Η Εσαεί εν Ροή, ευρέως γνωστή ως Ομάδα Νέων Καλλιτεχνών, ή ως Ομάδα Χορού, είναι ένας Πολιτιστικός Φορέας που δραmηριοποιεhαι στις Καλές Τέχνες. Ως απώτερο σκοπό έχει την καλλιτεχνική αναβάθμιση και ποιότητα στην καλλιτεχνική εκπαίδευση και ως επιμέρους ατύχους, την αέναη δράση Ομάδων Νέων Καλλιτεχνών, την δημιουργική εκτόνωση της Ελληνικής Νεολαίας και τέλος, την αφύπνιση της Εθνικής Συνείδησης μέσω της ανάδειξης της ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΠΑΡΑΔΟΣΗΣ & του Αρχαίου. Νεότερου και Σύγχρονου Ελληνικού Πολιτισμού.
Ο κύριος στόχος του τρέχοντος έργου ήταν η ενεργοποίηση των νέων πολιτών για την υποστήριξη υγιών οικοσυστημάτων: το έργο YACeco αφορούσε την ενεργοποίηση της τοπικής κοινότητας για την υποστήριξη της διατήρησης του περιβάλλοντος και της διεθνούς αλληλεγγύης. Στοχεύσαμε κυρίως στην ανάπτυξη τοπικών πάρκων. Οι εθελοντές του ΕΣΑ (Ευρωπαϊκό Σώμα Αλληλεγγύης) είχαν την ευκαιρία να επιλέξουν ένα θέμα ανάλογα με τις ανάγκες της τοπικής κοινωνίας και σχετικό με τις υπηρεσίες και την αισθητική των τοπικών πάρκων. Υπήρξαν αρκετές άλλες δράσεις που οι εθελοντές μπορούσαν να οργανώσουν και να συντονίσουν με την ενεργό συμμετοχή των πολιτών, όπως για παράδειγμα, να οργανώσουν δράσεις ανακύκλωσης. ελαχιστοποίησης χρήσης πλαστικών προϊόντων· εξοικονόμηση ενέργειας· ανταλλαγή θερμότητας· επαγωγή του πράσινου σε όλο το δημόσιο χώρο· κοινοτική κηπουρική, κ.λπ. Οι μεγάλες προκλήσεις του σχεδίου ήταν: οργάνωση εκστρατείας για την ενίσχυση της οικολογικής ευαισθητοποίησης (συμμετοχή των πολιτών, των κοινωνικών εταίρων, των δημόσιων αρχών, του δημιουργικού τομέα - επιχειρηματίες)· εμπλοκή της νεολαίας που ενδιαφέρεται για την προστασία της φύσης.
Κοινό στο οποίο απευθύνεται
Το κοινό στο οποίο απευθυνόμασταν ήταν η η τοπική κοινωνία ως εμπλεκόμενη σε οικολογικές δράσεις. Εκτός από τους ντόπιους, καταφέραμε να εμπλέξουμε πρόσωπα-κλειδιά χάραξης οικολογικής πολιτικής, μέλη διοικητικού συμβουλίου τοπικών συλλόγων και στελέχη τοπικών αρχών.
Μέσω της κοινοτικής ανάπτυξης προσπαθήσαμε να ενισχύσουμε την κοινωνική, οικονομική, περιβαλλοντική και πολιτιστική ευημερία των κοινοτήτων με έμφαση σε άτομα με λιγότερες ευκαιρίες. Οι εθελοντές μας πρότειναν λύσεις σε προβλήματα της κοινότητας με βάση τις γνώσεις τους, την επικείμενη κατάσταση της κοινότητας και των διαθέσιμων προς ανάπτυξη υπαίθριων χώρων και σχετικές προτεραιότητες του φορέα υλοποίησης του σχεδίου. Τα αξιώματα που αφομοιώθηκαν στις πρακτικές μας ήταν:
(1) Αυτοπροσδιορισμός και πρωτοβουλία - οι άνθρωποι και οι κοινότητες έχουν το δικαίωμα να κάνουν τις δικές τους επιλογές και αποφάσεις: Δώσαμε χώρο και χρόνο στους εθελοντές μας για να ξεκινήσουν και να εξασκηθούν στις αποκτηθείσες δεξιότητές τους. Τους παροτρύναμε να εφαρμόσουν το δικό τους έργο, στο πλαίσιο άλλων καθηκόντων και σταδιακά να μας παρουσιάζουν τα επιτεύγματά τους.
(2) Ενδυνάμωση - οι ενεργοί πολίτες θα πρέπει να είναι σε θέση να ελέγχουν και να χρησιμοποιούν τα δικά τους προσόντα και μέσα για να επηρεάσουν την κοινωνία: Κάθε εθελοντής, μετά την άφιξή του, κλήθηκε να παρακολουθήσει μαθήματα κατάρτισης σύμφωνα με τις παρατηρούμενες ανάγκες και τις αναφερόμενες προσδοκίες. Μέσα από αυτή τη διαδικασία στοχεύαμε να τους ενδυναμώσουμε για να πάρουν πρωτοβουλίες και να σταθεροποιήσουμε τη συναισθηματική τους κατάσταση, να ξεπεράσουν ανώδυνα κάθε είδους πολιτισμικό σοκ και να εστιάσουμε στην προσωπική και επαγγελματική τους ανάπτυξη. Δευτερογενείς στόχοι ήταν να εφαρμόσουν τις γνώσεις τους, να επωφεληθούν από τα πρόσοντα, εμπειρίες και γνώσεις τους, να ενεργοποιήσουν το δημιουργικό τους ταλέντο για προσωπικό και κοινοτικό όφελος, προς όφελος όλων.
