Σχέδια μαθήματος

Με αφορμή τη συμμετοχή μας στο Περιφερειακό Θεματικό Δίκτυο  Αειφορίας ΑΜΘ «Διαβάζω τις τέχνες, διαβάζω τον κόσμο:ένα μικρό βήμα για τον άνθρωπο, ένα μεγάλο για την ανθρωπότητα», ακολουθήσαμε τη μυθοπλασία που πλαισίωνε το Δίκτυο και ανακαλύψαμε κι εμείς  μια βαλίτσα  στο σχολείο μας με μυστήριο περιεχόμενο!  Βιβλία, ένα ταξιδιωτικό ημερολόγιο, στο οποίο βρίσκεται το γραπτό κάποιου  από το μέλλον, και τρία εισιτήρια. 

Αρχικά οι μαθητές υποθέτουν ότι ο αποστολέας είναι αστροναύτης. Έτσι ξεκινά μια πρώτη αναγνώριση των χαρακτηριστικών του διαστήματος , των πλανητών , του ηλιακού συστήματος.

Μελετήσαμε κάθε πλανήτη χωριστά και φτιάξαμε αινίγματα! Φτιάξαμε τους πλανήτες με την τεχνική "παπιέ μασέ" και τους τοποθετήσαμε σε ομόκεντρους κύκλους γύρω από τον ήλιο. Μάθαμε τη θέση τους στο ηλιακό σύστημα και κατανοήσαμε την εναλλαγή μέρας νύχτας, παίζοντας τον ήλιο, τη γη και το φεγγάρι. Στη χριστουγεννιάτικη γιορτή παρουσιάσαμε την ιστορία της γέννησης του Χριστού με μια διαστημική ματιά και ήρωες τους πλανήτες , την Μικρή Άρκτο,  το Χριστουγεννιάτικο Αστέρι, τον Ήλιο και τις Ηλιαχτίδες του και  εξωγίηνους.Αφού δεν βρήκαμε κανέναν πλανήτη που να είναι κατάλληλος για να μας φιλοξενήσει, φτιάξαμε μια ταινία μικρού μήκους , με την τεχνική Stop Motion Animation , με σκοπό τη δημιουργία προβληματισμού για την ανάγκη προστασίας της Γης του Μοναδικού πλανήτη που μπορεί να είναι το σπίτι μας! Ομάδα μαθητών έφτιαξε  μια ιστορία κατά τη διάρκεια των ελεύθερων δραστηριοτήτων και ανέλαβε να την καταγράψει σε μορφή βιβλίου. Ζωγράφισαν την ιστορία και δημιούργησαν το εξώφυλλο. Ήρωες της ιστορίας ήταν τα ίδια τα παιδιά! 

Τα εισιτήρια της βαλίτσας ήταν η αφορμή για να ξεκινήσουμε ταξίδια σε κάθε ένα από τα έργα τέχνης που απεικονίζονταν σε αυτά! Αρχικά, ανακαλύψαμε την ταυτότητα του έργου τέχνης, στη συνέχεια έγινε η επεξεργασία του και τέλος τα νήπια ως γνήσιοι καλλιτέχνες δημιούργησαν  ευφάνταστα, διαφορετικά έργα.  

1ο Εισιτήριο  Έργο τέχνης: "πίνακας έναστρη νύχτα" του Βίνσεντ Βαν Γκογκ. Οι μαθητές έγιναν ζευγάρια! Ο ένας παρατηρούσε το πίνακα τον περιέγραφε και ο άλλος προσπαθούσε από την περιγραφή να ζωγραφίσει το έργο.Αυτό κέντριζε το ενδιαφέρον των μαθητών έτσι ώστε η παρατήρηση του πίνακα να γίνει  πιο ενδελεχής. Μπήκαμε  στον πίνακα και  καθήσαμε  κοντά στο μεγάλο πεύκο από όπου μπορούσαμε  να δούμε το χωριό, την εκκλησία, τον ουρανό με τα αστέρια.Αφουγκραστήκαμε τους ήχους από τον αέρα! Μάθαμε για το στροβιλισμό, παρακολουθήσαμε βιντεάκια που έδειχναν τον πίνακα σε κίνηση. Προσπαθήσαμε να δημιουργήσουμε το στροβιλισμό με γάλα και χρώματα ζαχαροπλαστικής, αποτυπώσαμε τον πίνακα με πολλές τεχνικές. Τέλος, ολοκληρώσαμε με μια ομαδική τοιχογραφία με υλικά που είχαμε στο νηπιαγωγείο. Όταν τελείωσαν το έργο δραματοποίησαν μια ιστορία που έφτιαξαν οι συνεργάτες μαθητές από το Νηπιαγωγείο Παρακοίλων στα πλαίσια ενός etwinning έργου με τίτλο: " S.T.E.M. Stars Together Explore Macrocosm". 

