Είναι διαπιστωμένο ότι η κλιματική αλλαγή θα έχει μεγάλο αντίκτυπο στις συνθήκες ανάπτυξης και εξέλιξης των δασών της Ευρώπης. Η κλιματική αλλαγή είναι πολύ πιθανό να αυξήσει τη διάρκεια της περιόδου των δασικών πυρκαγιών με τις παρατεταμένες περιόδους ξηρασίας και την αύξηση της θερμοκρασίας καθώς και να διευρύνει τις επικίνδυνες προς ανάφλεξη εκτάσεις. Οι ακραίες συνθήκες έχουν αυξηθεί σε πολλές περιοχές και συνεπώς η πιθανότητα για μεγάλες πυρκαγιές είναι πολύ ισχυρή. Η αντιμετώπιση πλέον των δασικών πυρκαγιών κάτω από αυτές τις συνθήκες καθίσταται πολύ δύσκολη και για αυτό κρίνεται σκόπιμο να επενδύσουμε περισσότερο στην πρόληψη παρά στην καταστολή, για καλύτερα αποτελέσματα με ελάχιστο συγκριτικά κόστος.
Επιπλέον, η αναγκαιότητα της υλοποίησης του έργου έγκειται στο ότι, τα δάση προσφέρουν μια σειρά από προστατευτικές και κοινωφελείς λειτουργίες, μεταξύ των οποίων η διασφάλιση της ποιότητας του νερού, η πρόληψη της διάβρωσης του εδάφους, η αποτροπή πλημμυρών, η διατήρηση της βιοποικιλότητας κ.α. Το ιδιαίτερο ανάγλυφο της χώρας και η εντεινόμενη κλιματική κρίση καθιστούν τα δάση με τις οικοσυστημικές υπηρεσίες που αυτά προσφέρουν, «ασπίδα» προστασίας για το κοινωνικό σύνολο και η προστασία τους είναι αναγκαία για την ευημερία των σημερινών αλλά και των μελλοντικών γενεών, με τη προώθηση της απασχόλησης σε μειονεκτικές περιοχές. Συνεπώς, η αποτροπή των δασικών πυρκαγιών και η μείωση των επιπτώσεων τους εξασφαλίζει τη διαρκή, σταθερή και σύμμετρη παραγωγή αγαθών, υπηρεσιών και ωφέλιμων επιδράσεων των δασικών οικοσυστημάτων προς το κοινωνικό σύνολο και ενισχύει την ικανότητά τους να παράσχουν οφέλη απαραίτητα για τη βιώσιμη ανάπτυξη και την Εθνική οικονομία.
Στο πλαίσιο αυτό και για πρώτη φορά στην ιστορία της χώρας, πραγματοποιήθηκαν συντονισμένα εκτενείς προληπτικοί καθαρισμοί και απομακρύνθηκε η επί δεκαετίες συσσωρευμένη καύσιμη βιομάζα από κρίσιμα δασικά οικοσυστήματα που κινδύνευαν. Τα Έργα με τις ονομασίες «Antinero I» και «Antinero II» χρηματοδοτήθηκαν από την Ευρωπαϊκή Ένωση - NextGenerationEu (Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας) με κωδικό Δράσης 16849, που περιλαμβάνεται στο Εθνικό Σχέδιο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας «Ελλάδα 2.0» στον Πυλώνα Ανάκαμψης: «1 – ΠΡΑΣΙΝΗ ΜΕΤΑΒΑΣΗ», του Άξονα: «1.4 – Αειφόρος χρήση των πόρων, ανθεκτικότητα στην κλιματική αλλαγή και διατήρηση της βιοποικιλότητας», με χρηματοδότηση ύψους 50 εκ. € και 87 περίπου εκ. € αντίστοιχα συμπεριλαμβανομένου ΦΠΑ. Η επέκταση του Antinero I υλοποιήθηκε με χρηματοδότηση ύψους 22 εκ. € συμπεριλαμβανομένου ΦΠΑ από τον Τακτικό Προϋπολογισμό.