(3) Συλλογική δράση - η συγκέντρωση σε ομάδες ή οργανισμούς ενισχύει τις φωνές των ανθρώπων: ακόμη και αν η φυσική παρουσία και η δραστηριοποίηση σε εκδηλώσεις με φυσική μας παρουσία ήταν αδύνατο να επιτευχθεί λόγω των περιοριστικών μέτρων, προσαρμοστήκαμε στην κατάσταση και δημιουργήσαμε δράσεις α-σύγχρονης αλληλεπίδρασης με το κοινό μας να μπορεί να ενεργεί κατά βούληση στον χωροχρόνο και καθ 'όλη τη διάρκεια που ήταν εκτεθειμένα τα αντικείμενά μας στους χώρους δράσης, βασιζόμενοι στις θεωρίες κοινωνικής μάθησης. Συγκεκριμένα, στις περισσότερες πρωτοβουλίες μας, προκαλούσαμε τους πολίτες να εμπλακούν σε δράσεις και δραστηριότητές μας, αλλάζοντας, μεταρυθμίζοντας υπαίθρια φυσικά αντικείμενα, προσθέτοντας δικά μας και διακοσμώντας το περιβάλλον οικολογικά. Για παράδειγμα, χρωματίσαμε έναν συγκεκριμένο τοίχο. Φυτέψαμε λουλούδια. Τοποθετήσαμε ξύλινες παλέτες σε συγκεκριμένη διάταξη στον χώρο για χρήση της ως εξέδρα, κερκίδες, παγκάκια. Παρατηρήσαμε αλλαγές που επιτεύχθηκαν με την παρέμβαση των πολιτών. Τα αποτελέσματα όπου ήταν πιο ενδιαφέρον απ' ότι αναμενόταν. Νιώθουμε περήφανοι για αυτή την επιτυχία (περισσότερα αναφέρονται παρακάτω).
(4) Συνεργασία και μάθηση - συνεργασία και ανταλλαγή εμπειριών, ζωτικής σημασίας για την αποτελεσματική κοινοτική δραστηριοποίηση: Από την αρχή όλες οι δραστηριότητες νεολαίας βασίστηκαν στον εθελοντισμό και την κοινωνική εργασία με συνεργασίες και αμοιβαία συνεισφορά και συμμαχίες γνώσης. Η διαδικασία αυτή οδήγησε σε μοναδικά αποτελέσματα με εντυπωσιακό αντίκτυπο στους εμπλεκόμενους, σε τρίτους αλλά και στην ευρύτερη τοπική κοινωνία. Η ιδέα ενεργών πολιτών για το κοινό καλό θαρρούμε ότι έχει αναγεννηθεί με έμφαση στις οικολογικές αξίες. Ένα νέο «πράσινο» πνεύμα έχουμε προσπαθήσει να ενισχυθεί επανενώνοντας τους τοπικούς συλλόγους για «πράσινους» σκοπούς.
Οι εθελοντές μας, πέραν της κοινωνικής τους εργασίας, αντιμετώπισαν προκλήσεις αναβάθμισης του τρόπου ζωής τους: τους διαθέσαμε κατάλληλα καταλύματα καλά αεριζόμενα, υγιεινά γεύματα, διαιτολόγο, προτάσεις και εξοπλισμό για φυσική άσκηση και ικανοποίηση ειδικών αναγκών, αξιοποίηση ψηφιακών εφαρμογών για ενημέρωση της κατάστασης της υγείας κ.α..
Χρονική διάρκεια
Το έργο διήρκεσε 17 μήνες όσον αφορά την υλοποίηση και χρειάστηκαν 3 μήνες για τη διαδικασία καταγραφής των αποτελεσμάτων του έργου, υποβολής εκθέσεων σχετικά με τις δραστηριότητες και την αποδελτιοποίησή τους.
Περιγραφή
Οι δραστηριότητες αφορούσαν την ενίσχυση προστασίας και πρόληψης των μικρο-οικοσυστημάτων, την ανάδειξη της προστασίας του περιβάλλοντος και την ενίσχυση της διεθνούς αλληλεγγύης. Ακόμα κι αν υπήρχαν αρκετά εμπόδια σε διαδικασίες κοινοτικής ενδυνάμωσης, επινοήσαμε εναλλακτικές λύσεις ευαισθητοποίησης του ευρέος κοινού μέσω ασύγχρονης διάδρασης, υβριδικών εκδηλώσεων και ψηφιακών δραστηριοτήτων. Επιπλέον, κάναμε ένα πολύ ενδιαφέρον πείραμα.
Τοποθετήσαμε σε υπαίθριους χώρους διάφορα ελκυστικά αντικείμενα που μετακινούνται εύκολα και θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν για διάφορους λόγους. Το πείραμα λειτούργησε, απροσδόκητα. Συγκεκριμένα, αφήσαμε διάφορα επεξεργασμένα αντικείμενα στο κοντινό πάρκο που θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν για τη δημιουργία ποδηλατικής πίστας, τη δημιουργία οργάνων γυμναστικής υπαίθρου, φωλιες πουλιών, πάγκους, παγκάκια, κλπ. Η τοπική κοινωνία, κυρίως νεολαία απάντησε με τη μετεγκατάσταση αντικειμένων, τη βελτίωση θέσης τους, ή με προκλητικές αλλαγές και κινήσεις που υποδήλωναν αμφισβήτηση της πρωτοβουλίας μας.
Αυτός ο ασύγχρονος «τυφλός» διάλογος, παρόμοιος με έναν ασύγχρονο ανταγωνισμό και δελεαστικές προκλήσεις της κοινωνίας των πολιτών, ήταν μοναδικός.
Η κοινοτική ανάπτυξη προέκυψε μέσω κινητοποίησης περιθωριοποιημένων ατόμων. Οι λύσεις στα προβλήματα της κοινότητας προτάθηκαν και οι πολίτες από μόνοι τους έδειξαν τις προτιμήσεις τους με έναν ανεπανάληπτο τρόπο που πραγματικά μας εντυπωσίασε.
