ΘΕΜΑΤΙΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ: Ανάπτυξη Δράσεων με στόχο την Βελτίωση Ποιότητας Ζωής των Πολιτών
Πρωτοβουλία
ΚΙΝΗΤΕΣ ΜΟΝΑΔΕΣ ΕΝΗΜΕΡΩΣΗΣ ΚΑΙ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ - ΚΑΠΑ3
ΥΠΟΒΛΗΘΗΚΕ ΑΠΟ:
Κέντρο Καθοδήγησης Καρκινοπαθών-Κάπα3
Το Κέντρο Καθοδήγησης Καρκινοπαθών, με την υποστήριξη του TIMA Foundation,
δημιουργεί τον Προσωπικό Βοηθό Υγείας Ογκολογικού Ασθενούς, με στόχο
την υποστήριξη της δυνατότητας πρόσβασής σου στις υπηρεσίες υγείας
και κοινωνικής πρόνοιας που δικαιούσαι και της ισότιμης
ένταξής σου στην κοινωνία. Μια Δωρεάν Εφαρμογή για κινητά, διαθέσιμη
σε smartphone και tablet για Android και iOS, που προσφέρει έναν πλήρη,
διανεμημένο και συνεργατικό Προσωπικό Βοηθό Υγείας.
Στόχος δράσης
Σκοπός των 2 Κινητών Μονάδων "Ενημέρωσης και Διαχείρισης" είναι η βελτίωση της ποιότητας ζωής, τόσο των ογκολογικών ασθενών όσο και των οικογενειών τους. Αυτό θα επιτευχθεί μέσω:
· Προαγωγής των αρχών πρόληψης και ενεργούς συμμετοχής των καρκινοπαθών στην διαχείριση της υγείας τους
· Πλήρους και έγκυρης ενημέρωσης των ογκολογικών ασθενών και εν γένει της κοινότητα σχετικά με θέματα υγείας και ιδιαίτερα για τον καρκίνο
· Διασύνδεσης και πρόσβασης των ασθενών σε όλες τις υπηρεσίες υγείας, εντός και εκτός των νοσοκομείων
· Κοινωνικής ενσωμάτωσης των ογκολογικών ασθενών
Κοινό στο οποίο απευθύνεται
Άμεσα ωφελούμενοι της πρωτοβουλίας αυτής και της γενικότερης δράσης του Κάπα3 είναι οι ογκολογικοί ασθενείς. Συγχρόνως, όμως, επωφελούνται και οι φροντιστές αλλά και οι οικογένειές τους, οι οποίοι επηρεάζονται από την ασθένεια, και για τους οποίους υπάρχει πλήρη ενημέρωση και υποστήριξη.
Επιπλέον, ενδιαφερόμενοι του προγράμματος είναι οι Δήμοι όλης της ελληνικής επικράτειας καθώς και δημόσιες κοινωνικές υπηρεσίες και υπηρεσίες υγείας, με τους οποίους συνεργαζόμαστε για την καλύτερη ενημέρωση και καθοδήγηση των καρκινοπαθών κάθε περιοχής. Οι Σύλλογοι Καρκινοπαθών ανά την Ελλάδα αποτελούν συνεργαζόμενους φορείς, όπως και άλλες ΜΚΟ συσχετιζόμενες με θέματα καρκίνου αλλά και υγείας εν γένει. Η διασύνδεση αυτή μας δίνει πρόσβαση σε περισσότερη πληροφορία και δυνατότητα συνεργασιών. Τα ογκολογικά και παθολογικά νοσοκομεία σε κάθε περιοχή δραστηριοποίησης επηρεάζουν και επηρεάζονται άμεσα από τη δράση του Κάπα3, συγκεκριμένα η Διοίκηση του
συνεργαζόμενου Νοσοκομείου. Η ακαδημαϊκή κοινότητα παίζει επίσης σημαντικό ρόλο στην λειτουργία του Οργανισμού. Το Κάπα3 συνεργάζεται με την ακαδημαϊκή κοινότητα, με το Διεθνές Πανεπιστήμιο Ελλάδος, το Δημοκρίτειο Πανεπιστήμιο Θράκης, το Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας και της Πελοποννήσου, καθώς και με το Οικονομικό Πανεπιστήμιο Αθηνών.
