της καινοτομίας αποτελεί βασικό συστατικό των θεμάτων της Στρατηγικής του. Το ΤΑΙΠΕΔ δεσμεύεται ότι θα αξιοποιεί διαθέσιμες καινοτόμες λύσεις, σύγχρονες μεθόδους και εργαλεία, καθώς και θα αναπτύσσει επιχειρηματικές σχέσεις με οργανισμούς και φορείς που προωθούν την καινοτομία, προκειμένου να επιτύχει τους στρατηγικούς του στόχους σε κάθε περιοχή εστίασης.
Η υλοποίηση όλων των επιμέρους στόχων που εμπεριέχονται στις βασικές περιοχές εστίασης ανά στρατηγικό πυλώνα (Περιβάλλον, Κοινωνία και Οικονομία) και η μεγιστοποίηση της δημιουργίας μακροπρόθεσμης αξίας για το ΤΑΙΠΕΔ και τα ενδιαφερόμενα μέρη του, προϋποθέτουν την ύπαρξη ενός ισχυρού συστήματος εταιρικής διακυβέρνησης. Το ΤΑΙΠΕΔ έχει υιοθετήσει και εφαρμόζει μια σειρά πολιτικών και κανονισμών που διασφαλίζουν την καταλληλότητα των μελών του Διοικητικού Συμβουλίου, την ορθή λειτουργία των Επιτροπών του, τη διαφάνεια και τη δημιουργία σχέσεων εμπιστοσύνης με τους επενδυτές και την ισχυροποίηση του Συστήματος Εσωτερικού Ελέγχου και του συνόλου των εσωτερικών ελεγκτικών μηχανισμών και διαδικασιών που περιλαμβάνει, συμπεριλαμβανομένης της διαχείρισης κινδύνων, του εσωτερικού ελέγχου και της κανονιστικής συμμόρφωσης, με στόχο να καλύπτει σε συνεχή βάση κάθε δραστηριότητά της Εταιρείας και να συντελεί στην ασφαλή και αποτελεσματική λειτουργία της. Επίσης η Εταιρεία μέσω του αναθεωρημένου Κώδικα Δεοντολογικής Συμπεριφοράς επιδιώκει τη δημιουργία μιας επιχειρησιακής κουλτούρας που θεμελιώνεται στις αξίες της επιχειρηματικής ηθικής.
Τόπος Δράσης
Η εφαρμογή της εν λόγω Στρατηγικής και Πολιτικής Βιώσιμης Ανάπτυξης/ESG του ΤΑΙΠΕΔ έχει ευρεία εφαρμογή, μιας και το πεδίο δραστηριοτήτων του Ταμείου εκτείνεται σε όλη την ελληνική επικράτεια.
Κατά τη διαμόρφωση της Στρατηγικής Βιωσιμότητας/Κριτηρίων ESG του ΤΑΙΠΕΔ έγιναν εσωτερικές παρουσιάσεις και διαβουλεύσεις με ανταλλαγή απόψεων μεταξύ των στελεχών του πριν την οριστικοποίησή της, ενώ τόσο τα ουσιαστικά θέματα όσο και το τελικό κείμενο της σχετικής Στρατηγικής επικυρώθηκαν από τον ΔΣ του ΤΑΙΠΕΔ. Επίσης, σημαντικό μέρος αυτής της διαδικασίας ήταν η Ανάλυση Ουσιαστικότητας (Materiality Analysis), η οποία βασίστηκε στη διαβούλευση με τα ενδιαφερόμενα μέρη (stakeholder engagement) που έχουν σχέση με τις δραστηριότητες του ΤΑΙΠΕΔ, με την οποία καλούνται να αξιολογήσουν τη σημαντικότητα των θετικών και αρνητικών επιδράσεων που δημιουργούν ή ενδέχεται να δημιουργήσουν οι δραστηριότητες του ΤΑΙΠΕΔ στο περιβάλλον, τον άνθρωπο και την οικονομία.
Οι απαραίτητες ενέργειες για την επίτευξη εταιρικής βιωσιμότητας έχουν αποτυπωθεί στο «Σχέδιο δράσης βιώσιμης ανάπτυξης/ESG» του ΤΑΙΠΕΔ. Το εν λόγω Σχέδιο περιλαμβάνει ποσοτικούς και ποιοτικούς δείκτες των δράσεων για την ευχερή παρακολούθηση προόδου της εφαρμογής του μέσα από την αποτελεσματική καταγραφή και προσαρμογή όπου απαιτείται για την επιτυχία της Στρατηγικής Βιώσιμης Ανάπτυξης/ESG του ΤΑΙΠΕΔ η οποία επιφέρει πολλαπλά οφέλη όπως ενδεικτικά η προσέλκυση βιώσιμων επενδύσεων στη χώρα, η ενίσχυση της διαχείρισης κινδύνων, η αύξηση της ανθεκτικότητας του χαρτοφυλακίου του Ταμείου, η ενίσχυση της “κοινωνικής άδειας” των προγραμματιζόμενων επενδυτικών σχεδίων κλπ.