Καθ' όλη τη διάρκεια των δραστηριοτήτων του σχεδίου "YACeco", ιχνηλατήσαμε δραστηριότητες που προέκυψαν από κοινοτική ενδυνάμωση πολιτών, διεκδικώντας αυτήν τη δραστηριότητα ως απάντηση στις δράσεις των εθελοντών μας. Τα αποτυπώματά τους μας ακολουθούν και παραμένουν ανεξίτηλα στη μνήμη μας.... Για όλους εκείνους τους επιβάτες της «άμεσης στιγμής» που αλληλεπίδρασαν μαζί μας ή με τις δραστηριότητές μας, διεκδικούμε τη μοναδικότητα του έργου μας. Σε παράλληλο χρόνο με τις πρωτοβουλίες των εθελοντών μας, οι οποίοι εξακολουθούν να μας θυμίζουν το πέρασμά τους με τα αποτυπώματα που άφησαν στο υπαίθριο περιβάλλον, παρατηρούμε ένα διαρκώς μεταλλασσόμενο περιβάλλον με πιο οργανωμένες παρεμβάσεις με νόημα και αισθητική. Η αυτοδιάθεση - Ενδυνάμωση - Συλλογική δράση, συνεργασία και μάθηση μαζί - ήταν τα κύρια εργαλεία των εθελοντών και συνεργατών μας για την επίτευξη των στόχων μας.
(Α) Ένα από τα σημαντικότερα ζητήματα της περιοχής είναι μια πρώην στρατιωτική βάση, με ανοιχτή πρόσβαση στο κοινό, που ήταν παλαιότερα γνωστή ως «ΣΤΡΑΤΟΠΕΤΟ ΚΑΡΑΤΑΣΟΥ». Αφού παραμελήθηκε από τις στρατιωτικές αρχές, τα πουλιά σύντομα βρήκαν καταφύγιο εκεί. Ακόμη και ζεύγη παπαγάλων κυκλοφόρησαν στον αέρα. Την ίδια στιγμή, άστεγοι έρχονται και λεηλατούν τις εγκαταστάσεις ή ακόμα και καταστρέφουν τα υπάρχοντα κτίρια του πρώην στρατοπέδου.Η περιοχή Καρατάσου βρίσκεται κοντά στα γραφεία της ΕΕΡ
(Β) Πολλές άλλες δράσεις έχουν προγραμματιστεί προς όφελος "κρυμμένων" οικολογικών θησαυρών της Θεσσαλονίκης. Υπό αυτή τη συλλογική, οι εθελοντές μας μελέτησαν αρκετά μικρά ή μεγάλα δημόσια πάρκα της Δυτικής, Ανατολικής και Κεντρικής Θεσσαλονίκης. Η πρωτοβουλία αυτή έγινε σε συνεργασία με τον Πρόεδρο της ΠΡΟΤΕΚΤΑ ΚΟρδελιού Ευόσμου, Θεσσαλονίκης και Παύλου Μελά. Προσπάθησαν να κάνουν τη Θεσσαλονίκη πιο ελκυστική, ένα δυναμικά «Πράσινο Σπίτι» της Ευρώπης.
Κατά τη διάρκεια εξερεύνησης των πόρων της πράσινης πόλης, οι εθελοντές μας σχεδίασαν δραστηριότητες που είχαν ως στόχο:
-να μυήσουν τους ντόπιους πολίτες στους "κρυμμένους" φυσικούς θησαυρούς,
-να πραγματοποιήσουν καλλιτεχνικές δραστηριότητες της EEΡ σε εξωτερικούς φυσικούς χώρους, για την ψυχαγωγία των ανθρώπων, δωρεάν.
-ενίσχυση της έρευνας για φοιτητές με συναφή οικολογικά ενδιαφέροντα,
-σχεδιασμός, πρόταση ή ακόμη και αναβάθμιση των χώρων για να γίνει πιο πράσινο και να είναι κατάλληλο και ελκυστικό για τον αθλητισμό και τις τέχνες
-μελέτη σχετικά με την εγκατάλειψη ειδών του πάρκου και δημιουργία απογραφών, χαρτών και οδηγών εξερεύνησης των χώρων πρασίνου της Θεσσαλονίκης (δείτε τον κατάλογο των παραδοτέων)
-στήριξη και ενίσχυση όλων των άλλων τοπικών συλλόγων για την οικοδόμηση όλων των φιλόδοξων σχεδίων για το μέλλον της Πράσινης Στέγης της Μητροπολιτικής Ενότητας Θεσσαλονίκης».
(Γ) Επιπλέον, υπάρχουν αρκετές άλλες δράσεις που οι εθελοντές οργάνωσαν και συντόνισαν, όπως μαθήματα κατάρτισης ή συμμετοχή σε τοπικές δράσεις του Δήμου Παύλου Μελά, του Συλλόγου ΠΕΡΚΑ και της ΠΡΟΤΕΚΤΑ, οι οποίοι δημόσιοι και ιδιωτικοί φορείς προωθούν τακτικά και για μεγάλο χρονικό διάστημα πρωτοβουλίες ανακύκλωσης, ελαχιστοποίησης των προϊόντων από πλαστικό υλικό, εξοικονόμηση ενέργειας· ανταλλαγή θερμότητας· αύξηση πρασίνου σε δημόσιους χώρους - κοινοτική κηπουρική, κ.α..