Τέλος, οι επαγγελματίες υγείας καθώς και τα Υπουργεία της χώρας που σχετίζονται με τα ανωτέρω θέματα, εμπλέκονται τόσο στη διαδικασία ενημέρωσης των ασθενών και της κοινωνίας, όσο και στη διαδικασία της πρόληψης. Οι χορηγοί-δωρητές είναι, τέλος, βασικοί ενδιαφερόμενοι όλων των δράσεών μας, όπως επίσης και οι δυνητικοί υποστηρικτές μας.
Χρονική διάρκεια
Η λειτουργία των 2 Κινητών Μονάδων σε κάθε ένα συνεργαζόμενο Νοσοκομείο, ανέρχεται στο ένα έτος. Υπάρχουν φυσικά πιθανότητες συνέχισης ή/και επέκτασης του έργου, όπως έχει ήδη γίνει με την πρώτη Κινητή Μονάδα στο Θεαγένειο.
Περιγραφή
Η χαρτογράφηση που ανέλαβε η διεπιστημονική ομάδα του Κάπα3 σε όλη την ελληνική επικράτεια, ανέδειξε πολλά από τα προβλήματα και τα εμπόδια που αντιμετωπίζουν οι ογκολογικοί ασθενείς. Σε πολλά νοσοκομεία της χώρας, και κυρίως στις επαρχίες, η ενημέρωση των ασθενών και των συνοδών τους είναι ελλιπής για θέματα ιατρικά αλλά και κοινωνικά. Οι κοινωνικές υπηρεσίες εντός των νοσοκομείων δεν είναι κατάλληλα επανδρωμένες, καθώς το μειωμένο προσωπικό δεν μπορεί να ανταπεξέλθει στον μεγάλο αριθμό ασθενών που καθημερινά εισρέουν. Ιδιαίτερα για τους ογκολογικούς ασθενείς, η πρόσβαση στις εξειδικευμένες δομές υγείας, είναι εξαιρετικά δύσκολη, ενώ τα προβλήματα αναλφαβητισμού ή ακόμη η ανομοιογένεια ορισμένων περιοχών της χώρα μας, δυσχεραίνουν την επικοινωνία μεταξύ ασθενών-ιατρών και κοινωνικής υπηρεσίας.
Με βάση τα παραπάνω δεδομένα που συλλέχθηκαν, και τον "Προσωπικό Βοηθό Υγείας" kapa3 app, δημιουργήθηκαν οι 2 Κινητές Μονάδες Ενημέρωσης και Διαχείρισης σε Θεσσαλονίκη και Αλεξανδρούπολη. Το 2022, δημιουργήθηκε πρώτα η Κινητή Μονάδα εντός του Θεαγενείου Νοσοκομείου Θεσσαλονίκης και στη Μ.Η.Ν. "Νίκος Κούρκουλος" στην Πυλαία. Η δράση της μονάδας είχε πολύ σύντομα τεκμηριώσει όλα τα εμπόδια που αντιμετωπίζουν οι ογκολογικοί ασθενείς της Βορείου Ελλάδος: από την δυσκολία ή αδυναμία πρόσβασης των δημόσιων νοσοκομείων, την ελλιπή πληροφόρηση των ασθενών από το ιατρικό προσωπικό και την κοινωνική υπηρεσία, έως την περιορισμένη ενημέρωση όλων για την νόσου του καρκίνου, για ζητήματα πρόληψης αλλά και αντιμετώπισης. Αυτό οδήγησε στην δημιουργία μιας δεύτερης Κινητής Μονάδας στην Θράκη, το 2023, και συγκεκριμένα εντός του Πανεπιστημιακού Γενικού Νοσοκομείου Αλεξανδρούπολης.
Η καινοτομία της πρωτοβουλίας αυτής, έγκειται στο γεγονός ότι η ομάδα έργου μπορεί με ευέλικτο τρόπο να προσεγγίσει την ομάδα στόχου και να παρέχει προσωποποιημένη βοήθεια εντός του νοσοκομείου - σε αντίθεση με τις συνθήκες μεθόδους ενημέρωσης. Η ψηφιακή πλατφόρμα του ογκολογικού ασθενούς kapa3 app, αποτελεί το βασικό εργαλείο προσβασιμότητας μας και προσφέρει ολιστική, εξατομικευμένη καθοδήγηση γι αυτούς, καθώς περιηγούνται σε υπηρεσίες υγειονομικής περίθαλψης και κοινωνικής πρόνοιας.
