Πρωτοβουλίες / Σχέδια δράσης για τη αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής
ΥΠΟΒΛΗΘΗΚΕ ΑΠΟ:
ΟΛΠ Α.Ε.
Η ΟΛΠ Α.Ε., εισηγμένη εταιρεία του Χρηματιστηρίου Αθηνών διαχειρίζεται και λειτουργεί τον Λιμένα Πειραιά το μεγαλύτερο λιμάνι της Ελλάδας και ενός από τα πιο ολοκληρωμένα λιμάνια στην Ευρώπη από πλευράς λιμενικών υπηρεσιών. Οι δραστηριότητες στο Λιμάνι του Πειραιά περιλαμβάνουν την κρουαζιέρα, τη μεταφορά επιβατών, τον σταθμό εμπορευματοκιβωτίων και αυτοκινήτων, τη ναυπηγοεπισκευαστική ζώνη, τα logistics και υπηρεσίες ελεύθερης ζώνης. Κύριος μέτοχος της ΟΛΠ Α.Ε. με ποσοστό 67% είναι η COSCO Shipping, μία από τις μεγαλύτερες ναυτιλιακές εταιρείες του κόσμου.
Την τελευταία δεκαετία η ΟΛΠ Α.Ε. σημειώνει αδιάληπτη ανάπτυξη με σεβασμό στο περιβάλλον και με στοχευμένη χρήση των νέων τεχνολογιών και των εργαλείων ψηφιοποίησης, σε όλο το φάσμα των λιμενικών της δραστηριοτήτων, συνεισφέροντας σε μεγάλο βαθμό στην οικονομία της χώρας και κυρίως ανταποδίδοντας σημαντικά οφέλη στην ελληνική κοινωνία.
Η ΟΛΠ Α.Ε. ανήκει στο δίκτυο “ECO PORTS”, κατέχει πιστοποιήσεις κατά ISO 9001:2015, ISO 14001:2015, ISO 50001:2018, βρίσκεται στη λίστα ESG του Χρηματιστηρίου Αθηνών και συγκαταλέγεται ανάμεσα στις πιο βιώσιμες εταιρείες της Ελλάδας το 2024.
Για την επίτευξη των στόχων της πολιτικής της όσον αφορά την Προσαρμογή, τον Μετριασμό και την Ανάπτυξη των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας καθώς και την αντιμετώπιση των Επιπτώσεων, των Κινδύνων και των Ευκαιριών που απορρέουν από την Κλιματική Αλλαγή, που έχουν εντοπιστεί, η ΟΛΠ Α.Ε. έχει θέσει στόχους και αναλαμβάνει σχέδια δράσης για την επίτευξή του.
Σημαντικά σημεία:
Για τη διαχείριση των ουσιαστικών επιπτώσεων, κινδύνων και ευκαιριών (IROs) όσον αφορά τον Μετριασμό της Κλιματικής Αλλαγής και τη Μείωση των Εκπομπών, την Κατανάλωση Ενέργειας και το Ενεργειακό Μείγμα, η Εταιρεία σχεδιάζει να μειώσει τις εκπομπές πεδίου 2, βάσει αγοράς και τοποθεσίας κατά 4% μέχρι το 2030 σε σύγκριση με τις εκπομπές Πεδίου 2 βάσει αγοράς και τοποθεσίας του έτους βάσης 2024 σε απόλυτες τιμές.
Η ΟΛΠ Α.Ε. θα εξετάσει την δυνατότητα στοχοθεσίας για τις εκπομπές των υπόλοιπων πεδίων εφαρμογής εφόσον κριθεί δυνατόν με βάση τις προαναφερθείσες προγραμματισμένες αξιολογήσεις.
Το έτος αναφοράς 2024 για τον στόχο θεωρείται αντιπροσωπευτικό της χρήσης ενέργειας και των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου της Εταιρείας υπό κανονικές συνθήκες λειτουργίας.
Όλοι οι στόχοι που αφορούν τη χρήση ενέργειας και τις εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου έχουν τεθεί στο πλαίσιο του ενιαίου συστήματος διαχείρισης που έχει αναπτύξει η Εταιρεία.
Σχετικά με την εγκατάσταση ηλιακών συλλεκτών, πρόκειται να διεξαχθεί πρόσθετη τεχνοοικονομική μελέτη.
Κοινό στο οποίο απευθύνεται
Επισκέπτες / χρήστες, εργαζόμενοι, τοπική κοινότητα και λοιπά ενδιαφερόμενα μέρη.
