Αναγκαιότητα του Προγράμματος
Γιατί μια καμπάνια για την καταπολέμηση του στίγματος ψυχικής υγείας στο δημόσιο λόγο;
Από την εμπειρία μας και από την έρευνα γραφείου και πεδίου που διεξήγαμε στη διάρκεια του έργου, διακρίναμε πως ο στιγματιστικός μιντιακός και δημόσιος λόγος επιμένει. Διαπιστώσαμε ότι οι επιπτώσεις του συντελούν στην αναπαραγωγή στερεοτύπων τα οποία με τη σειρά τους προκαλούν αποκλεισμούς και εντείνουν τις διακρίσεις απέναντι στα άτομα με προβλήματα ψυχικής υγείας, σε διάφορους τομείς της ζωής: εκπαίδευση, εργασία, κοινωνική, πολιτισμική, πολιτική ζωή.
Με βάση αυτά τα δεδομένα εκτιμήσαμε πως υπάρχει μεγάλη ανάγκη για ενίσχυση της συνηγορίας και του εποπτικού ρόλου της κοινωνίας των πολιτών για την αντιμετώπιση αυτών των φαινομένων.
Περιεχόμενο του Προγράμματος
Σε συνεργασία με τους εταίρους μας, αναλάβαμε στο πλαίσιο του έργου και της καμπάνιας «Σβήνουμε το στίγμα. Στο λόγο μας» να σχεδιάσουμε ένα σύνολο δράσεων και εργαλείων με σκοπό να συμβάλουν στην αποτροπή αποκλεισμού των ατόμων με προβλήματα ψυχικής υγείας, και στην εξάλειψη των διακρίσεων.
Τα αποτελέσματα συνοπτικά είναι:
- Έρευνα γραφείου με βάση αρχειακό υλικό δημοσιευμάτων σε ΜΜΕ και τηλεοπτικές εκπομπές του πρόσφατου παρελθόντος.
- Έρευνα πεδίου με focus groups ληπτών υπηρεσιών ψυχικής υγείας.
- Εκπαιδευτικό υλικό και εργαλεία ευαισθητοποίησης
- Οπτικοακουστικό υλικό (βίντεο): «οι ταμπέλες δεν προορίζονται για τους ανθρώπους» https://www.youtube.com/watch?v=gT-WswvH7OM&t=17s για το γενικό κοινό και: «τύπωσε την είδηση και όχι το στίγμα» https://www.youtube.com/watch?v=jyH_YqQ8HhY για δημοσιογράφους.
- Βιβλιοθήκη: 4 Οδηγοί για επαγγελματίες για την ορθή χρήση της γλώσσας στην ψυχική υγεία και για την προστασία των δικαιωμάτων των ατόμων με ψυχοκοινωνικά προβλήματα:
Κατεβάστε τους οδηγούς:
https://svinoumetostigma.gr/vivliothiki/
Οδηγός «ΜΜΕ και ψυχική Υγεία», Οδηγός «Βήμα – Βήμα: Στίγμα Ψυχικής Υγείας & διακρίσεις: Ενημερώνομαι και προστατεύομαι», Οδηγός »14+1 σημεία για την δημοσιογραφική κάλυψη θεμάτων ψυχικής υγείας: πώς γράφονται και παρουσιάζονται θέματα που αφορούν στην ψυχική υγεία με γνώμονα την αποτροπή του στίγματος», Οδηγός «Γλώσσα και αναπηρία - Το παράδειγμα της ψυχικής υγείας. Αρχές για την συμπεριληπτική γλώσσα στην νομοθεσία, στον δημόσιο χώρο και στα ΜΜΕ»
- Μία (1) εφαρμογή κινητού (mobile app) με χρηστικές πληροφορίες https://svinoumetostigma.gr/svinoumetostigma-mobile-app/
- Τρία (3) κείμενα συστάσεων με συνακόλουθες θεσμικές παρεμβάσεις με στόχο τον αποστιγματισμό, την (αυτο) συνηγορία (Επανεξέταση κώδικα δημοσιογραφικής δεοντολογίας, Σύσταση για αντικατάσταση των όρων που χρησιμοποιούνται σχετικά με την ψυχική υγεία/ψυχική αναπηρία σε δημόσια έγγραφα, Κείμενο συστάσεων προς ΕΣΡ), μέσω συλλογικών διαδικασιών (3 round tables με 11 θεσμικούς φορείς + 2 μέλη από: ψυχιατρική και δημοσιογραφική κοινότητα και αποτέλεσμα την υιοθέτηση των προτάσεών μας ή αντίστοιχες δεσμεύσεις).