Μέσω αυτού του έργου του ΕΣΑ εστιάσαμε στις ακόλουθες επιδιώξεις:
-εκστρατεία για την ενίσχυση της οικολογικής συνείδησης: συμμετοχή πολιτών, κοινωνικών εταίρων, δημόσιων αρχών, δημιουργικού τομέα και κοινωνικών επιχειρηματιών (Ο Χάρτης της Jelena Todic και οι 21 Κρυμμένοι Θησαυροί της Belma Nahic)
-προγράμματα νεολαίας που σχετίζονται με την προστασία της φύσης (εγχειρίδιο οικολογικών ορολογιών του B. Nahic)
-κοινοτικό πρόγραμμα πρόληψης (το έργο DHIA cive NATURA, που υποβλήθηκε στο Ινστιτούτο Εκπαιδευτικής Πολιτικής του Υπουργείου Παιδείας θρησκευμάτων για μελλοντική εφαρμογή στις σχολικές κοινότητες (έργο της J. Todic, υπό την επίβλεψη και την υποστήριξη του ειδικού στον τομέα)
-κοινοτική ενδυνάμωση των περιβαλλοντικών συμπεριφορών που είναι οικολογικά συνειδητές! (μαθήματα κατάρτισης που εφαρμόζονται στο ΚΔΑΠ Πλάτωνος και στο 4ο Δημοτικό Σχολείο Ειδικής Αγωγής)
Υποστηρίζουμε ότι το σύνολο δραστηριοτήτων οικολογικού ενδιαφέροντος για την τοπική μας κοινωνία και οι προτάσεις μας αφομοιώθηκαν σταδιακά με διάφορα μεθοδολογικά εργαλεία παρακίνησης που χρησιμοποιήσαμε.
Η προβολή και διάχυση αυτών των δραστηριοτήτων αλληλεγγύης έχει ήδη επηρεάσει θετικά την τοπική κοινωνία, όπως αναμενόταν. Η κοινότητά μας υποστηρίχθηκε από κοινωνικές υπηρεσίες που προέκυψαν λόγω της "Ευρωπαϊκής Ιθαγένειας", η οποία αποτελεί έναν από τους κύριους στόχους της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Η κοινοτική ανάπτυξη προέκυψε με σημείο αναφοράς τα δεδομένα και τις ανάγκες ατόμων με λιγότερες ευκαιρίες. Οι λύσεις στα προβλήματα της κοινότητας προτάθηκαν και οι πολίτες από μόνοι τους έδειξαν τις προτιμήσεις τους με έναν μοναδικό τρόπο που μας εντυπωσίασε. Καθ' όλη τη διάρκεια των δραστηριοτήτων του σχεδίου YACeco, τα αποτυπώματα των εθελοντών και της τοπικής κοινότητας φαίνεται ότι θα μείνουν ανεξίτηλα στον χρόνο.... Για όλους εκείνους τους περαστικούς στον τόπο μας που αλληλεπίδρασαν μαζί μας διεκδικούμε τη μοναδικότητα του έργου μας. Σε κοντινή απόσταση από τις δημιουργίες των εθελοντών μας, οι οποίες εξακολουθούν να σηματοδοτούν την παρουσία τους μέσα στο υπαίθριο περιβάλλον, παρατηρούμε συνέχεια προτάσεις τρίτων περί αναψυχής και καινοτόμων πρακτικών σε υπαίθρια περιβάλλοντα (διαβάστε παρακάτω για το πείραμα της "ελκυστικής δράσης - ταχείας αντίδρασης"). Η αυτοδιάθεση - Ενδυνάμωση - Συλλογική δράση & Συνεργασία και μάθηση μαζί - ήταν βασικοί στόχοι για τους εθελοντές και τους ακόλουθούς μας.
Γενικά, τα αποτελέσματα του έργου ήταν πολύ πιο εμφανή και σημαντικά από ό,τι αναμενόταν. Συγκεκριμένα, οι ντόπιοι έχουν έρθει σε επαφή με νέες προσεγγίσεις δραστηριοποίησης στον τομέα της οικολογίας. Μερικοί είχαν το προνόμιο να μάθουν για διαφορές και ομοιότητες μεταξύ Ελλάδας και άλλων Ευρωπαϊκών χωρών στον τομέα της οικολογίας και της τοπικής ανάπτυξης, συγκρίνοντας π.χ. το καθεστώς οικολογικής ευαισθητοποίησης με αυτό των Βόσνιων, συζητώντας και αλλάζοντας ιδέες για κοινές πρακτικές, εκείνες ενός βιώσιμου περιβάλλοντος για το κοινό καλό. Τοπικοί παράγοντες χάραξης πολιτικής προσελκύστηκαν από τις δραστηριότητές μας και ξεκίνησαν πιο τακτικές επαφές αναζητώντας ενημερώσεις. Ορισμένα από τα παραδοτέα μας έχουν ταξιδέψει σε άλλες πόλεις και έχουν μοιραστεί με τους τοπικούς φορείς χάραξης πολιτικής στον τομέα του τουρισμού. Επιπλέον, έχει γίνει προσπάθεια να εγκριθεί μία από τις δραστηριότητές μας ως εκπαιδευτικό πρόγραμμα, κατάλληλο για σχολικές δραστηριότητες πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης (περιμένουμε σχετική ανατροφοδότηση από το Υπουργείο Παιδείας). Τέλος, οι ντόπιοι (κυρίως νέοι) συμμετείχαν σε ένα παιχνίδι δράσης-αντίδρασης. Για να είμαστε πιο συγκεκριμένοι, προτείναμε ένα νέο μοντέλο παρακίνησης της κοινότητάς μας: τη στρατηγική "ελκυστική δράση - ταχεία αντίδραση". Παρακάτω αναφέρονται ορισμένα παραδείγματα:
Ιστορία #01 ΦΎΤΕΥΣΗ ΘΑΜΝΩΝ ΚΑΙ ΛΟΥΛΟΥΔΙΩΝ
Φυτέψαμε λουλούδια στο κοντινό πάρκο. Οι πολίτες απάντησαν: Κατέστρεψαν τα πάντα μέσα σε δύο εβδομάδες. Στη συνέχεια, τοποθετήσαμε αφίσες στους κορμούς δέντρων, κοντά στην περιοχή που καταστράφηκαν τα φυτά. Το περιεχόμενο των ανακοινώσεών μας απευθυνόταν σε εκείνους που κατέστρεψαν τα φυτά. Οι εθελοντές μας είχαν αποφασίσει να πράξουν έτσι. Στο κείμενό τους προσπαθούσαν να εξηγήσουν το σκεπτικό των ενεργειών μας και τον κύριο σκοπό μας. Ελπίζαμε ότι θα φτάσουν και θα διαβάσουν το μήνυμά μας. Φαίνεται ότι το έκαναν. Κανείς δεν κατέστρεψε τις αφίσες μας. Στη συνέχεια μετακινήσαμε τις αφίσες μόνοι μας. Δεν πείραξαν κάτι μετά τις αναρτήσεις μας, παρά είδαμε μετακινούμενα αντικείμενα (αντιπροτάσεις αισθητικής χώρου;), παρά νέες καταστροφές.