Δυνάμει της υπ' αριθμ. πρωτ. 2679/27.12.2021 απόφασης της Κυβερνητικής Επιτροπής Συμβάσεων Στρατηγικής Σημασίας (πρακτικό της από 08.11.2021 συνεδρίασης) ανατέθηκαν στο ΤΑΙΠΕΔ οι αρμοδιότητες της ωρίμανσης, της διενέργειας διαγωνιστικών διαδικασιών και της παρακολούθησης της εκτέλεσης των συμβάσεων για την υλοποίηση του Antinero I με Δικαιούχο το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας ενώ δυνάμει της υπ' αριθμ. πρωτ. 359/22.02.2023 απόφασης της Κυβερνητικής Επιτροπής Συμβάσεων Στρατηγικής Σημασίας ανατέθηκαν ομοίως στο ΤΑΙΠΕΔ οι αρμοδιότητες για την υλοποίηση του Antinero IΙ με Δικαιούχο το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας.
Το ΤΑΙΠΕΔ εφάρμοζε καθόλη τη διάρκεια του έργου τις διαδικασίες που προβλέπονται βάσει του Συστήματος Διαχείρισης και Ελέγχου (ΣΔΕ) του Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας, ώστε να εξασφαλίζεται η χρηστή δημοσιονομική διαχείριση των πόρων του Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας, επαρκής διαδρομή ελέγχου, αποτελεσματική εφαρμογή του Εθνικού Σχεδίου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας και να υπάρχει προβλεψιμότητα και κοινή κατανόηση για τις ακολουθούμενες μεθόδους. Οι δασοτεχνικές εργασίες επιβλέπονταν από τις κατά τόπους αρμόδιες δασικές υπηρεσίες.
Αναφορικά με τον σχεδιασμό του Antinero I, έγινε μία επιστημονικά τεκμηριωμένη ομαδοποίηση των προς καθαρισμό δασικών περιοχών βάσει κλιματολογικών και άλλων συνθηκών και ανατέθηκαν τα έργα μέσω δημοσίευσης 13 συνολικά προσκλήσεων που οδήγησαν σε 31 συμβασιοποίησεις μεταξύ ΥΠΕΝ και αναδόχων.
Αναφορικά με τον σχεδιασμό του Antinero II, στο οποίο ακολουθήθηκε αντίστοιχη μεθοδολογία ομαδοποίησης, ανατέθηκαν τα έργα μέσω δημοσίευσης 17 συνολικά προσκλήσεων που οδήγησαν σε 47 συμβασιοποίησεις μεταξύ ΥΠΕΝ και αναδόχων.
Αξίζει να σημειωθεί ότι στο Τεχνικό Δελτίο των ως άνω δύο έργων που υπεβλήθησαν στην ΕΥΣΤΑ συμπεριλαμβανόταν πρόβλεψη για την προώθηση της συλλογής και αξιοποίησης της βιομάζας (δασικών υπολειμμάτων) με περιβαλλοντικά και κοινωνικά αειφόρο τρόπο. Αυτό πραγματοποιήθηκε με συντονισμό όλων των εμπλεκομένων και επετεύχθη η δωρεάν διάθεση της βιομάζας στους κατοίκους των γύρω περιοχών των δασοτεχνικών έργων.
Τέλος, με πρωτοβουλία του ΤΑΙΠΕΔ, ανατέθηκε σε εξειδικευμένο σύμβουλο και εκπονήθηκε αποτίμηση των κοινωνικών-οικονομικών όρων του περιβαλλοντικού οφέλους που προκύπτει από τα δασοτεχνικά έργα για την χώρα, το κοινωνικό όφελος που προκύπτει από την αξιοποίηση βιομάζας και του κόστους και οφέλους που θα προκύψει από την ορθολογικότερη διαχείριση της παραγόμενης βιομάζας. Η έρευνα επικεντρώνεται στην αξία του δάσους ως αγαθού, ένα θέμα που δεν έχει διερευνηθεί αρκετά στο παρελθόν στην Ελλάδα και κατά συνέπεια έχει σημαντικά στοιχεία πρωτοτυπίας.