Δείτε το ΔΤ με τις δεσμεύσεις εδώ
ΕΣΗΕΑ και ΕΣΡ στηρίζουν τις προσπάθειες καταπολέμησης του στίγματος ψυχικής υγείας στο δημόσιο λόγο - Σβήνουμε το στίγμα (svinoumetostigma.gr)
Δείτε την υιοθέτηση του κειμένου μας για την συμπεριληπτική γλώσσα εδώ
Εκθέσεις - Πορίσματα - Ειδική Επιτροπή Ελέγχου Προστασίας των Δικαιωμάτων των Ατόμων με Ψυχικές Διαταραχές - Υπουργείο Υγείας (moh.gov.gr)
- Υλικό εκπαίδευσης που χρησιμοποιήθηκε για επτά (7) σεμινάρια προς ειδικά κοινά (δημοσιογράφους, παραγωγούς περιεχομένου σε media, επαγγελματίες ψυ): 218 εκπαιδευόμενοι.
- Στοχευμένη καμπάνια για την προώθηση της συνηγορίας σε σχέση με τον στιγματιστικό λόγο, με σημαντικό αντίκτυπο: FB Engagements: 61.434, Επισκέψεις ιστοσελίδας: 10,589, Θεάσεις βίντεο(YouTube+FB): 204.342. Την καμπάνια μας αναπαρήγαγαν 46 ΜΜΕ.
- Κινητοποίηση οργανώσεων της ΚτΠ:
Αναπαραγωγή του υλικού μας από 46 φορείς. Εκστρατεία συλλογής υπογραφών: 960 υπογραφές.
Λειτουργία Εθελοντικής Ομάδας Συνηγορίας με 12 φορείς του τρίτου τομέα (μη κερδοσκοπικούς): 5 συναντήσεις, Συνάντηση Εργασίας: “Συνηγορία, αυτοσυνηγορία & στίγμα” με τη συμμετοχή θεσμικών συνομιλητών, συμμετοχή στις θεσμικές πιέσεις και κοινές δημοσιεύσεις ανάδειξης στιγματιστικού λόγου
- Δράσεις δημοσιότητας: 12 άρθρα/εκπομπές/συνεντεύξεις, σε ηλεκτρονικά μέσα, ραδιόφωνο, τηλεόραση, 5 Δελτία Τύπου, 261 posts σε fb, twitter, site, 5 βίντεο στο youtube.
Καινοτομία
Η καινοτομία του έργου «Σβήνουμε το Στίγμα. Στο Λόγο μας» αναδεικνύεται μέσα από την ενσωμάτωση πολυδιάστατων στρατηγικών, μέσων και εργαλείων που συνδυάζουν την εκπαίδευση, την ευαισθητοποίηση, την ενεργό εμπλοκή της κοινωνίας των πολιτών.
Κεντρικό στοιχείο της καινοτομίας αποτελεί η παραγωγή και χρήση οπτικοακουστικών υλικών, όπως τα βίντεο «Οι ταμπέλες δεν προορίζονται για τους ανθρώπους» και «Τύπωσε την είδηση και όχι το στίγμα», τα οποία προσεγγίζουν με δημιουργικό και διεισδυτικό τρόπο το ευρύ κοινό και τους επαγγελματίες των ΜΜΕ, προωθώντας πολύ δυνατά και επιδραστικά μηνύματα. Δείτε τα βίντεο εδώ: https://www.youtube.com/watch?v=gT-WswvH7OM&t=17s και https://www.youtube.com/watch?v=jyH_YqQ8HhY
Επιπλέον, το έργο ανέπτυξε εξειδικευμένους οδηγούς και εκπαιδευτικό υλικό που απευθύνεται σε δημοσιογράφους, με στόχο την προώθηση της ορθής χρήσης της γλώσσας και την αποτροπή του στιγματιστικού λόγου. Αυτοί οι οδηγοί συνοδεύονται από σύγχρονα εργαλεία όπως μια καινοτόμα εφαρμογή κινητού που παρέχει άμεση πρόσβαση σε πληροφορίες και πηγές για την ψυχική υγεία, διευκολύνοντας έτσι τη διάχυση των μηνυμάτων και την ενεργή συμμετοχή των χρηστών. Δείτε εδώ την βιβλιοθήκη με τους εύχρηστους οδηγούς μας: https://svinoumetostigma.gr/vivliothiki/
Η πρωτοποριακή αυτή προσέγγιση περιλαμβάνει την ενεργή συμμετοχή ατόμων με ψυχοκοινωνικά προβλήματα, δίνοντάς τους φωνή και ρόλο στην ανάπτυξη των εργαλείων συνηγορίας και των δράσεων του έργου, σε κάθε βήμα και για όλες τις δράσεις.
