ΘΕΜΑΤΙΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ: Ανάπτυξη Δράσεων με στόχο την Βελτίωση Ποιότητας Ζωής των Πολιτών
Πρωτοβουλία
Προσβάσιμες Διαδρομές του Δήμου Αθηναίων για Άτομα με Οπτική και Κινητική Βλάβη
ΥΠΟΒΛΗΘΗΚΕ ΑΠΟ:
Α.Μ.Κ.Ε. "ΜΕ ΑΛΛΑ ΜΑΤΙΑ"
Η Α.Μ.Κ.Ε. «Με Άλλα Μάτια» ιδρύθηκε το 2018,
από τον τυφλό δικηγόρο Βαγγέλη Αυγουλά και μία ομάδα
ανάπηρων νέων που αυτοοργανώθηκαν με απώτερο σκοπό
να διεκδικήσουν συμπερίληψη και προσβασιμότητα μέσω
κοινωνικής δράσης. Υλοποιήθηκε ως συνέχεια του μοναδικού,
πλήρως προσβάσιμου, ειδησεογραφικού portal meallamatia.gr
το οποίο ξεκίνησε ως blog το 2011 και συνεχίζει να αποτελεί
έναν δυναμικό τρόπο προβολής των αναπήρων, ώστε να γίνονται
όλο και πιο ορατοί από ολόκληρη την κοινωνία.
Όραμα
Εξάλειψη της υποεκπροσώπησης των ανάπηρων ατόμων
και της διάστασης της αναπηρίας στον δημόσιο λόγο
και στην Κοινωνία των Πολιτών.
Βασικοί σκοποί :
Παροχή υπηρεσιών κοινωνικής μέριμνας και υποστήριξης σε μέλη ευπαθών κοινωνικά ομάδων και στις οικογένειές τους
Υλοποίηση εκπαιδευτικών, εταιρικών και πολιτισμικών προγραμμάτων
Κοινωνική και επαγγελματική επανένταξη των κοινωνικά αποκλεισμένων
Εξοικείωση της κοινωνίας με την καθημερινότητα
των αναπήρων
Δημιουργία πλαισιωμένων και ασφαλών τρόπων περιήγησης στο κέντρο της πόλης για τους πολίτες με οπτική και κινητική βλάβη
Βελτίωση της ποιότητας ζωής και της αυτονομίας των εμποδιζόμενων ατόμων
Ενεργός εμπλοκή ΑμεΑ στην υλοποίηση ενός έργου που τα αφορά
Ενθάρρυνση των ΑμεΑ να εξερευνήσουν σημεία του ιστορικού και σύγχρονου κέντρου της πρωτεύουσας
Υποδοχή ανατροφοδότησης από τους/τις χρήστες/ριες των διαδρομών για μελλοντική διόρθωση τυχόν σημείων αλλαγής
Για τον Δήμο και την ευρύτερη κοινωνία:
Διάδοση της αθηναϊκής πολιτιστικής κληρονομιάς μέσω της συμπερίληψης πολιτιστικών πληροφοριών για τα σημεία ενδιαφέροντος
Ανάδειξη συμπεριληπτικών πρακτικών στα πολιτιστικά σημεία-ορόσημα
Υποστήριξη της αθηναϊκής αγοράς και ψυχαγωγίας μέσω της προσέλκυσης αγγλόφωνου αναπηρικού κοινού
Ανάδειξη προσβασιμότητας του Αττικού Μετρό
Προώθηση του προσβάσιμου τουρισμού
Ενίσχυση του οικολογικού προφίλ του Δήμου μέσω της ψηφιακής μορφής του οδηγού
Εφαρμογή των σύγχρονων αρχών της βιώσιμης αστικής κινητικότητας
Κοινό στο οποίο απευθύνεται
Άτομα με οπτική βλάβη (ελληνόφωνα και αγγλόφωνα)
Άτομα με κινητική βλάβη/χρήστες-ριες αμαξιδίου (ελληνόφωνα και αγγλόφωνα)
Άτομα με οπτικούς και κινητικούς περιορισμούς (π.χ. υπερήλικες με μπαστούνι)
Συνοδοί αναπήρων
Άλλα εμποδιζόμενα άτομα (γονείς με καροτσάκια μωρού, άτομα με παροδικές βλάβες κ.α.)