Ιστορία #02 ΦΡΟΝΤΊΔΑ & ΔΙΑΚΌΣΜΗΣΗ ΤΟΥ ΚΗΠΟΥ
Μία εθελόντριά μας φρόντισε το κηπάκι κοντά στο γραφείο. Το διακοσμούσε καθημερινά και αναρτούσε σκέψεις και μηνύματά της με λέξεις κλειδιά με κάρτες που στόλισαν τον κήπο. Οι πολίτες άρχισαν να την πλησιάζουν, ρωτώντας για το σκοπό της επίσκεψής της στην πόλη μας. Ένας γείτονας πρόσφερε τακτικά φυτά για να προσθέσει η εθελόντρια στον κήπο. Δύο γείτονες από τον απέναντι παραμελημένο κήπο άρχισαν να τον φροντίζουν. Παραταύτα, σταδιακά πάλι εγκαταλήφθηκε η προσπάθεια συντήρησής του. Μια μέρα κάποια παιδιά άρχισαν να βάζουν εκρηκτικά μπροστά από το γραφείο, προσπαθώντας να εκφοβίσουν την εθελόντρια. Παρεμβήκαμε άμεσα και ζητήσαμε την προέλευση της πράξης με σχετική αστυνομική παρέμβαση. Η πρωτοβουλία συμπεράναμε ότι προέρχεται από κάποιους γείτονες που δεν τους άρεσε το επιχείρημα οικολογικής αναβάθμισης, για δικούς τους προσωπικούς λόγους, προς το παρόν αδιευκρίνιστους.
Ιστορία #03 ΔΗΜΙΟΥΡΓΏΝΤΑΣ ΕΥΧΑΡΙΣΤΑ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΑ
Δημιουργήσαμε μια ξύλινη πλατφόρμα σαν εξέδρα με ανακυκλωμένο ξύλινο υλικό (24 ξύλινες παλέτες του ενός τετραγωνικού μέτρου έκαστη, που ήταν για ανακύκλωση). Τις βάψαμε και αποτυπώσαμε αισιόδοξα μηνύματα με όμορφα σχέδια και σύμβολα και διακοσμήσαμε την πλατφόρμα με κουκουνάρες. Μέσα σε μερικές εβδομάδες, υπήρχαν αποδείξεις, ότι οι ντόπιοι χρησιμοποιούσαν αυτή την πλατφόρμα για να καθίσουν, να συζητήσουν και να διασκεδάσουν. Πολλά σκουπίδια εδώ και εκεί μέσα στο φυσικό περιβάλλον (φλιτζάνια καφέδες, άδεια μπουκάλια μπύρας κλπ). Προστείναμε μερικούς κάδους, κατασκευασμένους από εμάς, με από άδειες πλαστικές φιάλες νερού των πέντε λίτρων. Δεν τις χρησιμοποίησαν. Μερικές από τις παλέτες είχαν μετακινηθεί. Κάποιες καταστράφηκαν, Κάποιες άλλες έμειναν στο ίδιο μέρος. Μέσα στο χρόνο, έγιναν πολλές αλλαγές, όπως για παράδειγμα, αξιοποιήθηκαν παλέτες για να δημιουργηθεί πλατφόρμα για εναέριες φιγούρες με ποδήλατο, βάθρο για ασκήσεις φυσικής κατάστασης, τοποθέτηση παλέτας πάνω σε δέντρο τοιουτοτρόπως που να εξυπηρετεί για φωλιά πουλιών, και άλλα. Αυτές οι παλέτες ήταν κινούμενα αντικείμενα που αποκτούσαν ταυτότητα ανάλογα με το ευφάνταστο των ανακατασκευαστών τους. Οι παλέτες μετακινούνταν για πάνω από 8 μήνες. Τελικά, δεν απομακρύνθηκαν πολύ από το αρχικό σημείο, αρκετές από αυτές καταστράφηκαν, οι περισσότερες όμως ήταν εδώ και εκεί, πέντε εκ των οποίων, εντός μίας τσιμεντένιας επιφάνειας, που εξυπηρετούσαν για να κάθονται άτομα, καθώς υπήρχαν συχνά πάνω σε αυτές μπουκάλια από μπύρες, αναψυκτικά κ.α.. Γενικά, εχουν γίνει μερικές αλλαγές προς όφελος όλων. Ο χώρος καθάριζε πυκνά συχνά. Ένα σημείο του μέρους που είχαμε προτείνει για την πλατφόρμα είχε περασθεί από ειδικό μηχάνημα για εξομάλυνση της χωμάτινης επιφάνειας και είχαν απομακρυνθεί όλα τα επικίνδυνα σπασμένα ξύλινα κλαριά που υπήρχαν πολύ καιρό στην περιοχή. Η τεχνική υπηρεσία του Δήμου προφανώς πέρασε από το συγκεκριμένο μέρος, παρεμβαίνοντας στον υπαίθριο χώρο.