Μια άλλη καινοτομία του έργου αφορούσε τις θεσμικές παρεμβάσεις μέσω: κειμένων συστάσεων, στρογγυλών τραπεζών με τη συμμετοχή όλων των ενδιαφερομένων μερών και δράσεων ενίσχυσης του εποπτικού ρόλου της ΚτΠ. Μέσω αυτών το έργο στόχευε να προωθήσει σημαντικές θεσμικές αλλαγές και να ενισχύσει την προστασία των δικαιωμάτων των ατόμων με ψυχοκοινωνικά προβλήματα. Δείτε παρακάτω τα αποτελέσματα:
Δείτε το ΔΤ με τις δεσμεύσεις εδώ
ΕΣΗΕΑ και ΕΣΡ στηρίζουν τις προσπάθειες καταπολέμησης του στίγματος ψυχικής υγείας στο δημόσιο λόγο - Σβήνουμε το στίγμα (svinoumetostigma.gr)
Δείτε την υιοθέτηση του κειμένου μας για την συμπεριληπτική γλώσσα εδώ
Εκθέσεις - Πορίσματα - Ειδική Επιτροπή Ελέγχου Προστασίας των Δικαιωμάτων των Ατόμων με Ψυχικές Διαταραχές - Υπουργείο Υγείας (moh.gov.gr)
Η δημιουργική χρήση των μέσων κοινωνικής δικτύωσης για την προώθηση της καμπάνιας και η δημιουργία υλικών που απευθύνονται τόσο στο ευρύ κοινό όσο και σε εξειδικευμένα επαγγελματικά κοινά, υπογραμμίζουν την καινοτομία και την ευελιξία του έργου στην επίτευξη των στόχων του. Ενδεικτικά δείτε τον σημαντικό αντίκτυπο του μηνύματός μας: FB Engagements: 61.434, Επισκέψεις ιστοσελίδας: 10,589, Θεάσεις βίντεο(YouTube+FB): 204.342. Την καμπάνια μας αναπαρήγαγαν 46 ΜΜΕ.
Αυτές οι δράσεις κατάφεραν να φτάσουν σε ένα πολύ μεγάλο κοινό, αλλά και σε θεσμικούς παράγοντες, προκαλώντας ουσιαστικό κοινωνικό αντίκτυπο και συμβάλλοντας καθοριστικά στην καταπολέμηση του στιγματισμού και την προάσπιση των δικαιωμάτων των ατόμων με ψυχοκοινωνικά προβλήματα.
Βιωσιμότητα
Η ΕΚΨ Π. Σακελλαρόπουλος έχει ως πάγια πολιτική να αξιοποιεί τα παραγόμενα των έργων και να αποδίδει στην κοινωνία το επιστημονικό της έργο με πολλαπλασιαστικό όφελος.
Στο πλαίσιο αυτό κατατέθηκε στο Ινστιτούτο Εκπαιδευτικής Πολιτικής (ΙΕΠ) για περαιτέρω αξιοποίηση το δημοσιευμένο υλικό του έργου "Σβήνουμε το στίγμα. Στο λόγο μας", με τις απαραίτητες προτάσεις για προσαρμογές για την σχολική κοινότητα. H αξιοποίηση του υλικού του έργου θα αυξήσει την βιωσιμότητά του και τον κοινωνικό του αντίκτυπο.
O φορέας πραγματοποιεί συστηματικές δράσεις ευαισθητοποίησης της κοινότητας που αφορούν στον γενικό πληθυσμό και σε ειδικά κοινά (τοπική αυτοδιοίκηση, αστυνομία, δικαστικοί και εισαγγελείς, ιατροί άλλων ειδικοτήτων κτλ) με βασικό στόχο τον αποστιγματισμό και την ισότιμη ένταξη των ατόμων με ψυχοκοινωνικά προβλήματα. Το υλικό του έργου είναι ένα καινοτόμο υλικό που αξιοποιείται συστηματικά σε αυτές τις δράσεις.
Το μοντέλο των θεσμικών παρεμβάσεων που αξιοποιήθηκε στο έργο και είχε απτά αποτελέσματα παραμένει πολύτιμο εργαλείο για τις προσπάθειες συνηγορίας και άσκησης επιρροής της ΕΚΨ Π. Σακελλαρόπουλος στα κέντρα λήψης αποφάσεων σχετικά με τα δικαιώματα στην ψυχική υγεία και την καταπολέμηση του στίγματος. Αυτό το μοντέλο μπορεί να αξιοποιηθεί ως σημαντικό παράδειγμα του διαλόγου της Κοινωνίας των Πολιτών με τους Θεσμούς.
Ο φορέας είναι μέλος σε σημαντικά Εθνικά Δίκτυα και Ομοσπονδίες και σε Ευρωπαϊκά Δίκτυα, ενώ ανταλλάσσει τεχνογνωσία με πολλούς φορείς στο εξωτερικό. Σε κάθε σχετική συνεργασία προωθούμε τα εργαλεία του έργου.
Όλα τα εργαλεία παραμένουν αναρτημένα στην ιστοσελίδα του έργου, σε σύνδεση με την ιστοσελίδα του φορέα και μπορούν να αξιοποιηθούν από τους ενδιαφερόμενους.
Η βιωσιμότητα υποστηρίζεται και προωθείται και από τους εταίρους του έργου.
