Ως “Τηλεφροντίδα” ορίζεται ένα σύστημα αισθητήρων οι οποίοι επιβλέπουν το περιβάλλον (εντός και εκτός οικίας), την συμπεριφορά και την καθημερινή δραστηριότητα ενός ανθρώπου με σκοπό τον άμεσο εντοπισμό και την έγκαιρη αντιμετώπιση περιπτώσεων στις οποίες χρειάζεται βοήθεια. Απευθύνεται κυρίως σε ανθρώπους οι οποίοι ανήκουν σε ευπαθείς κοινωνικές ομάδες όπως ηλικιωμένους και άτομα που πάσχουν από χρόνια προβλήματα υγείας.
Βασικός σκοπός της εγκατάστασης του συστήματος Τηλεφροντίδας στο Δήμο Αμαρουσίου είναι να δημιουργήσουμε τις απαραίτητες συνθήκες για την χρονική παράταση της διαμονής στο σπίτι και την ανεξάρτητη διαβίωση ανθρώπων που χρίζουν βοήθειας συμβάλλοντας κατ’επέκταση στην καθυστέρηση ή ακόμα και την αποφυγή της ανάγκης παροχής περισσότερο κοστοβόρων υπηρεσιών.
Το σύστημα Τηελφροντίδας στο Δήμο Αμαρουσίου έχει ως βάση μια κεντρική μονάδα η οποία επικοινωνεί με το κέντρο διαχείρισης επειγόντων περιστατικών (εφεξής ΚΔΕΠ) αναλογικά ή ψηφιακά μέσω δικτύων GSM, GPRS, σταθερής, κινητής και VoiP τηλεφωνίας.
Το ΚΔΕΠ λειτουργεί αδιάκοπα και δέχεται τα αυτοματοποιημένα σήματα των αισθητήρων και τις κλήσεις των χρηστών. Η κεντρική μονάδα συνδέεται με ραδιοπομπούς κλήσης έκτακτης ανάγκης (συσκευές σήμανσης κινδύνου) οι οποίες συνδέονται ασύρματα (σε συχνότητες αποκλειστικής χρήσης συστημάτων τηλεφροντίδας) με την μονάδα επικοινωνίας η οποία σε περίπτωση σήμανσης κινδύνου μεταδίδει στο λογισμικό του ΚΔΕΠ απαραίτητες τεχνικές πληροφορίες (όπως, ταυτότητα μονάδας, αναγνώριση της συσκευής η οποία σηματοδότησε τον κίνδυνο κ.α) ενώ ταυτόχρονα πραγματοποιεί άμεση κλήση παρέχοντας την δυνατότητα αμφίδρομης φωνητικής επικοινωνίας (σε ανοιχτή ακρόαση) .
Οι συσκευές σήμανσης κινδύνου φέρονται από τον χρήστη είτε στον καρπό -σαν ρολόϊ- ή στον λαιμό – σαν κρεμαστό και η διεπαφή τους αποτελείται από τουλάχιστον 1 πλήκτρο κλήσης βοήθειας και ενδεικτικές λυχνίες. Ο χρήστης συνεπώς, σε οποιαδήποτε περίπτωση έκτακτης ανάγκης, απειλής ή κινδύνου, πιέζοντας το πλήκτρο της συσκευής μπορεί να καλεί σε βοήθεια και να έρχεται σε επαφή με το ΚΔΕΠ χωρίς να χρειαστεί οποιαδήποτε άλλη περίπλοκη πνευματική ή σωματική ενέργεια από μέρους του. Οι συσκευές επίσης έχουν την δυνατότητα ανίχνευσης πτώσης του φέροντα και αυτόματης κλήσης προς το ΚΔΕΠ ακόμη και αν ο χρήστης αδυνατεί να πιέσει το πλήκτρο μόνος του.