Στόχος είναι η ομάδα έργου μαζί με ειδικευμένους εθελοντές και φοιτητές πρακτικής άσκησης να εξυπηρετούν όλους τους εισερχόμενους στο νοσοκομείο ασθενείς, να παρέχουν συμβουλευτική καθοδήγηση σε θέματα κοινωνικών παροχών. Έτσι δημιουργείται ένα ισχυρό δίκτυο ενημερωμένων ασθενών στην τοπική κοινότητα, ευνοώντας την κοινωνική τους επανένταξη καθώς μέσω του Κάπα3 εξασφαλίζεται η διασύνδεσή τους με άλλους ασθενείς, με τοπικούς αντικαρκινικούς συλλόγους, με κοινωνικούς φορείς, κλπ.
Η δράση των 2 Κινητών Μονάδων ξεκίνησε και επίσημα για το 2023 στις 15 Μαρτίου. Μετά από 3 μήνες λειτουργίας (15.3 - 15.6), η ομάδα έργου δημοσίευσε την πρώτη αξιολόγηση, τα αποτελέσματα της οποίας είναι ιδιαίτερα ενθαρρυντικά.
Η Κινητή Μονάδα εντός του ΠΓΝ Αλεξανδρούπολης, κατάφερε να εξυπηρετήσει κατά το διάστημα αυτό 254 ογκολογικούς ασθενείς, εκ των οποίων το 68,5% είναι γυναίκες. Η αξιολόγηση της δράσης περιλαμβάνει ανάλυση των Κοινωνικο-δημογραφικών στοιχείων των ωφελούμενων (Περιοχή, φύλο, ηλικία, εργασιακή κατάσταση, τύπος καρκίνου) καθώς και τα αιτήματα προς το Κάπα3, που επικοινώνησαν είτε οι ίδιοι οι ασθενείς, είτε οι φροντιστές αυτών.
Η Κινητή Μονάδα εντός του Θεαγενείου Νοσοκομείου Θεσσαλονίκης και στην Μ.Η.Ν. “Νίκος Κούρκουλος” εξυπηρέτησε, κατά το ίδιο διάστημα, 182 ασθενείς, εκ των οποίων το μεγαλύτερο ποσοστό είναι και πάλι γυναίκες (65,4%).
Οι αναλυτικές αξιολογήσεις είναι δημοσιευμένες στην ιστοσελίδα του kapa3.
Κατά την ολοκλήρωση ενός αιτήματος ασθενούς/φροντιστή από την ομάδα του Κάπα3, συμπληρώνεται και μια Αξιολόγηση των Παρεχόμενων Υπηρεσιών από τους ωφελούμενους. Η μέχρι στιγμής ανταπόκριση των ασθενών φανερώνει εξαιρετικά θετικά αποτελέσματα. Τα αιτήματά τους προς την ομάδα του Κάπα3 διερευνήθηκαν και διεκπεραιώθηκαν σε πολύ σύντομο χρονικό διάστημα, ενώ η ενημέρωση που έλαβαν από την εκάστοτε Κινητή Μονάδα ήταν κατανοητή, πλήρης και έγκαιρη. Επιπλέον, η συνεργασία τους με τα μέλη της ομάδας έργου καθώς και η εξυπηρέτησή τους χαρακτηρίζεται ως “πολύ καλή”.
Η μέτρηση του Κοινωνικού Αντικτύπου για τις 2 Κινητές Μονάδες έχει ήδη ξεκινήσει, μέσω ερωτηματολογίων στους ωφελούμενους ασθενείς και φροντιστές, μέσω συνεντεύξεων στους υπαλλήλους των συνεργαζόμενων νοσοκομείων καθώς και στην ομάδα έργου. Ωστόσο, παρακάτω παρουσιάζονται τα αποτελέσματα της μέτρησης αυτής για την Κινητή Μονάδα Ενημέρωσης και Διαχείρισης στην Θεσσαλονίκη κατα το 2022, τον πρώτο χρόνο λειτουργίας της:
● Για το 91% των ασθενών το Κάπα3 είχε πολύ σημαντική παρουσία εντός του Θεαγενείου Νοσοκομείου.
● Το 97% των ασθενών δήλωσαν ικανοποιημένοι από τις υπηρεσίες της Μονάδας.
● Το 71% των ασθενών δήλωσαν ότι απέκτησαν νέες γνώσεις και έγκυρη πληροφόρηση σχετικά με τη νόσο.
● Το 71,7% των ασθενών και το 89,1% των φροντιστών δήλωσαν πως η Μονάδα συνέβαλε στη διευκόλυνση της καθημερινότητας του ασθενούς.