Ενδιαφερόμενοι Δήμοι
Χρονική διάρκεια
Η συνολική διάρκεια υλοποίησης υπολογίζεται στους 18 μήνες, με επίσημο χρονικό σημείο παράδοσης την 3η Δεκεμβρίου του 2021, οπότε και ανακοινώθηκε στα Μέσα.
Περιγραφή
8 προσβάσιμες διαδρομές (4 για άτομα με οπτική βλάβη και 4 για άτομα με κινητική βλάβη) που διατρέχουν το κέντρο της Αθήνας αποτυπώθηκαν από focus group ανάπηρων ατόμων, καθώς και από επαγγελματίες του χώρου που τις μελέτησαν δια ζώσης και τις κατέγραψαν σύμφωνα με την εμπειρία τους. Οι διαδρομές αυτές συνδυάζουν τα περισσότερα δυνατά σημεία ενδιαφέροντος με τα λιγότερα εμπόδια και περιορισμούς του δομημένου χώρου. Δόθηκε ιδιαίτερη έμφαση στη διασύνδεση αυτών των σημείων με το Αττικό Μετρό, αναδεικνύοντας παράλληλα την προσβασιμότητά του. Τα σημεία ενδιαφέροντος επιλέχθηκαν με γνώμονα το πολιτιστικό ενδιαφέρον αλλά και τον σύγχρονο αστικό χαρακτήρα της πόλης. Στις Προσβάσιμες Διαδρομές περιλαμβάνονται γενικές πληροφορίες προσβασιμότητας, όπως αυτές είναι διαθέσιμες στο κοινό για το εκάστοτε σημείο ενδιαφέροντος. Πρόκειται για τον πρώτο προσβάσιμο και συμπεριληπτικό τουριστικό οδηγό που έχει δημιουργηθεί για την πρωτεύουσα ως σήμερα, ο οποίος διατίθεται σε ελληνικά και αγγλικά. Το έργο είναι πιλοτικό και στόχος είναι να εμπλουτιστεί μελλοντικά με επιπλέον διαδρομές στον Δήμο της Αθήνας αλλά και να λειτουργήσει ως παράδειγμα ενεργοποίησης και άλλων Δήμων στην περιφέρεια.
Με την αξιοποίηση της προσωπικής τους εμπειρίας, μέλη της ίδιας της αναπηρικής κοινότητας δραστηριοποιήθηκαν προκειμένου να χαρτογραφήσουν το αθηναϊκό κέντρο, ενθαρρύνοντας έτσι άλλα άτομα με οπτική και κινητική βλάβη να το εξερευνήσουν με τη σειρά τους. Οι διαδρομές είναι ειδικά σχεδιασμένες ώστε να λαμβάνουν υπόψιν τους παρόντες περιορισμούς του δομημένου χώρου και των υποδομών, αναδεικνύοντας ταυτόχρονα δυνατότητες μελλοντικής βελτίωσης. Έτσι, τα εμποδιζόμενα άτομα μπορούν πλέον να κυκλοφορήσουν στην πόλη της Αθήνας με περισσότερη ασφάλεια και προσβασιμότητα, χρησιμοποιώντας τις διαδρομές αυτές αυτόνομα, ακόμα και χωρίς υποχρεωτική παρουσία συνοδού. Επιπλέον, έχει προβλεφθεί η δυνατότητα παροχής ανατροφοδότησης από τους χρήστες και τις χρήστριες των διαδρομών, με στόχο την ουσιαστική συμπερίληψη του άμεσα ενδιαφερόμενου κοινού και τη μελλοντική διάδοση των διαδρομών και σε άλλες περιοχές εντός και εκτός κέντρου.
Καθώς οι διαδρομές συμπεριλαμβάνουν πολλά σημεία πολιτιστικού ενδιαφέροντος, ενισχύεται προς αυτά η κινητικότητα των ΑμεΑ. Τα εμποδιζόμενα άτομα συχνά διστάζουν να επισκεφθούν τέτοια σημεία λόγω των πολλαπλών περιορισμών που καλούνται συνήθως να αντιμετωπίσουν στον διάβα τους. Από την άλλη, δημιουργώντας επαφή με γενικότερα σημεία-ορόσημα της πρωτεύουσας, ένα άτομο με αναπηρία μπορεί να γνωρίσει καλύτερα τον χαρακτήρα της πόλης και να απολαύσει ισότιμα πολλά απ' όσα έχει να του προσφέρει —είτε την επισκέπτεται από τουριστικό ενδιαφέρον, είτε μένει σε αυτή.