Η Λειτουργία της υπηρεσίας
Οι χειριστές του ΚΔΕΠ ανταποκρίνονται σε περίπτωση κλήσης έκτακτης ανάγκης καλώντας ανάλογα με την φύση του περιστατικού την απαραίτητη υπηρεσία άμεσης επέμβασης ή τους φροντιστές του χρήστη. Σε οποιαδήποτε περίπτωση, η επικοινωνία του χρήστη με τον χειριστή του ΚΔΕΠ είναι αμφίδρομη και σε ανοιχτή ακρόαση, μέσω της κεντρικής μονάδας. Ο χειριστής μέσω του εξειδικευμένου λογισμικού αποκτά πρόσβαση σε σημαντικές πληροφορίες σχετικά με την κλήση, όπως π.χ από ποιόν αισθητήρα προέκυψε αυτή. Ως αποτέλεσμα, μπορεί να δράσει άμεσα, αφού έχει σχηματίσει εικόνα για το τι συμβαίνει στον χρήστη ακόμη και αν εκείνος αδυνατεί να επικοινωνήσει.
Οφέλη
Στον Δήμο Αμαρουσίου συλλέξαμε πληροφορίες και εντοπίσαμε πως τα συστήματα τηλεφροντίδας χρησιμοποιούνται με επιτυχία στις περισσότερες χώρες της Βόρειας και Δυτικής Ευρώπης, στις ΗΠΑ, τον Καναδά και την Αυστραλία για περισσότερα από 40 χρόνια.
Η ευρεία υιοθέτηση των συστημάτων τηλεφροντίδας από τις κοινωνικές υπηρεσίες στις οποίες είναι διαθέσιμα, καθώς και οι προσπάθειες των αντίστοιχων κρατών για την προώθηση της χρήσης τους, οφείλεται κατά κύριο λόγο στο γεγονός ότι προσφέρουν πολλαπλά οφέλη. Τα ευρήματα από όλες τις μελέτες που έχουν διεξαχθεί σε χώρες της Ε.Ε. συναινούν στο ότι εκτός από τα οφέλη για τον χρήστη στο επίπεδο της υγείας και της ασφάλειας, η στοχευμένη χρήση σε μεγάλη κλίμακα μπορεί επίσης να προσφέρει οικονομικά οφέλη στον ίδιο, την οικογένεια αλλά και στις κρατικές δομές.
Τα οικονομικά οφέλη που εντοπίσαμε όσον αφορά στην οικογένεια και στον χρήστη, προκύπτουν σε μεγάλο βαθμό από την παράταση του χρόνου ανεξάρτητης διαβίωσης του ηλικιωμένου στην οικία του. Ως αποτέλεσμα μπορεί να παραταθεί σημαντικά η ανάγκη για οικιακή φροντίδα ή διαμονή σε κάποια Μονάδα Φορντίδας Ηλικιωμένων.
Πρακτικά στον Δήμο Αμαρουσίου, η χρήση του Συστήματος Τηλεφροντίδας προσφέρει την πρωτοποριακή για τα Ελληνικά δεδομένα δυνατότητα παροχής ουσιαστικής και άμεσης βοήθειας στον χρήστη σε περιπτώσεις έκτακτης ανάγκης και αυτό το θεωρούμε ένα καινοτόμο επίτευμα. Παράλληλα μας δόθηκε για πρώτη φορά η δυνατότητα να παρέχουμε ο Δήμος μια συνεχόμενη και 24ωρη υποστήριξη στο σπίτι, προσαρμοσμένη στις ανάγκες του χρήστη. Επιπρόσθετα θεωρήσαμε πρόκληση, την εγκατάσταση της Τηλεφροντίδας ως σημαντικό μέσο υλοποίησης των στόχων της δημοτικής αρχής για την υγεία.
Πιστεύουμε πως ο Δήμος Αμαρουσίου αξίζει να βραβευθεί διότι η δράση αυτή εδράζεται σε 5 πολύ κρίσιμους παράγοντες.