2ο Εισιτήριο Άγαλμα :" Ocean Atlas" του Jason Taylor. Μεταφερθήκαμε στις Μπαχάμες, φορέσαμε στολές κατάδυσης για να δούμε από κοντά το άγαλμα που είναι τοποθετημένο στο βυθό της θάλασσας . Επισκεφτήκαμε το μουσείο του ίδιου δημιουργού. Μιμηθήκαμε τη στάση του αγάλματος. Η ονομασία του μας κίνησε το ενδιαφέρον για τον ελληνικό μύθο του Άτλαντα! Θελήσαμε να παρατηρήσουμε από κοντά αγάλματα που έχουμε στη γειτονιά μας και τα προσπερνάμε κάθε μέρα. Ξαναγός μας ο Γλύπτης Οδυσσέας Τοσουνίδης, ο οποίος μας επισκέφθηκε και στο σχολείο για να μας δείξει κάποια εργαλεία της δουλειάς του. Επηρεασμένοι από τα έργα του γλύπτη,  που γίνονται σπίτια για κοράλια, ψάρια και θαλάσσια φυτά αλλά και από τα αγάλματα που είχαμε την ευκαιρία να παρατηρήσουμε από κοντά, αποφασίσαμε να φτιάξουμε το δικό μας γλυπτό χρησιμοποιώντας άχρηστα υλικά (άδεια κουτιά ,χάρτινα ,πλαστικά και μεταλλικά) που φέραμε από τα σπίτια μας. Τα ενώσαμε με τυχαίο τρόπο και ντύσαμε το άγαλμα με χαρτί κουζίνας και ατλακόλα. Στη συνέχεια δημιουργήσαμε  γλυπτά με πηλό, με αλουμινόχαρτο,με χαρτόνι, καθώς και γλαστράκια με γύψογια να φιλοξενήσουν παχύφυτα. 

Στο σημείο αυτό να σημειώσουμε ότι το 2ο εισιτήριο της βαλίτσας συνδέεται με το  στόχο 11 "Βιώσιμες πόλεις και κοινότητες" καθώς χρησιμοποιήθηκαν άχρηστα υλικά για τη δημιουργία εικαστικού έργου.Το ίδιο έργο στη συναίχεια, κατά τη διάρκεια της γνωριμίας του έργου του ζωγράφου Μιρό φιλοτεχνήθηκε από τους μαθητές με σχέδιά του. 

3ο Εισιτήριο Εικονογράφηση: "Όλοι βλέπουμε την ίδια γάτα " του Γουένζελ Μπρένταν.Συνεχίσαμε το 3ο εισιτήριο κατά τη σχολική χρονιά 2020-21 με αφορμή το παραπάνω παραμύθι.  Οι διαφορετικές όψεις της ίδιας γάτας  μας παρακίνησε να φτιάξουμε τις δικές μας γάτες .Και πράγματι διαπιστώσαμε ότι και εμείς τις βλέπαμε διαφορετικά.Καταλήξαμε ότι η διαφορετικότητα που μας χαρακτηρίζει μας κάνει ξεχωριστούς, μοναδικούς!Μπορεί να είμαστε διαφορετικοί αλλά όλοι είμαστε ίσοι! Τέλος, συνθέσαμε ένα ποίημα για μια γάτα ατακτούλα και συνδέσαμε το τρίτο εισιτήριο με το 10ο στόχο "Λιγότερες ανισότητες". 

Στη  συνέχεια της μυθοπλασίας μπήκε η λέξη κλειδί που είναι το «αποτύπωμα». Μέσα στη βαλίτσα ανακαλύψαμε ένα νέο μήνυμα με πολύ μικρά γράμματα. Για να το διαβάσουμε όμως  χρειαζόμασταν μεγενθυτικό φακό με στόχο να βρούμε τα ίχνη του παράξενου ταξιδιώτη σε τρεις διαφορετικούς πλανήτες. Το βιβλίο Ζουμ ήταν η αφορμή να προσπαθήσουμε να αναγνωρίσουμε γραμμές, σχήματα και χρώματα από μια άλλη οπτική, που μας έδωσε η δυνατότητα του ζουμαρίσματος της φωτογραφικής μηχανής.Έτσι,παρασυρθήκαμε  και διασκεδάσαμε σε παιχνίδια "μάντεψε τι είναι".