Χρονική διάρκεια
Σε εξέλιξη
Περιγραφή
Το λιμάνι του Πειραιά λόγω του ηγετικού του ρόλου στην περιοχή της Μεσογείου αλλά και της κομβικής του θέσης στον Ευρωπαϊκό χώρο, βρίσκεται διαρκώς σε μια διαδικασία ανάπτυξης, σύμφωνη με τις αρχές της αειφορίας και της προστασίας του περιβάλλοντος.
Ο ΟΛΠ έχει διαμορφώσει και εφαρμόζει συγκεκριμένη περιβαλλοντική πολιτική σύμφωνη με την Ευρωπαϊκή και Εθνική Περιβαλλοντική Νομοθεσία αλλά και τους Διεθνείς Κανονισμούς, ενώ έχει αναπτύξει έναν μηχανισμό για την περιβαλλοντική αξιολόγηση των δραστηριοτήτων του, και φιλοδοξεί να προχωρήσει σε ένα πλέον εξελιγμένο στάδιο οργάνωσης και διαχείρισης μέσω των ακόλουθων δράσεων:
EcoPorts Port" Status - Σύστημα Περιβαλλοντικής Διαχείρισης PERS
Η κλιματική αλλαγή και το φαινόμενο του θερμοκηπίου αποτελούν κυρίαρχα θέματα που απασχολούν την σύγχρονη κοινωνία. Η κύρια πηγή εκπομπών CO2 που συντείνουν στο φαινόμενο του θερμοκηπίου είναι οι ανθρωπογενείς δραστηριότητες και αναζητούνται δραστικές λύσεις που θα οδηγήσουν στην αποτελεσματική αντιμετώπιση του προβλήματος. Ο ΟΛΠ ΑΕ αναγνωρίζοντας τη σοβαρότητα του θέματος και, παρόλο που οι δραστηριότητές του δεν συμμετέχουν άμεσα στο πρόβλημα, αναλαμβάνει την πρωτοβουλία και εφαρμόζει πιλοτικό πρόγραμμα παρακολούθησης ποιότητας ατμοσφαιρικού περιβάλλοντος που συσχετίζονται με τις άμεσες και έμμεσες λιμενικές δραστηριότητες. Για την υλοποίηση του εν λόγω προγράμματος έχει εγκατασταθεί και λειτουργεί Σταθμός Παρακολούθησης Αερίων Ρύπων σε συνεργασία με το Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο (ΕΜΠ - Σχολή Χημικών Μηχανικών), στη Β-ΒΔ περιοχή του Κεντρικού Λιμένα Πειραιά, κατάλληλα εξοπλισμένος για την καταγραφή των συγκεντρώσεων αερίων ρύπων σε 24ωρη βάση. Σκοπός είναι από την αξιολόγηση των καταγραφών να προκύψουν χρήσιμα συμπεράσματα για τα επίπεδα επιβάρυνσης της ατμόσφαιρας, καθώς και για τις κύριες πηγές προέλευσης των ρύπων αυτών.
Αναλυτικότερα:
Η ΟΛΠ Α.Ε. έχει αναπτύξει ένα ενιαίο σύστημα διαχείρισης πιστοποιημένο σύμφωνα με τα πρότυπα ISO 9001:2015, ISO 14001:2015 και ISO 50001:2018, ενώ κάθε χρόνο από το 2022 η Εταιρεία πιστοποιεί τις εκπομπές πεδίων 1 και 2 σύμφωνα με το πρότυπο ISO 14064-1:2018 και τις απαιτήσεις του Εθνικού Κλιματικού Νόμου (4936/2022). Η προσέγγιση αυτή διασφαλίζει ότι η ΟΛΠ Α.Ε. εντοπίζει, παρακολουθεί και βελτιώνει διαρκώς τις συνολικές περιβαλλοντικές της επιδόσεις. Κάθε χρόνο τα περιβαλλοντικά δεδομένα και οι μετρήσεις της Εταιρείας όσον αφορά τη χρήση ενέργειας, τις εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου και τη ρύπανση ελέγχονται από εξωτερικό φορέα επαλήθευσης. Επιπλέον, οι μετρήσεις όσον αφορά τη ρύπανση πραγματοποιούνται από πιστοποιημένους εργολάβους που διασφαλίζουν την αξιοπιστία και τη διαφάνεια των στοιχείων που δημοσιεύει η Εταιρεία.
