Σχέδια μαθήματος

Στην αρχή της φετινής σχολικής χρονιάς, στα πλαίσια της λειτουργίας του Ομίλου "Ρητορικής, Θεατρικού παιχνιδιού και Δημιουργικής Γραφής" του σχολείου μας, ασχοληθήκαμε με το θέμα των Δικαιωμάτων των ζώων σύμφωνα με αίτημα των μαθητών από την προηγούμενη χρονιά.

Στις 25/10/2019, προβλήθηκε στους μαθητές βίντεο από το διαδίκτυο που έδειχνε την κακοποίηση μικρής γάτας από παιδιά στη Φολέγανδρο. Επίσης αναφέρθηκε η περίπτωση του βάρβαρου εθίμου της ομαδικής θανάτωσης τεράστιου αριθμού φαλαινών και δελφινιών στα νησιά Φερόες του βόρειου Ατλαντικού, μέσα σε μια μέρα. Ακολούθησε συζήτηση πάνω στο θέμα με αφορμή τις δύο αυτές περιπτώσεις.

Στις 30/10/2019 αντιπροσωπεία οκτώ μαθητών του Ομίλου μαζί με κάποιους γονείς και με την υπεύθυνη καθηγήτρια της ομάδας επισκέφθηκε το Ίδρυμα «Σταύρος Νιάρχος», το απόγευμα της Τετάρτης, όπου παρακολούθησε την εκδήλωση «Διάλογοι», με θέμα την κακοποίηση των ζώων. Η εκδήλωση κράτησε τρεις ώρες (18.30-21.30) και ανέδειξε τις αρετές του δημοκρατικού και επιμελημένου επιστημονικού διαλόγου.

Την 1/11/2019 συνεχίστηκε η συζήτηση επάνω στο θέμα της κακοποίησης και εκμετάλλευσης των ζώων ασκώντας γόνιμη κριτική σε όσα ακούσαμε και είδαμε στο ΙΣΝ. Οι παρατηρήσεις και απόψεις των μαθητών που συμμετείχαν στην εκδήλωση των «Διαλόγων» ήταν καλά τεκμηριωμένες, καίριες και εύστοχες, γεγονός  που οφείλεται προφανώς στον εποικοδομητικό διάλογο που είχαν και με τους γονείς τους μετά από την εκδήλωση. Στη συζήτηση ενεπλάκησαν με ενδιαφέρον και οι υπόλοιποι μαθητές αναφέροντας διάφορα περιστατικά και προσωπικές τους εμπειρίες σχετικά με κακοποιημένα ζώα. Στη συνέχεια προβλήθηκε απόσπασμα από βίντεο με την ομιλία ενός ακτιβιστή, του αμερικανού δημοσιογράφου G. Yourofsky, που έχει στρατευθεί στη μάχη για την προστασία και την υπεράσπιση των δικαιωμάτων των ζώων συχνά με τίμημα την απώλεια της ελευθερίας του (πολλαπλές διώξεις για συμμετοχή σε διαμαρτυρίες και διαδηλώσεις υπέρ των ζώων).

Αφού συζητήσαμε πάνω στο βίντεο για τις έννοιες του βιγκανισμού και του σπισισμού ("speciesism", ειδισμού), καθώς και άλλα θέματα που έθιγε, περάσαμε στο θεατρικό παιχνίδι. Οι μαθητές χωρίστηκαν σε πέντε ομάδες ανά τρεις ή τέσσερις και η κάθε ομάδα ανέλαβε να παραστήσει με μια «παγωμένη εικόνα» ένα δικαίωμα των ζώων που της δόθηκε γραμμένο σε χαρτάκι, χωρίς να το γνωρίζουν οι υπόλοιποι, οι οποίοι κλήθηκαν στη συνέχεια να μαντέψουν τι απεικονίζει η εικόνα. Οι συνθέσεις που δημιούργησαν οι μαθητές ήταν ιδιαίτερα έξυπνες και η αναγνώριση των αναπαριστώμενων δικαιωμάτων άλλοτε δυσκόλεψε κι άλλοτε προέκυψε εύκολα από τους υπόλοιπους. Οι «παγωμένες εικόνες» φωτογραφήθηκαν και απεστάλησαν μετά τη λήξη της συνεδρίας από τη διδάσκουσα σε κάθε ομάδα μαθητών.

Στις 8/11/2019 μετά από κάποια ομαδικά παιχνίδια για προθέρμανση οι μαθητές του Ομίλου χωρίστηκαν σε 6 ομάδες των 3 μαθητών. Κάθε ομάδα επέλεξε μία ήπειρο και σκέφτηκε ζώα υπό εξαφάνιση στην ήπειρο αυτή. Ακολούθως κάθε ομάδα ανέφερε ό,τι γνώριζε γι’ αυτά και την εκμετάλλευσή τους από τον άνθρωπο.

Στη συνέχεια οι μαθητές ανά δύο κάθισαν σε καρέκλες, πλάτη με πλάτη ελεύθερα στο χώρο. Ο ένας από τους δύο πήρε από ένα χαρτάκι, όπου αναγραφόταν ένα από τα 14 δικαιώματα των ζώων μαζί με μια σχεδιαστική του απεικόνιση και ανέλαβε να περιγράψει το σχέδιο που απεικονιζόταν στον άλλο μαθητή, χωρίς να του πει φυσικά σε ποιο δικαίωμα αναφερόταν. Έτσι ο δεύτερος μαθητής κάθε ομάδας σχεδίασε σε μια λευκή κόλλα χαρτί μία παράσταση σύμφωνα με τις προφορικές οδηγίες του πρώτου (άσκηση περιγραφής εικόνας). Στο τέλος της δράσης ο σχεδιαστής κάθε ομάδας δείχνοντας το σκίτσο του σε όλη την ομάδα ζητούσε να αναγνωριστεί τι παρίστανε. Και αφού η ομάδα ανέφερε ό,τι είχε καταλάβει, ο δεύτερος που είχε περιγράψει το σκίτσο διάβαζε το σχετικό δικαίωμα των ζώων από το χαρτάκι, που του είχε δοθεί. Έτσι παρουσιάστηκαν και τα 14 άρθρα της Σύμβασης για τα Δικαιώματα των Ζώων. 