Ιστορία #04 ΤΟΠΟΘΈΤΗΣΗ ΣΥΜΒΌΛΩΝ ΣΤΟ ΈΔΑΦΟς ΜΕ ΚΟΧΎΛΙΑ
Χρησιμοποιώντας κοχύλια που είχαμε μαζέψει από την Περαία, δύο μικρά κιβώτια γεμάτα μικρά κοχύλια,.. δημιουργήσαμε δύο όμορφα σχήματα στο έδαφος, σε ένα σημείο του πάρκου: ένα μαίανδρο και ένα φεγγάρι. Κανείς δεν τα έχει πειράξει μέχρι σήμερα και το εντυπωσιακό είναι ότι μέχρι σήμερα υπάρχουν ίχνη κοχυλιών καθώς η διάταξη του μαίανδρου και του φεγγαριού, τα οποία περιμένουν με ανυπομονησία την ανανέωσή τους. Προφανώς πρέπει να πάμε να μαζέψουμε πάλι κοχύλια!
Ιστορία του #05 ΤΟ ΤΡΑΠΕΖΙ ΤΗΣ ΣΥΜΜΑΧΙΑΣ ΕΠΤΑ ΦΟΡΕΩΝ
Τοποθετήσαμε ένα όμορφο χειροποίητο ξύλινο τραπέζι, φτιαγμένο από 5 ξύλινες ράβδους (χορηγία της GROMA reconstructions) με την υποστήριξη τεχνικού προσωπικού της εταιρείας αυτής και βάλαμε πάνω σύμβολα, μηνύματα και ονόματα των δημιουργών. Το τραπέζι αυτό έχει συμβολική αξία και τοποθετήθηκε για να θυμίζει την περιοχή που έγινε η έναρξη αυτής της συμμαχίας (επτά φορέων από Χανιά, Θεσσαλονίκη, Αθήνα και Πειραιά). Οι δημιουργοί ήταν ντόπιοι τεχνίτες και η εθελόντρια μας. Έχουμε βάλει το τραπέζι σε μια πολύ ωραία τοποθεσία, κατάλληλη για να τοποθετούν οι περαστικοί αντικείμενα και να κάνουν μια στάση, απολαμβάνοντας ωραία θέα. Τα μόνα πράγματα που "άγγιξαν" το τραπέζι ήταν τα σημάδια του χρόνου, οι καιρικές συνθήκες και η καυτή δύναμη του ήλιου.
Ιστορία #06 ΚΑΛΛΙΤΕΧΝΙΚΕΣ ΕΣΤΙΕΣ ΚΑΙ ΟΙ ΕΤΙΚΕΤΕΣ ΤΟΥΣ
Για συγκεκριμένους υπαίθριους χώρους (υπερυψωμένους, τσιμεντένιους, ερημωμένα στρατιωτικά φυλάκια, φυσικούς διαδρόμους που οριοθετούνταν από δέντρα ή αντικείμενα που τοποθετήθηκαν από ανθρώπινο παράγοντα κ.α.) προτάθηκε η αξιοποίησή τους για παρουσίαση αθλητικών δραστηριοτήτων ή θεατρικών εκδηλώσεων. Τους χώρους αυτούς τους δώσαμε ένα όνομα, πέντε στο σύνολο, που δύναται εύκολα να αναβαθμιστούν λόγω της θέσης, του σχήματος και της λειτουργικότητας. Στο έδαφος, έχουμε ζωγραφίσει ένα λογότυπο και ετικετοποιήσαμε την περιοχή, για την αναγνώρισή της. Κάθε προτεινόμενη σκηνή είχει πλέον συγκεκριμένο σύμβολο αναγνώρισης. Χρωματίσαμε τα σύμβολα και βάλαμε ένα όνομα κάτω από αυτά. Μέχρι σήμερα τα σύμβολα είναι άθικτα και παραμένουν όπως είχαν αρχικά σχήμα και χρώμα. Οι καλλιτεχνικές αυτές εστίες αποτέλεσαν την αφορμή και τη βάση για αξιοποίησή τους από εθελοντές ενός άλλου προγράμματος που εξυπηρετεί σε διαφορετικούς στόχους (KAIZEN Youth for Health στο πλαίσιο του Ευρωπαϊκού Σώματος Αλληλεγγύης).