Η ΟΛΠ Α.Ε. εφαρμόζει Περιβαλλοντική Πολιτική, η οποία ισχύει για τις δραστηριότητες της Εταιρείας στο Λιμένα Πειραιά και για κάθε ενδιαφερόμενο μέρος που χρησιμοποιεί τις εγκαταστάσεις της ή εργάζεται σε αυτές.
Η ΟΛΠ Α.Ε. έχει υιοθετήσει Πολιτική Βιώσιμης Ανάπτυξης, μέσω της οποίας δεσμεύεται να ελαχιστοποιήσει το περιβαλλοντικό της αποτύπωμα και να αντιμετωπίσει την κλιματική αλλαγή και τις εκτεταμένες επιπτώσεις της μέσω:
-Προληπτικής λήψης μέτρων για μείωση του περιβαλλοντικού αποτυπώματος και εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου
-Υιοθέτησης βιώσιμων πρακτικών σε όλες τις δραστηριότητές της
-Επενδύσεων σε ανανεώσιμες πηγές ενέργειας
-Αποδοτικής χρήσης πόρων
-Ελαχιστοποίησης των αρνητικών επιπτώσεων στο οικοσύστημα
-Υιοθέτησης Ταξινομίας της ΕΕ ως μέρος των στόχων και σκοπών βιωσιμότητας της Εταιρείας
Η Εταιρεία ενίσχυσε τις δεσμεύσεις της προς τις αρχές του Πράσινου Οδηγού της ESPO και προς τον καθορισμό σκοπών και στόχων για τη συνεχή βελτίωση των περιβαλλοντικών επιδόσεών της και υπογράμμισε την αφοσίωσή της στην προώθηση μακροχρόνιων σχέσεων με πανεπιστήμια και ερευνητικά ιδρύματα με στόχο:
Την προώθηση της ανάπτυξης και εφαρμογής ισχυρών προγραμμάτων περιβαλλοντικής παρακολούθησης (ατμόσφαιρα, θόρυβος, ποιότητα θαλάσσιων υδάτων και ιζημάτων)
Την πραγματοποίηση διεξοδικών αναλύσεων των κινδύνων κλιματικής αλλαγής που σχετίζονται με λιμενικά έργα, υποδομές και δραστηριότητες της Εταιρείας, με στόχο την ελαχιστοποίηση των επιπτώσεων της κλιματικής αλλαγής στα περιουσιακά στοιχεία και τις δραστηριότητές της.
Κατά τη διάρκεια της διαδικασίας αξιολόγησης της διπλής ουσιαστικότητας, η ΟΛΠ Α.Ε. εξέτασε τις πιθανές επιπτώσεις, τους κινδύνους και τις ευκαιρίες που σχετίζονται με την κλιματική αλλαγή σε όλες τις δραστηριότητές της και την αλυσίδα αξίας της. Επιπλέον η Εταιρεία πραγματοποίησε ανάλυση ανθεκτικότητας όσον αφορά τους φυσικούς κινδύνους για τις επιχειρηματικές της δραστηριότητες που επικεντρώνονται στο Λιμένα Πειραιά. Κατά τη διάρκεια της ανάλυσης, η ΟΛΠ Α.Ε. χρησιμοποίησε κλιματικά μοντέλα για τον προσδιορισμό των φυσικών κινδύνων που σχετίζονται με το κλίμα σε διάφορα σενάρια. Οι χρονικοί ορίζοντες, τα μοντέλα, οι παράμετροι και οι μεθοδολογίες που χρησιμοποιήθηκαν για τη μελέτη της τρωτότητας της Εταιρείας σε φυσικούς κινδύνους σε όλο το φάσμα των περιουσιακών της στοιχείων και των επιχειρηματικών της δραστηριοτήτων βασίστηκαν στον Εθνικό Κλιματικό Νόμο και στο Περιφερειακό Σχέδιο Προσαρμογής στην Κλιματική Αλλαγή (ΠΕΣΠΚΑ) Αττικής εξαιτίας των κανονιστικών απαιτήσεων στις οποίες εμπίπτει η Εταιρεία.
Στην ανάλυση, οι παράμετροι που περιλαμβάνουν τόσο χρόνιους όσο και οξείς κινδύνους που σχετίζονται με τη θερμοκρασία, τη βροχόπτωση, τον άνεμο, το ύψος των κυμάτων και την άνοδο της στάθμης της θάλασσας αξιολογήθηκαν με βάση την ακόλουθη μεθοδολογία:
Ποσοτική και Ποιοτική Ανάλυση: Χρησιμοποιήθηκαν δεδομένα και ποιοτικές εκτιμήσεις για την αξιολόγηση της πιθανότητας και της επίπτωσης.