Τα παραπάνω αποτελέσματα κρίνονται ιδιαίτερα θετικά, καθώς επιτυγχάνονται όλοι οι στόχοι του Κάπα3 και της Κινητής Μονάδας. Αντίστοιχα αναμένουμε να είναι τα αποτελέσματα της μέτρησης Κοινωνικού Αντικτύπου για το έτος 2023, αξιολογώντας την δράση και των 2 Κινητών Μονάδων σε Θεσσαλονίκη και Αλεξανδρούπολη.
Τόπος Δράσης
Η πρωτοβουλία λαμβάνει χώρα εντός του Θεαγενείου Νοσοκομείου Θεσσαλονίκης, στην Μ.Η.Ν. “Νίκος Κούρκουλος” και στο Πανεπιστημιακό Γενικό Νοσοκομείο Αλεξανδρούπολης, υποστηριζοντας το συνολο του πλυθυσμου για Μακεδονιά και Θράκη ενώ ο αντίκτυπος των Κινητών Μονάδων είναι φανερός ήδη και στις δύο τοπικές κοινωνίες.
Το Κάπα3, στο πλαίσιο λειτουργίας των 2 Κινητών Μονάδων σε Θεσσαλονίκη και Αλεξανδρούπολη, συνεργάστηκε με διάφορους φορείς, οι οποίοι αναδείχθηκαν σε έγκριτους συνεργάτες και συνοδοιπόρους της δράσης. Από την έναρξη του προγράμματος συνοδοιπόρος των Κινητών Μονάδων Ενημέρωσης και Διαχείρισης αποτελεί το Θεαγένειο Αντικαρκινικό Νοσοκομείο, η Μ.Η.Ν. “Νίκος Κούρκουλος”, καθώς και το Πανεπιστημιακό Νοσοκομείο Αλεξανδρούπολης, που με την θερμή υποδοχή τους και έμπρακτη βοήθεια συνέβαλαν στην έγκαιρη επίλυση βασικών ζητημάτων, ώστε να ξεκινήσει άμεσα η λειτουργία τους. Σημαντική υπήρξε η συμβολή στην εξωστρέφεια του προγράμματος, μέσω της καθημερινής ενημέρωσης των ασθενών από το ιατρικό, νοσηλευτικό και διοικητικό προσωπικό για τις υπηρεσίες που παρέχει η Κινητή Μονάδα Διαχείρισης και Πληροφόρησης.
Επιπροσθέτως, η συνεργασία με την Κοινωνική Υπηρεσία των νοσοκομείων συμβάλλει σημαντικά στην ολιστική και άμεση παρέμβαση μέσω της ανταλλαγής πληροφοριών και της αναζήτησης πρακτικών για την επίλυση προβλημάτων των ασθενών. Αξιόλογοι συνεργάτες των Κινητών Μονάδων είναι επιπλέον το Ερευνητικό Εργαστήριο “Φροντίδας Ενηλίκων Ασθενών με Καρκίνο”, του Διεθνούς Πανεπιστημίου Ελλάδος, Τμήμα Νοσηλευτικής, καθώς και το Δημοκρίτειο Πανεπιστήμιο Θράκης. Τόσο οι καθηγητές, όσο και οι ίδιοι οι φοιτητές, συνεβαλαν τα μέγιστα στην λειτουργία των μονάδων. Αξίζει να σημειωθεί πως ειδικευμένοι εθελοντές αλλά και φοιτητές πρακτικής άσκησης των ανωτέρω Πανεπιστημίων, είχαν την ευκαιρία να γνωρίσουν από κοντά το πρόγραμμα, να έρθουν σε επαφή με τον χώρο εργασίας, συνδράμοντας στο έργο του Κάπα3.
Η Κινητή Μονάδα στην Αλεξανδρούπολη λειτουργεί σε συνεργασία με τον Σύλλογο Καρκινοπαθών και Φίλων Ν. Έβρου “ΣυνεχίΖΩ”, που έχοντας πλήρη γνώση της τοπικής κοινωνίας, συνέβαλαν στην γρήγορη ενημέρωση του πληθυσμού για την νέα δράση του Κάπα3 και τις υπηρεσίες που παρέχονται εντός και εκτός του ΠΓΝΑ.
Τέλος, αξίζει να αναφερθούν οι Δήμοι και οι τοπικές υπηρεσίες κοινωνικής πρόνοιας και υγείας, με τους οποίους το Κάπα3 έχει μια εξαιρετική συνεργασία, αναφορικά με την ενημέρωση σχετικά με τις τοπικές παροχές και υπηρεσίες προς τις ευάλωτες κοινωνικά ομάδες. Η διασύνδεση των ωφελούμενων ογκολογικών ασθενών με τις τοπικές υπηρεσίες, αποτελεί άλλωστε βασικό στόχο του Κάπα3.