Τα παιδιά σκέφτηκαν απίθανους τρόπους ταξιδιού με γνωστά μέσα μεταφοράς αλλά και με τρόπους μαγικούς που γέννησε η φαντασία τους .Η περιπέτεια ξεκίνησε.Ο παράξενος ταξιδιώτης χρειαζόταν τη βοήθειά μας.

Στάσεις του ταξιδιού: 

1ο Πλανήτης     Βρεθήκαμε σε  έναν βρώμικο πλανήτη με πολλά σκουπίδια. Ωστόσο, δεν τον προσπεράσαμε αλλά τον καθαρίσαμε.Αυτή η άσχημη εικόνα μας οδήγησε να αφήσουμε στο δικό μας πλανήτη που είναι η γη, το μας αποτύπωμά μας  στον κήπο του νηπιαγωγείου. Τον καθαρίζουμε από τα χόρτα, σκάψαμε τα παρτέρια, φυτεύψαμε λουλούδια, αρωματικά, λαχανικά. Ρίξαμε σπόρους και επιπλέον φτιάξαμε λίπασμα στον κομποστοποιητή, ρίχνοντας μέσα οργανικά υλικά. Με αυτόν τον τρόπο το δικό μας αποτύπωμα μας προσέφερε τροφή, υγεία,ομορφιά,ευχαρίστηση!!! Η στάση μας 1ο πλανήτη συνδέεται με το στόχο 3 "Καλή Υγεία και Ευημερία " και  το στόχο 15 "Ζωή στη στεριά".

2 πλανήτης : Σε αυτόν αντικρίσαμε σπίτια γκρεμισμένα, με σπασμένα τζάμια, με πεσμένους σοβάδες, χωρίς σκεπή. Σπίτια που κανένας άνθρωπος δεν αξίζει να ζει μέσα σε αυτά.Σχεδιάσαμε τα δικά μας σπίτια όπως τα ονειρευόμαστε (με όμορφα χρώματα, σκεπές,λουλούδια,ζεστασιά και αγάπη). Διαβάσαμε το παραμύθι “οι μουσικοί της Βρέμης” και φτιάξαμε το σπίτι τους . Δημιουργήσαμε μια μακέτα σπιτιού με αυλή και δέντρα έχοντας στο μυαλό μας πως όλοι, άνθρωποι και ζώα, πρέπει να ζουν κάτω από μία στέγη που θα τους παρέχει ασφάλεια και προστασία. Ο παράξενος ταξιδιώτης όμως δεν βρέθηκε ούτε εδώ.Έτσι, φύγαμε και από αυτόν τον πλανήτη συνεχίζοντας το ταξίδι μας εξ αποστάσεως, λόγω της αναστολής λειτουργίας των σχολείων,χρησιμοποιώντας τα πλεονεκτήματα της τεχνολογίας.

3ος Πλανήτης  Σε αυτόν τον πλανήτη βρεθήκαμε σε ένα διαφορετικό και πρωτόγνωρο χώρο όπου φιλοξενούνταν τα συναισθήματα για αυτό και ονομάστηκε πλανήτηςωτων συναισθημάτων. Αυτός  δημιουργήθηκε σταδιακά με τη συμμετοχή των μαθητών εξ αποστάσεως. Με αφορμή τη διδακτική αξιοποίηση μιας ταινίας μικρού μήκους με τίτλο : "Lost and found" μιλήσαμε για τους φίλους μας. Κάθε μαθητής έφτιαξε  ένα πέταλο, αφού έγραψε το όνομά του, το διακόσμησε, το φωτογράφισε και μας το έστειλε. Τα εκτυπωμένα πέταλα ενώθηκαν σε ένα πανέμορφο λουλούδι που  ονομάστηκε το λουλούδι της φιλίας και το  τοποτθετήθηκε στον πλανήτη . Στο έδαφός του υπήρχε   ένα ενεργό ηφαίστειο που έβγαζε καπνούς.Οι μαθητές είδαν το εικονικό ηφαίστειο με τη βοήθεια της  κάμερας και  αφού συζήτησαν για όλα όσα τους φοβίζουν , πήραν χαρτί και ζωγράφισαν τους φόβους τους. Οι ζωγραφιές τους  τσαλακώθηκαν ,έγιναν μια μικρή σφιχτή μπαλίτσα και πετάχτηκαν  στην αυλή του σχολείου. Κατά τη διάρκεια της τηλεκπαίδευσης οι μπάλες του φόβου πετάχτηκαν  στον κρατήρα του ηφαιστείου και έγιναν στάχτη.Στον ίδιο πλανήτη κυλούσε και το  ποτάμι της λύπης που μέσα του υπήρχαν τα δάκρυα από όλα όσα κάνουν τους μαθητές να λυπούντε και πρασύρθηκαν από τα νερά του.Τέλος υπήρχε και το δάσος της ηρεμίας με διαφορετικά δέντρα για να καταλαγιάζει το θυμό  και να  δίνει γαλήνη σε όλα αυτά που μπορεί να μας θυμώνουν και να ταράζουν την καρδιά μας. Φυσικά από αυτόν τον παράξενο τόπο που κατοικούσαν η λύπη, ο θυμός, ο φόβος, η φιλία δε θα μπορούσε να λείπει το πιο σημαντικό. Ένα πελώριο ουράνιο τόξο, σαν μαγική τσουλήθρα, ένα ουράνιο τόξο πολύχρωμο αποτυπωμένο με διαφορετικό τρόπο από τους μαθητές που συμβόλιζε τη χαρά και τις υπέροχες, ανεπανάληπτες στιγμές και εμπειρίες τους. Σε αυτό το ταξίδι οι μαθητές μπορεί να μη βρήκαν τον παράξενο ταξιδιώτη αλλά αναγνώρισαν τα συναισθήματά τους και έμαθαν τρόπους να τα διαχειρίζονται. 