Τα παιδιά έδειξαν να χαίρονται την δραστηριότητα, ενώ αναγνώρισαν σχετικά εύκολα τα διάφορα δικαιώματα.

Στην επόμενη συνάντηση της ομάδας μας (29/11/2019) η μαθήτρια Κ. Βάρου της Β΄τάξης παρουσίασε με εκφραστική ανάγνωση ένα δικό της κείμενο από την προηγούμενη σχολική χρονιά, με θέμα την συνέχιση της ιστορίας της Κενγκά, μιας γλαροπούλας, ηρωίδας του Λ. Σεπούλβεδα, από το βιβλίο του «Η ιστορία ενός γάτου, που έμαθε σε έναν γλάρο να πετάει». Αφού συζητήσαμε σχετικά με την παρουσίασή της, επιδόθηκε στους μαθητές ο παρακάτω κατάλογος με τίτλους ταινιών και λογοτεχνικών βιβλίων, με θέμα τα ζώα από την εμψυχώτρια, με την προτροπή να δουν και να διαβάσουν ό,τι τους άρεσε.

Κατάλογος βιβλίων και ταινιών

Ταινίες

1. Ο γλάρος Ιωνάθαν Λίβινγκστον, 1973
2. Ο ασπροδόντης, 1991
3. Χάτσικο, 2009
4. Ελευθερώστε τον Willy, 1993
5. Η ζωή του πι, 2012
6. Λευκός θεός, 2014
7. Το βιβλίο της ζούγκλας, Walt Disney, 1967
8. Το άλογο του πολέμου, 2012
9. Η αρκούδα, 1988
10. Μικρόκοσμος, γαλλικό ντοκιμαντέρ, 1996

Βιβλία με θέμα τα ζώα

1. Η ιστορία του γάτου που έμαθε σε έναν γλάρο να πετάει, Λ. Σεπούλβεδα, εκδ. ΟΠΕΡΑ 2013
2. Ρίτσαρντ Μπαχ, Ο γλάρος Ιωνάθαν Λίβινγκστον, εκδ. ΔΙΟΠΤΡΑ, 1993
3. Γιαν Μαρτέλ, Η ζωή του Πι, εκδ. Ψυχογιός, 2016
4. Λότη Πέτροβις – Ανδρουτσοπούλου, Το φιλί της λύκαινας, εκδ. Πατάκη 2016
5. Μέλβιλ Χέρμαν, Μόμπι Ντικ, η φάλαινα, εκδ. GUTENBERG, 2006
6. Τζακ Λόντον, ο ασπροδόντης, εκδ. Ζαχαρόπουλος 2006
7. Άννα Σιούελ, Η μαύρη καλλονή, εκδ. ΕΡΕΥΝΗΤΕΣ, 2001
8. Τζορτζ Όργουελ, Η φάρμα των ζώων, 1979, εκδ. ΚΑΚΤΟΣ
9. Στράτη Μυριβήλη, Αιολική γη, εκδ. ΕΣΤΙΑ
10. Έρμαν Έσσε, Ο λύκος, Κείμενα Ν.Ε. Λογοτεχνίας Β΄ Γυμνασίου, σελ. 239-242
11. Αντ. Σουρούνη, Άνθρωποι και δελφίνια, Κείμενα Ν.Ε. Λογοτεχνίας Β΄ Γυμνασίου, σελ. 244-245
12. Ηλία Βενέζη, Οι γλάροι

Στις 17/1/2020 οι μαθητές χωρίστηκαν σε δύο ομάδες και  πήραν μέρος σε αγώνα αντιλογίας (debate), με θέμα: «Η βουλή των Ελλήνων πρέπει να απαγορεύσει τη χρήση πειραματόζωων για επιστημονικούς ή άλλους σκοπούς, που εξυπηρετούν τον άνθρωπο». Και οι δύο ομάδες κατέβαλαν σημαντική προσπάθεια και πέτυχαν αρκετά καλά αποτελέσματα.

ΙΣΝ (Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος) - Εκδήλωση "Διάλογοι" 

Μουσείο Μπενάκη "Φεστιβάλ ντοκιμαντέρ KINDERDOCS"

2/2/2020: Επίσκεψη στο Μουσείο με ομάδα μαθητών του Ομίλου και παρακολούθηση του εκπαιδευτικού ντοκιμαντέρ «Rediscovery».Το θέμα της δανέζικης αυτής ταινίας της σκηνοθέτιδας Phie Ambo, παρουσιάζει ένα εκπαιδευτικό πείραμα που έγινε σε έναν μεγάλο εγκαταλελειμμένο χώρο μιας αστικής περιοχής, που έχει επιστρέψει σε άγρια κατάσταση και στον οποίο καταφεύγουν 47 μαθητές και μαθήτριες με τους δασκάλους τους, για να ανακαλύψουν τη γνώση μέσω της επαφής τους με τη φύση.

Παρακολούθηση δωρεάν του ολλανδικού εκπαιδευτικού ντοκιμαντέρ "BUDDY", του Heddy Honigmann με θέμα: 'Άνθρωποι και ζώα: μια σχέση αγάπης χωρίς όρια", κατόπιν ευγενικής προσφοράς του Μουσείου την περίοδο της καραντίνας.