Η ομάδα έργου των Κινητών Μονάδων αποτελείται από έμπειρα άτομα, με γνώσεις περί του αντικειμένου. Πιο συγκεκριμένα, στελεχώνονται από:
● Project Manager, υπεύθυνο για την Διαχείριση του Έργου καθώς και την Οικονομική του παρακολούθηση.
● Κοινωνικό Επιστήμονα (Κοινωνικός/ή Λειτουργός, Κοινωνιολόγος), ο ρόλος του οποίου αφορά στην ενημέρωση των ωφελούμενων σχετικά με τα Κοινωνικά δικαιώματα, τις κοινωνικές απαλλαγές και παροχές, αλλά και στο πώς θα τα διεκδικήσουν. Παράλληλα, υποστηρίζει τους ασθενείς σε κάθε είδους γραφειοκρατική διαδικασία, εντός αλλά και εκτός του νοσοκομειακού χώρου.
● Νοσηλευτή/τρια, ειδικευμένο/ή στον ογκολογικό ασθενή, ώστε να προσεγγίζονται με τον κατάλληλο τρόπο οι ασθενείς και να ενημερώνονται για βασικές οδηγίες.
● Φοιτητές πρακτικής άσκησης, από τα συνεργαζόμενα Πανεπιστήμια, των τμημάτων Κοινωνικής εργασίας, Νοσηλευτικής.
● Εθελοντές, τόσο μέσω των Πανεπιστημίων αλλά και της τοπικής κοινότητας.
Το Κάπα3 είναι ένας μη κερδοσκοπικός οργανισμός με στόχο την βελτίωση της ποιότητας ζωής των ογκολογικών ασθενών, υποστηρίζοντας τον άνθρωπο κατά τη διάρκεια της ασθένειάς του, παρέχοντας καθοδηγητικές συμβουλές και πλήρη ενημέρωση.
Η Κινητή Μονάδα Ενημέρωσης και Διαχείρισης αποτέλεσε για το Κάπα3 Πιλοτικό και καινοτόμο πρόγραμμα, μιας και δεν έχει υπάρξει κάτι αντίστοιχο στην ελληνική κοινωνία. Μάλιστα, το Κάπα3, στο πλαίσιο των Healthcare Business Awards 2022 της εταιρείας Boussias, έχει βραβευτεί στην ενότητα “Προσφορά στην Υγεία από ΜΚΟ” με το Bronze Award, ενώ η δράση της Κινητής Μονάδας στη Θεσσαλονίκη απέσπασε το Silver Award στην κατηγορία “Ποιότητα Υπηρεσιών Υγείας - Φροντίδας Ασθενών”.
Μέσω των 2 Κινητών Μονάδων, το Κάπα3 επιτυγχάνει τον μέγιστο κοινωνικό αντίκτυπο στις τοπικές κοινωνίες, προσεγγίζοντας με ολιστική φροντίδα τους ασθενείς της ελληνικής επικράτειας, και συγκεκριμένα εκεί που τα προβλήματα και οι ανάγκες είναι πιο έντονες. Η καταγραφή των διαφόρων τύπων καρκίνου μέσα από το Κοινωνικό Ιστορικό των ωφελούμενων ασθενών, συσχετιζόμενη με τα κοινωνικο-δημογραφικά στοιχεία που συλλέγονται αναδεικνύουν τις κοινωνικές ανισότητες της χώρας μας.
Όλα αυτά τα παραπάνω στοιχεία που συλλέγονται και χρησιμοποιούνται από την διεπιστημονική ομάδα του Κάπα3, τηρουμένων όλων των κανονισμών προστασίας των προσωπικών δεδομένων, αποτελούν μια σημαντική βάση για σωστές πολιτικές υγείας, με επίκεντρο τον άνθρωπο που νοσεί και το οικογενειακό του περιβάλλον.
Επιπλέον, η χρήση των δεδομένων αυτών εξυπηρετεί ερευνητικούς, αλλά και εκπαιδευτικούς σκοπούς, σε συνεργασία με Ακαδημαϊκά Ιδρύματα της τοπικής κοινωνίας, δημόσιους και ιδιωτικούς φορείς. Στόχος είναι η τοπική κοινότητα να εμπλέκεται πλήρως σε κάθε διαδικασία που αφορά την ίδια και την ευημερία των μελών της.
