ΚΟΙΝΩΝΙΑ

Σε ένα ιστορικό κτήριο, συνδεδεμένο με τις συλλογικές μνήμες της πόλης του Βόλου, στεγάζεται το Μουσείο της Πόλης. Εγκατεστημένο στα Παλιά, μια γειτονιά στα όρια της πόλης του Βόλου αλλά και κοντά σε αυτά της Νέας Ιωνίας, της καινούργιας πόλης που χτίστηκε μετά τον ερχομό των Μικρασιατών προσφύγων, το κτήριο λειτούργησε ως τόπος εργασίας των καπνεργατών της πόλης αλλά και ως προσωρινός καταυλισμός των προσφύγων του 1922.
 

Το νέο μουσείο, που αποτελεί και το μοναδικό σύγχρονο μουσείο πόλης στην Ελλάδα, άνοιξε τις πύλες του στο κοινό φιλοξενώντας την έκθεση «Βόλος - Ν. Ιωνία: Τόσο κοντά - τόσο μακριά», που πραγματοποιείται με αφορμή τη συμπλήρωση 90 χρόνων από την ίδρυση του προσφυγικού συνοικισμού της Νέας Ιωνίας, στις 28 Δεκεμβρίου 1924. Κεντρικό θέμα της έκθεσης αποτελούν οι διαδρομές των διαφορετικών ανθρώπων που συναντήθηκαν και συμβίωσαν σε έναν κοινό τόπο, δίνοντας μεγάλο βάρος στην προφορική ιστορία, καθώς, πέρα από τα 120 αντικείμενα, ο επισκέπτης μπορεί να έχει πρόσβαση σε 900 λεπτά ηχητικών μαρτυριών και οπτικοακουστικού υλικού, όπου αποτυπώνεται η σύγχρονη ιστορία της πόλης. Οι άνθρωποι του Βόλου και της Νέας Ιωνίας παρουσιάζονται μέσα από τις ιστορίες της ζωής τους, που οι ίδιοι εμπιστεύτηκαν στο Μουσείο της Πόλης του Βόλου και αποτελούν κομβικό σημείο της έκθεσης.

Στους δυο ορόφους του μουσείου, σε 765 τ.μ., η έκθεση ξεκινά παρουσιάζοντας τον αστικό χώρο, το τοπίο που πρωτοαντίκρισαν οι πρόσφυγες φτάνοντας στην πρωτεύουσα της Μαγνησίας, αλλά και τον αστικό χώρο που οι ίδιοι δημιούργησαν μετά από χρόνια εργασίας. Στις υπόλοιπες ενότητες που συγκροτούν τη μουσειολογική αφήγηση εξετάζονται η εργασία των ανθρώπων, γηγενών και προσφύγων, η κατοικία που στέγασε την ιδιωτική ζωή τους και οι γειτονιές όπου συμβίωναν με τους συμπολίτες τους, η ενδυμασία που λειτουργεί ως κλειδί για την ανάγνωση της κοινωνικής, οικονομικής και επαγγελματικής διαφοροποίησης των ανθρώπων της πόλης. Μετά την εργασία ακολουθεί η διασκέδαση, η διαχείριση του ελεύθερου χρόνου, που προσφέρει έναν διαφορετικό τρόπο κατανόησης της ζωής της πόλης και των ανθρώπων της. Ακόμη, το ποδόσφαιρο αναδεικνύει τις διαφορές προσφύγων και ντόπιων, όπως αυτές επιβιώνουν στην παραδοσιακή αντιπαλότητα των δυο μεγάλων τοπικών ομάδων, της Νίκης και του Ολυμπιακού. Αν τα πρώτα χρόνια κυριαρχούν οι διακρίσεις ανάμεσα σε πρόσφυγες και ντόπιους, ανάμεσα στους «πάνω» και τους «κάτω» από το ποτάμι, οι περίοδοι κρίσης που βίωσε η πόλη και αποτελούν ένα ξεχωριστό τμήμα της αφήγησης βοήθησαν στην άμβλυνση αυτών των αντιθέσεων: η ιταλογερμανική κατοχή (1941-1944), οι σεισμοί και οι πλημμύρες των ετών 1955-57, η περίοδος της αποβιομηχάνισης της δεκαετίας του 1980, αλλά και οι κοινωνικές και οικονομικές ανακατατάξεις των τελευταίων χρόνων του 20ού αιώνα, παρουσιάζονται στο μουσείο.

Τέλος, στο ισόγειο λειτουργεί η περιοδική έκθεση «Το λιθογραφείο Ματσάγγου» παρουσιάζοντας αφίσες, μακέτες πακέτων και σχέδια χαρτιού περιτυλίγματος τσιγάρων της «Καπνοβιομηχανίας Αδερφών Ματσάγγου», από τη σπάνια συλλογή του Δημοτικού Κέντρου Ιστορίας και Τεκμηρίωσης Βόλου.