Ιστορία #07 Ο ΖΩΓΡΑΦΙΣΜΕΝΟΣ ΤΟΙΧΟΣ (η πιο εντυπωσιακή διάδραση)
Παρατηρώντας και διερευνώντας τις παρεμβάσεις του ανθρώπινου παράγοντα στο γειτονικό μας πάρκο, παρατηρήσαμε ότι κάποια εγκαταλελειμμένα κτίρια είχαν καταληφθεί και σχηματιστεί με πρωτοβουλία κάποιων πολιτών. Ορισμένα κτίρια ήταν ασφαλισμένα και κλειδωμένα, καλά συντηρημένα από αγνώστους. Έτσι αποφασίσαμε να κάνουμε μικρές αλλαγές σε ένα εγκαταλελειμμένο κτίριο και να δούμε πώς θα αντιδρούσαν οι ντόπιοι. Επιλέξαμε ένα κτίριο που ήταν δίπλα σε ένα μέρος όπου οι νέοι πήγαιναν συχνά να γυμναστούν. Καθαρίσαμε το 1/10 του κτιρίου, καθαρίσαμε τους εξωτερικούς χώρους και βάψαμε μια πολύ μικρή εξωτερική επιφάνεια τοίχου 3 τετραγωνικών μέτρων με σκούρο ροζ χρώμα. Κάποια στιγμή βάλαμε το σύμβολο του συμβουλίου νεολαίας μας (Youth Council Alliances). Καθώς καθαρίζαμε, διάφοροι περαστικοί μας ρώτησαν γιατί το κάναμε αυτό και είπαμε ότι θέλαμε απλώς η περιοχή να φαίνεται καθαρότερη χωρίς να αποτελεί πηγή μόλυνσης με ακαθαρσίες και επικίνδυνα αντικείμενα. Αυτό συνέβη τον Απρίλιο του 2021. Μέχρι το καλοκαίρι όλα ήταν άθικτα. Τον Σεπτέμβριο του 2021 παρατηρήσαμε ότι κάποιοι που συχνάζανε στο ίδιο μέρος, άρχισαν να αναπτύσσουν το σύμβολό μας που το περιβάλλει με μαύρο χρώμα, ως grafiti. Δημιούργησαν ένα μαύρο μωσαϊκό γύρω από το λογότυπό μας με σύμβολα και μηνύματα. Το σύμβολό μας ξάφνου απέκτησε σώμα και ουρά! Η ουρά του ήταν πολύ ενδιαφέρουσα και εκτεινόταν από τον ένα τοίχο στον άλλο, διαπερνώντας τη γωνία που τους έτεμνε... Ήταν εντυπωσιακό! Μετά από περίπου 5 μήνες, γύρω στις αρχές Φεβρουαρίου 2022 κάτι μοναδικό συνέβη! Οι τοίχοι είχαν ξαναβαφτεί με το ίδιο ροζ χρώμα, χρωματίζοντας ακόμη έναν τοίχο με έντονο ροζ χρώμα... Πλέον, αντί για το σύμβολό μας και την άτρακτο γύρω του, το αγαπημένο μας μαύρο μωσαϊκό, υπήρχε ένα νέο εκπληκτικό grafiti σχέδιο, πάνω από 4 τετραγωνικά μέτρα. Ήταν απίστευτο! Ένα καλλιτεχνικό αριστούργημα! Μια υπέροχη πολύχρωμη τοιχογραφία, όπου μπορούσαμε να αναγνωρίσουμε έναν νεαρό άνδρα και μια νεαρή γυναίκα. Οι όμορφες animation νεαρές γιγάντιες φατσούλες σχεδιάστηκαν με βάση τις γραμμές, τις γωνιώσεις και τις καμπύλες, σε ροζ, μπλε, μαύρο και κόκκινο χρώμα. Μεγαλοπρεπές έργο προφανώς... νέων, ή κάποιου καλλιτέχνη με νεανίζουσα διάθεση! Μοναδικό στο είδος του. Κάτω αριστερά, πήρχε η υπογραφή του δημιουργού, υπογράφοντας με τα αρχικά του και αναφορά στο έτος 2022. Το έργο είχε στο πάνω μέρος αριστερά το ακόλουθο μήνυμα: KAI POUSE AKOMA, που σημαίνει, ότι υπάρχουν πολλά περισσότερα να ειπωθούν και να δούμε, που σηματοδοτούν μία νέα αρχή... μήπως και μία νέα τάξη πραγμάτων;
Τόπος Δράσης
Ο τόπος οργάνωσης των δραστηριοτήτων ήταν η Θεσσαλονίκη, η υπο-πρωτεύουσα της Ελλάδας. Οι δραστηριότητες έχουν σχεδιαστεί κυρίως για την τοπική ανάπτυξη και αναβάθμιση περιοχών της Δυτικής Θεσσαλονίκης. Προωθήσαμε τρία παραδοτέα σε εθνικό και διεθνές επίπεδο: τη στρατηγική μεθοδολογία ελκυστική δράση / ταχεία αντίδραση· λεξικό οικολογικής ορολογίας στην ελληνική και αγγλική γλώσσα και τέλος, μοντελοποίηση δραστηριοτήτων περιβαλλοντικής εκπαίδευσης σύμφωνα με το πρότυπο χαρτογράφησης του πρώην στρατοπέδου Καρατάσου και ανάπτυξης της δημιουργικής σκέψης για εκπαιδευτικές οικολογικές δραστηριότητες.
Για το τρέχον έργο έχουμε συνεργαστεί με αρκετές τοπικές και περιφερειακές ενώσεις. Τα παραδοτέα έχουν μοιραστεί με το Δήμο Θεσσαλονίκης και τον Τουριστικό Οργανισμό Θεσσαλονίκης για περαιτέρω χρήση. Τα βιβλία και οι χάρτες που έχουν δημιουργηθεί έχουν κοινοποιηθεί στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης του EER και έχουν επίσης δοθεί κάποια έντυπα αντίγραφα στους συνεργαζόμενους συνεργάτες μας (KDAP Platon, INSR, PROTEKTA) και φυσικά, στον συνεργάτη μας, SVITAC, την αποστολή του τρέχοντος έργου. Τρεις φοιτητές, δύο μεταπτυχιακοί και ένας ως υποψήφιος διδάκτορας, παραχώρησαν συνέντευξη στους εθελοντές μας και σε εμάς, προσπαθώντας να σχολιάσουν και να προωθήσουν τις πρωτοβουλίες μας στην ακαδημαϊκή κοινότητα, στο πλαίσιο της ανασκόπησης της τοπικής ενεργοποίησης των πολιτών στα πάρκα της Δυτικής Θεσσαλονίκης (Επίσης Μετεώρων, Πάρκο Καρατάσου, Πάρκο Παύλου Μελά).