Κατηγοριοποίηση κινδύνου: Για να κατηγοριοποιηθεί ο κίνδυνος, εξετάστηκαν οι εξής παράμετροι:
-Πιθανότητα (Likelihood): Αξιολογήθηκε η πιθανότητα να συμβεί το γεγονός μέσα σε συγκεκριμένο χρονικό πλαίσιο. Κατηγοριοποιήθηκε σε επίπεδα όπως υψηλή, μέτρια και χαμηλή
-Μέγεθος Επίπτωσης (Impact Severity): Αναλύθηκε το μέγεθος των συνεπειών σε περίπτωση που ο κίνδυνος υλοποιηθεί, με κατηγορίες όπως ακραίο, σημαντικό, μέτριο ή ελάσσον.
-Διάρκεια (Duration): Λήφθηκε υπόψη η χρονική διάρκεια της απειλής ή των συνεπειών της, αν αυτή είναι βραχυπρόθεσμη ή μακροπρόθεσμη
Η κατηγοριοποίηση έχει ως στόχο τον εξορθολογισμό της διαδικασίας λήψης αποφάσεων όσον αφορά την ιεράρχηση μέτρων μετριασμού. Τα κλιματικά σενάρια που χρησιμοποιήθηκαν για την ανάλυση της τρωτότητας ήταν τα εξής:
Το σενάριο RCP8.5 αναπτύχθηκε χρησιμοποιώντας το μοντέλο MESSAGE και το Integrated Assessment Framework του International Institute for Applied Systems Analysis (IIASA) στην Αυστρία. Το σενάριο αυτό χαρακτηρίζεται από αυξανόμενες εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου, οδηγώντας σε υψηλά επίπεδα συγκεντρώσεων αερίων του θερμοκηπίου.
Το σενάριο RCP4.5 αναπτύχθηκε από την ομάδα GCAM του ινστιτούτου Pacific Northwest National Laboratory’s Joint Global Change Research Institute (JGCRI) των Ηνωμένων Πολιτειών. Πρόκειται για ένα σενάριο σταθεροποίησης κατά το οποίο το ενεργειακό ισοζύγιο της ατμόσφαιρας σταθεροποιείται μετά το 2100, χωρίς να υπερβαίνει τον μακροπρόθεσμο στόχο.
Η ΟΛΠ Α.Ε. έκανε χρήση αξιόπιστων διαθέσιμων κλιματικών μοντέλων καθώς και διεθνώς αναγνωρισμένων κλιματικών σεναρίων, ωστόσο οι προβλέψεις έχουν εγγενής αβεβαιότητες δεδομένου ότι οι επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής είναι δύσκολο να ποσοτικοποιηθούν χωρίς καμία απόκλιση.
Η μελέτη αποσκοπεί στην αντιμετώπιση των ουσιαστικών επιπτώσεων, κινδύνων και ευκαιριών (IROs) σχετικά με την προσαρμογή των λιμενικών εγκαταστάσεων της Εταιρείας στην Κλιματική Αλλαγή και αναμένεται να υποβληθεί και να εγκριθεί από το Υπουργείο Περιβάλλοντος στο πρώτο εξάμηνο του 2025, με την Εταιρεία να έχει ήδη δεσμευτεί για 169.000 € συν ΦΠΑ CapEx. Συνολικά, η ΟΛΠ Α.Ε. δεν έχει αναγνωρίσει περιουσιακά στοιχεία και επιχειρηματικές δραστηριότητες που να μην είναι συμβατά ή να απαιτούνται σημαντικές προσπάθειες για να είναι συμβατά με τη μετάβαση σε μια κλιματικά ουδέτερη οικονομία και θεωρεί ότι το επιχειρηματικό της μοντέλο και η στρατηγική της μπορούν να προσαρμοστούν και να αντέξουν σε φυσικούς κινδύνους που σχετίζονται με το κλίμα Το χρονοδιάγραμμα για την υλοποίηση των διορθωτικών δράσεων έχει προγραμματιστεί για διάφορες περιόδους: Βραχυπρόθεσμες, Μεσοπρόθεσμες και Μακροπρόθεσμες δράσεις, νώ οι κύριες δράσεις θα υλοποιηθούν την προσεχή δεκαετία.