Η πρωτοβουλία μας φαίνεται ήδη να έχει πραγματικό αντίκτυπο στη βελτίωση της ποιότητας ζωής των ανάπηρων συμπολιτών μας. Οι ηλεκτρονικές επισκέψεις στον οδηγό για την περίοδο 3 Δεκέμβρη (δημοσίευση οδηγού) - 31 Γενάρη ξεπερνούν τις 1500, πράγμα που αποτελεί ένδειξη αυτής της δυναμικής. Πρόκειται, δε, για μία μη αποσπασματική και βιώσιμη πρωτοβουλία η οποία θα παραμείνει στη διάθεση του αναπηρικού κοινού και αναμένεται να χρησιμοποιηθεί ακόμα περισσότερο με τη χαλάρωση των περιορισμών λόγω Covid 19 και τη βελτίωση των καιρικών συνθηκών.
Σε επίπεδο Δήμου, αξίζει να σημειωθεί τόσο η σαφής βελτίωση που επέρχεται στο κοινωνικό του προφίλ όσο και η ενίσχυση της τοπικής αγοράς που προωθείται μέσω των Προσβάσιμων Διαδρομών. Με την ασφαλέστερη μετακίνηση των ΑμεΑ, μιας ομάδας που λόγω αποκλεισμών δεν αξιοποιείται επαρκώς ως αγοραστική δύναμη, ενδυναμώνονται οικονομικά οι εμπορικές επιχειρήσεις του Δήμου. Ταυτόχρονα, ευαισθητοποιούνται σε ζητήματα προσβασιμότητας τόσο οι επιχειρήσεις όσο και ο ίδιος ο Δήμος, ώστε να ληφθούν αποφάσεις για ενεργό δράση στον τομέα αυτό πέρα από την ιδιωτική πρωτοβουλία.
Τόπος Δράσης
Οι διαδρομές διασχίζουν το κέντρο της Αθήνας, περνώντας από σημαντικές πλατείες (Ομόνοια, Σύνταγμα, Μοναστηράκι), πολιτιστικούς χώρους (Ακρόπολη, Στύλοι Ολυμπίου Διός, Καλλιμάρμαρο), γειτονιές (Ψυρρή, Αγία Ειρήνη, Εξάρχεια) και άλλα σημαντικά σημεία.
Ο οργανισμός μας μπόρεσε να διατηρήσει τις θέσεις εργασίας που έχει δημιουργήσει για ανάπηρα άτομα τα τελευταία χρόνια. Παράλληλα, το Project ενισχύει την ορατότητα των ΑμεΑ στη δημόσια σφαίρα, φέρνοντάς μας πιο κοντά στο όραμά μας περί εξάλειψης της υποεκπροσώπησής τους.
Η είδηση για την πρωτοβουλία μας "Προσβάσιμες Διαδρομές Δήμου Αθηναίων" αναμεταδόθηκε από πληθώρα εγχώριων μέσων (Πρώτο Θέμα, In.gr, Ert News, iefimerida.gr κ.α.), τόσο σε μορφή αρθρογραφίας όσο και μέσω σχετικών παρεμβάσεων του προέδρου της ΑΜΚΕ, Βαγγέλη Αυγουλά, σε ραδιοφωνικές εκπομπές. Μέσα από την προβολή της συγκεκριμένης πρωτοβουλίας, ενισχύθηκε η επισκεψιμότητα στο ενημερωτικό μας Portal meallamatia.gr, η οποία έκλεισε στους 211.000 επισκέπτες για το 2021, με συνεχή ανοδική πορεία.
Ταυτόχρονα, οι "Προσβάσιμες Διαδρομές" μάς βοήθησαν να επεκτείνουμε τη δικτύωσή μας με φορείς σε Ελλάδα και εξωτερικό. Ήδη έχουν ενδιαφερθεί άλλοι Δήμοι για υλοποίηση της πρωτοβουλίας στην περιοχή τους, γεγονός που οδήγησε στην κατάρτιση ενός νέου προγράμματος ΟΤΑ για την κοινωνική μας επιχείρηση. Αυτό το πρόγραμμα θα μπορεί να συνεισφέρει σημαντικά στη διατήρηση της βιωσιμότητάς μας.