Το τρέχον έργο βασίστηκε στον εθελοντισμό. Οι εθελοντές που προσφέρθηκαν εθελοντικά για το έργο αυτό, το οποίο χρηματοδοτήθηκε από το Ευρωπαϊκό Σώμα Αλληλεγγύης, ήταν οι Jelena Todic, Belma Nahic & Emela Fazlic από τη Βοσνία - Ερζεγοβίνη. Η πρωτοβουλία του σχεδίου βασίστηκε αμιγώς στον εθελοντισμό και οι δράσεις υλοποιήθηκαν από πρωτοβουλίες πολιτών και εθελοντών. Τα οφέλη των συμμετεχόντων ήταν αρκετά, σχετικά με την προσωπική και επαγγελματική τους εξέλιξη. Οι εθελοντές μας είχαν πλέον καλύτερη κατανόηση σχετικά με την προστιθέμενη αξία του εθελοντισμού, τις κοινωνικές ανάγκες των διαφόρων κοινωνιών, τα τοπικά χαρακτηριστικά της περιβαλλοντικής ρύπανσης και τις πρακτικές στη χώρα μας σχετικά με την οικολογική ευαισθητοποίηση. Δουλεύοντας σε μικρές ομάδες για έναν κοινό σκοπό, εξασκούσαν τις ηγετικές τους δεξιότητες και ενίσχυσαν την προσωπική, εκπαιδευτική και επαγγελματική τους ανάπτυξη μέσω δράσεων ενίσχυσης της οικολογικής συνείδησης και ενδυνάμωσης της κοινότητας. Έχουν παρακολουθήσει μαθήματα κατάρτισης για εργαζόμενους στον τομέα της νεολαίας και διαχειριστές έργων και, το πιο ενδιαφέρον, εξασκήθηκαν στις δεξιότητές τους πριν εγκαταλείψουν την πλάτη τους.
Όλοι οι συμμετέχοντες έχουν λάβει αρκετές επιβραβεύσεις, νέες εμπειρίες, δεξιότητες και ικανότητες, προσωπική ανάπτυξη, νέες επαφές και οικονομικές διευκολύνσεις και διάφορα πιστοποιητικά συμμετοχής (Youthpass, ΕΕΡ πιστοποιήσεις, συστατική επιστολή).
Οι εθελοντές έχουν χτίσει στα νέα μας έργα, τα οποία βασίστηκαν κυρίως σε υπαίθριες καλλιτεχνικές και αθλητικές δράσεις. Παρακάτω συνοψίζονται τα τελικά παραδοτέα μας:
1. Ανασκόπηση του Πάρκου Καρατάσου, Εμέλα Φάζλιτς
2. Πρόταση για το Πάρκο Καρατάσου, Έμελα Φάζλιτς
3. Πρόταση για το Πάρκο Καρατάσου, Έλενα Τόντιτς
4. Οικολογικός χάρτης του πάρκου Καρατάσου ως Δημιουργική Παιδική Χαρά, Γελένα Τόντιτς
5. EcoGlossary (βιβλίο) στα αγγλικά, Μπέλμα Νάχιτς
6. Οικολογικό Γλωσσάρι (βιβλίο) στα ελληνικά, Μπέλμα Νάχιτς
7. Χάρτης 21 Κρυμμένων Οικολογικών Θησαυρών της θεσσαλονίκης, Μπέλμα Νάχιτς
8. Θέατρο εν Κινήσει, Μπέλμα Νάχιτς
9. Δημιουργία πάγκου για υπαίθριο χώρο, Γελένα Τόντιτς10. Μαθήματα Κατάρτισης
10. Επιμορφώσεις για Αύξηση της οικολογικής ευαισθητοποίησης, Belma Nahic
11. Συγκεντρώσεις στο πάρκο, Γελένα Τόντιτς
12. Προτάσεις για την οικολογική εκπαίδευση στα σχολεία, Belma Nahic
13. Φύτευση νέων δενδρυλλίων και λουλουδιών, Γελένα Τόντιτς
14. Καθαρισμός Κτιρίων, Γελένα Τόντιτς
15. Συνέντευξη με τους τοπικούς υπεύθυνους χάραξης πολιτικής, Γελένα Τόντιτς
16. Ανταλλαγή απόψεων στο πλαίσιο του Φεστιβάλ Ενταξιακής Κουλτούρας 2021 Κωφοί και Ακούοντες εν Δράσει, Μπέλμα Νάχιτς
Καθ' όλη τη διάρκεια αυτών των δραστηριοτήτων, με την εφαρμογή προγραμμάτων του Ευρωπαϊκού Σώματος Αλληλεγγύης, έχουμε ενισχυθεί δραματικά, κερδίζοντας γνώσεις, κατανοώντας καλύτερα τη φωνή της νεολαίας της Ενωμένης Ευρώπης και ενεργοποιώντας τους νέους πολίτες της περιοχής μας, οι οποίοι δεν έχουν πολύ καλή γνώση για αυτά τα προγράμματα, ειδικά εκείνοι με λιγότερες ευκαιρίες. Καθ' όλη τη διάρκεια αυτού του έργου, ο φορέας μας έχει γίνει πιο ενεργός και ελκυστικός στον τομέα της δραστηριοποίησης στον τομέα του Βιώσιμου Περιβάλλοντος και της Οικολογικής Ευαισθητοποίησης. Όντας οι βασικές μας δραστηριότητες σχετικές με τον Αθλητισμό και τις Τέχνες, όλο και περισσότερο σε υπαίθριο περιβάλλον από το 2019 και μετά, κυρίως λόγω της πανδημίας COVID-19, οι εθελοντές μας υποστήριξαν αυτή τη νέα κατεύθυνση και μας βοήθησαν να εκπληρώσουμε τις νέες μας πρωτοβουλίες και να δημιουργήσουμε μια νέα κουλτούρα στις δραστηριότητές μας, προωθώντας την ποιότητα ζωής δια της ελεύθερης έκφρασης και της διατήρησης της φυσικής μας ζωτικότητας με τρόπους που εξυπηρετούν παράλληλα στην ανάπτυξη οικολογικής συνείδησης.