Για τη συνεχή παρακολούθηση των πιθανών επιπτώσεων της κλιματικής αλλαγής, η ΟΛΠ Α.Ε. συμμετέχει στο χρηματοδοτούμενο από την ΕΕ έργο ARSINOE (περιοχές ανθεκτικές στο κλίμα μέσω συστημικών λύσεων και καινοτομιών), το οποίο προσδιορίζει τους κινδύνους και τις ευκαιρίες που σχετίζονται με το κλίμα και εξετάζει μέτρα για την ενίσχυση της ανθεκτικότητας και την προσαρμογή στην κλιματική αλλαγή.
Τόπος Δράσης
Τερματικοί σταθμοί, ναυπηγοεπισκευαστική ζώνη και υποδομές του Λιμένα.
Συνεργασία με φορέα
Πανεπιστήμια και ερευνητικά ιδρύματα και λοιπά ενδιαφερόμενα μέρη.
Συμμετοχή εργαζομένων
Συμμετοχή των εργαζομένων του ΟΛΠ.
Οφέλη για τον Οργανισμό
Αναγνωρίζοντας το ρόλο της στη μετάβαση σε μια κλιματικά ουδέτερη οικονομία, η Εταιρεία λαμβάνει μέτρα που αποσκοπούν στην υποστήριξη τωn συνεργατών/πελατών της όσον αφορά τη μείωση των εκπομπών τους.
Η ΟΛΠ Α.Ε. συμμετέχει σε (2) χρηματοδοτούμενα από την ΕΕ προγράμματα, «EALING» (θέσεις ελλιμενισμού επιβατικών πλοίων) και "CIPORT" (θέσεις ελλιμενισμού κρουαζιερόπλοιων) με μελέτες για ηλεκτροδότηση από ξηρά σε (5) θέσεις ελλιμενισμού επιβατικών πλοίων και τέσσερις (4) θέσεις ελλιμενισμού κρουαζιερόπλοιων. Για τις πέντε (5) θέσεις ελλιμενισμού επιβατηγών πλοίων έχουν ήδη ολοκληρωθεί οι τεχνικές (FEED), περιβαλλοντικές και οικονομικές μελέτες, ενώ για τις τέσσερις (4) θέσεις ελλιμενισμού κρουαζιερόπλοιων οι μελέτες βρίσκονται ακόμη σε εξέλιξη και αναμένεται να ολοκληρωθούν έως το 2030. Τα έργα ηλεκτροδότησης από ξηράς αποσκοπούν στη μείωση της χρήσης ορυκτών καυσίμων μέσω της ηλεκτροδότησης κατά τη διάρκεια της παραμονής των πλοίων στο λιμάνι. Για την υλοποίηση του έργου η Εταιρεία συνεργάζεται με τον Διαχειριστή Ελληνικού Δικτύου Διανομής Ηλεκτρικής Ενέργειας και τα πλοία/χρήστες. Ο προϋπολογισμός του έργου CIPORT της ΕΕ για την ΟΛΠ Α.Ε. ανέρχεται στα 170.000 €, ενώ για το έργο EALING στα 191.219,50 €, με την Εταιρεία να συγχρηματοδοτεί το 50%.
H Εταιρεία εργάζεται για την ανάπτυξη του Ανεφοδιασμού με Υγροποιημένο Φυσικό Αέριο (LNG) για κρουαζιερόπλοια, ως αρχή της παροχής υπηρεσιών ανεφοδιασμού με εναλλακτικά καύσιμα σε πλοία. Το Υγροποιημένο Φυσικό Αέριο θεωρείται μεταβατικό καύσιμο προς την κατεύθυνση της απανθρακοποίησης και ο ανεφοδιασμός με αυτό απαιτεί έρευνα και πραγματοποίηση συγκεκριμένων διαδικασιών για την εξασφάλιση ασφαλούς λειτουργίας. Το χρονοδιάγραμμα για τη λήψη αποφάσεων για τις σχετικές δράσεις αναμένεται εντός του 2026.
Τα μέτρα που εφαρμόζει ο ΟΛΠ για την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής, συντελούν στο να καταστεί ο Λιμένας πιο ανθεκτικός, αποδοτικός και βιώσιμος, ελαχιστοποιώντας την εμφάνιση ακραίων καιρικών φαινομένων, βελτιστοποιώντας τους τρόπους αντιμετώπισης αυτών, αυξάνοντας την αποδοτικότητα και αποτελεσματικότητα των υπηρεσιών μέσω βιώσιμων λύσεων και τεχνολογιών και ενδυναμώνοντας την ανταγωνιστικότητα και τη φήμη του Λιμένα, καθιστώντας τον ως μία ασφαλή επιλογή, τόσο για τους πελάτες / χρήστες, όσο και για τους επενδυτές.