Και το παράξενο αυτό φανταστικό ταξίδι μας τελείωσε χωρίς ωστόσο, να έχουμε ανακαλύψει ακόμη τον ταξιδιώτη με τη βαλίτσα που μας οδήγησε σε αυτή τη μακριά και γεμάτη εκπλήξεις διαδρομή. Είχαμε φτάσει στο τέλος και ουσιαστικά βρισκόμασταν πάλι στην αρχή του γρίφου. Τι άλλο μπορούσαμε να κάνουμε; Και εκεί που νιώθαμε μια πίκρα και λίγη απογοήτευση που δεν καταφέραμε να βρούμε τον παράξενο ταξιδιώτη μπήκε στην ψηφιακή μας τάξη webex μια γνώριμη και πολύ αγαπητή από το παρελθόν φίλη μας. Η Μάγισσα Φρικαντέλα, γελώντας, μας αποκάλυψε πως αυτή ήταν τελικά η παράξενη ταξιδιώτισσα. Σκαρφίστηκε το κόλπο της βαλίτσας των εισιτηρίων και των ταξιδιών για να μπορέσει να βγει επιτέλους από τη μοναξιά και το σκοτάδι του κάστρου της. Γιατί αυτή ήκερε πολύ καλά  σαν μάγισσα που ήταν πως αυτή τη δυνατότητα θα της την χάριζε μόνο η παιδική φαντασία που είναι ανεξάντλητη και απρόβλεπτη. 

Οι μαθητές την άκουγαν με έκπληξη να τους αναφέρει όλα τα σπουδαία έργα που δημιούργησαν: Την έναστρη νύχτα με την τεχνική του κολάζ χρησιμοποιώντας μικρά πολύχρωμα χαρτάκια και άλλα υλικά που ήταν για πέταμα.  

Το άγαλμα με ανακυκλώσιμα υλικά που έμοιαζε με κινέζο που έχει κορωναϊό και που στη συνέχεια διακοσμήθηκε με σχέδια εμπνευσμένα από το σπουδαίο ζωγράφο Μιρό.  

Το ποίημα της γάτας που ήταν ύμνος για τη δική της γάτα που τόσο πολύ αγαπάει.

Το αποτύπωμα του σχολικού κήπου γεμάτο με λουλούδια, αρώματα, βότανα και κυρίως φράουλες που ήταν το αγαπημένο της φρούτο. 

Τα υπέροχα τους σπίτια που της έδωσαν πολλές ιδέες να ανακαινίσει και να ομορφαίνει το γκρίζο, βρώμικο και σκοτεινό της πύργο. 

 Το δάσος της ηρεμίας όπου μπορούσε να γαληνεύει για να ελέγχει το θυμό της αφού κάποιες συνήθειες δυστυχώς είναι δύσκολο να της αφήσει πίσω της.

 Και τέλος τη μαγική και πολύρωμη τσουλήθρα που ήταν το μαγικό πέρασμα από την λύπη στη χαρά και που της την χάρισαν απλόχερα οι μαθητές του 5ου Νηπιαγωγείου Δράμας .

• Συντονίστρια Εκπαίδευσης για την Αειφορία κ. Αφεντουλίδου Άννα
• Γονείς του σχολείου
• Γλύπτη- Ζωγράφος  κ. Τοσουνίδης Οδυσσέας
• κ. Μαργιορίδη Ιωάννη video-Montage-Επεξεργασία-Μουσική
• στα πλαίσια etwinning project με το Νηπιαγωγείο Παρακοίλων Λέσβου και το σχολείο Tudor Arghezi από την Ρουμανία.