1. Η δράση απευθύνεται σε ένα κομμάτι του πληθυσμού το οποίο έχει πληγεί σημαντικά από την οικονομική κρίση, αντιμετωπίζει αντικειμενικές δυσκολίες πρόσβασης σε σημαντικές πληροφορίες και προσαρμογής στην χρήση νέων τεχνολογιών σε τομείς που επηρεάζουν την καθημερινότητα του σε μεγάλο βαθμό. Οι άνθρωποι αυτοί βιώνουν στην ουσία έναν ακούσιο κοινωνικό αποκλεισμό ο οποίος μπορεί να καταπολεμηθεί με τις δυνατότητες που μας προσφέρει η τεχνολογία της τηλεφροντίδας.
2. Η υπηρεσία τηλεφροντίδας έχει άμεσο αντίκτυπο στην καθημερινή ζωή του χρήστη, τόσο σε ψυχολογικό όσο και σε πρακτικό επίπεδο.
3. Με δεδομένο πως οι άνθρωποι άνω των 65 ετών αρχίζουν να παρουσιάζουν αυξημένες πιθανότητες πτώσης μέσα στο σπίτι, πιθανότητες οι οποίες αγγίζουν το 50% μετά τα 80 έτη και οι πτώσεις αυτές αποτελούν την πρώτη αιτία θανάτου από ατύχημα στους ηλικιωμένους όπως επίσης και με δεδομένη την πιθανότητα τραυματισμού ή έστω την δυσκολία μετακίνησης ως αποτέλεσμα μιας πτώσης και το γεγονός ότι ο ηλικιωμένος βιώνει καθημερινά το άγχος και τον φόβο ενός ατυχήματος περιορίζοντας την καθημερινή τους δραστηριότητα για να μην τους ξανασυμβεί κάποιο ατύχημα, η ύπαρξη ενός εύκολου τρόπου κλήσης βοήθειας με μια κίνηση, η δυνατότητα ανίχνευσης περιβαλλοντικών κινδύνων, πτώσης και αυτόματης ειδοποίησης του ΚΔΕΠ, δημιουργεί αίσθηση ασφάλειας και αυτοπεποίθησης στον χρήστη.
4. Με την υπηρεσία της τηλεφροντίδας ο χρήστης σταδιακά αναπτύσσει ενα αίσθημα ανεξαρτησίας και ελέγχου της καθημερινότητας του παρατείνοντας τον χρόνο ανεξάρτητης διαβίωσης του και μεταθέτοντας την ανάγκη για οικιακή φροντίδα ή διαμονή σε κάποια Μονάδα Φροντίδας Ηλικιωμένων στο μέλλον. Ο άνθρωπος γίνεται συνεπώς περισσότερο δραστήριος, γεγονός το οποίο εξ’ ορισμού βελτιώνει την πνευματική και σωματική του υγεία.
5. Υπάρχει άμεσο και εμφανές ώφελος στα μέλη της οικογένειας, οι οποίοι μοιράζονται τους φόβους, τις ανησυχίες και πολλές φορές τα οικονομικά βάρη του ανθρώπου τους. Αναλόγως μοιράζονται και όλα τα ευεργετικά αποτελέσματα της τηλεφροντίδας.
6. Σε επίπεδο υγείας ο χρήστης επωφελείται από την ταχύτητα ειδοποίησης των κατάλληλων αρχών σε περίπτωση τραυματισμού ή κινδύνου. Σύμφωνα με τον χρυσό κανόνα της γρήγορης ιατρικής αντιμετώπισης ενός τραυματισμού η οποία αυξάνει σε μεγάλο βαθμό τις πιθανότητες επιβίωσης του θύματος και μειώνει τον χρόνο αποθεραπείας και τις μακροπρόθεσμες συνέπειες για την υγεία του. Ως εκ τούτου προκύπτει σημαντικό οικονομικό όφελος για τον χρήστη και την οικογένεια του.
Ο Δήμος Αμαρουσίου έχει ήδη ενεργοποιήσει ραδιοπομπούς κλήσης έκτακτης ανάγκης με τις αντίστοιχες κεντρικές μονάδες και τους έχει διαθέσει στους συμπολίτες μας που το έχουν ανάγκη.