Πυλώνας ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ
ΘΕΜΑΤΙΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ Ολοκληρωμένη Στρατηγική για τη Βιώσιμη Ανάπτυξη

ΔΗΜΟΣ ΠΑΛΑΙΟΥ ΦΑΛΗΡΟΥ

Κατάρτιση και έγκριση του Στρατηγικού Σχεδιασμού του Δήμου Παλαιού Φαλήρου 2019-2023 (Α΄ Φάση Επιχειρησιακού Προγράμματος)

Ο Στρατηγικός Σχεδιασμός των δήμων είναι η Α΄ Φάση του Τετραετούς Επιχειρησιακού Προγράμματος του οποίου η εκπόνηση προβλέπεται στο άρθρο 266 του Ν. 3852/2010 ("Καλλικράτης") όπως έχει τροποποιηθεί και ισχύει. Σκοπός των τετραετών επιχειρησιακών προγραμμάτων των Ο.Τ.Α. α' βαθμού είναι η προώθηση της εφαρμογής του θεσμοθετημένου χωρικού σχεδιασμού και η παρακολούθηση υλοποίησης του αναπτυξιακού σχεδιασμού στο τοπικό επίπεδο, καθώς και η συμβολή στην ανατροφοδότηση και προσαρμογή του σχεδιασμού, στο πλαίσιο των υφιστάμενων κάθε φορά συνθηκών. Τα Τετραετή Επιχειρησιακά Προγράμματα έχουν ενιαία δομή και συγκρότηση, που διέπει το σύνολο των διοικητικών και γεωγραφικών υποενοτήτων του Δήμου και περιλαμβάνουν: α) στρατηγικές επιλογές, β) επιχειρησιακό σχέδιο και γ) δείκτες παρακολούθησης και αξιολόγησης. Για την κατάρτισή τους, λαμβάνονται απαραίτητα υπόψη οι κατευθύνσεις του αναπτυξιακού σχεδιασμού σε εθνικό και περιφερειακό επίπεδο, η μακροπεριφερειακή και διαπεριφερειακή στρατηγική, οι προτεραιότητες που απορρέουν από θεσμοθετημένα χρηματοδοτικά μέσα, καθώς και άλλα γενικά ή ειδικά αναπτυξιακά προγράμματα, πολιτικές και στρατηγικές που επηρεάζουν τη διάρθρωση και ανάπτυξη του χώρου του δήμου.

Το Επιχειρησιακό Πρόγραμμα των δήμων αποτελεί το εργαλείο της καθημερινής λειτουργίας τους και της άσκησης του αναπτυξιακού τους ρόλου. Είναι το βασικό εργαλείο προγραμματισμού, δράσεων τοπικής και εσωτερικής ανάπτυξης του δήμου. Η διαδικασία σύνταξής του εμπλέκει, με ουσιαστικό ρόλο, τις υπηρεσίες και τα όργανα των δήμων.

Στο πλαίσιο της εφαρμογής της ανωτέρω νομοθεσίας, ο Δήμος Παλαιού Φαλήρου ολοκλήρωσε την κατάρτιση και ψήφιση του Στρατηγικού Σχεδιασμού 2019-2023 με τη λήψη της με αρ. 74/24.06.2021 απόφασης του δημοτικού συμβουλίου (ΑΔΑ: ΩΣΛ3ΩΞΕ-Ο9Ξ). Ο Στρατηγικός Σχεδιασμός, όπως προαναφέρθηκε, αποτελεί την Α΄  Φάση του Επιχειρησιακού Προγράμματος (περιεχόμενα ΕΠ: Εισαγωγικό Κεφάλαιο, Στρατηγικός Σχεδιασμός, Επιχειρησιακός Σχεδιασμός-Οικονομικός Προγραμματισμός-Δείκτες Παρακολούθησης & Αξιολόγησης).

Ο Στρατηγικός Σχεδιασμός (Α΄  Φάση ΕΠ) περιλαμβάνει:

ΣΥΝΟΠΤΙΚΗ ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ – ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΤΗΣ ΥΦΙΣΤΑΜΕΝΗΣ ΚΑΤΑΣΤΑΣΗΣ 

•             Η γενική εικόνα της περιοχής του Δήμου και του Δήμου ως Οργανισμού. 

•             Η περιοχή του Δήμου και οι κάθετες υπηρεσίες στο θεματικό τομέα «Περιβάλλον και ποιότητα ζωής».

•             Η περιοχή του Δήμου και οι κάθετες υπηρεσίες στο θεματικό τομέα «Κοινωνική Πολιτική, Υγεία, Παιδεία, Πολιτισμός και Αθλητισμός».

•             Η περιοχή του Δήμου και οι κάθετες υπηρεσίες στο θεματικό τομέα «Τοπική οικονομία και απασχόληση».

•             Το οργανόγραμμα, το εσωτερικό περιβάλλον του Δήμου και οι οριζόντιες υπηρεσίες.

ΚΑΘΟΡΙΣΜΟΣ ΤΗΣ ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΗΣ ΤΟΥ ΔΗΜΟΥ

•             Το όραμα και οι αρχές του Δήμου

•             Η στρατηγική του Δήμου

•             Οι Άξονες, τα Μέτρα & οι Στόχοι του Στρατηγικού Σχεδίου

 

Η παραπάνω διαδικασία προσδιορίζει τους κύριους στρατηγικούς προβληματισμούς και ζητήματα και διαμορφώνει τις κατάλληλες στρατηγικές επιλογές που θα διασφαλίσουν την επιτυχή  προσέγγιση των ως άνω στρατηγικών προβληματισμών.

  • Στόχος του Στρατηγικού Σχεδιασμού  είναι  ο καθορισμός και η υλοποίηση της στρατηγικής του δήμου με τη μορφή προγραμμάτων δράσης & πρωτοβουλιών/ενεργειών και η λήψη αποφάσεων  σχετικά με την κατανομή των πόρων, συμπεριλαμβανομένου του κεφαλαίου και των ανθρώπων, για να συνεχίσει αυτή τη στρατηγική στην εκπλήρωση της Αποστολής και στην πραγματοποίηση του Οράματος με βάση τις αξίες του δήμου, μέσω της επίτευξης των S.M.A.R.T. στόχων του.
  • Η εν λόγω πρωτοβουλία πέραν της εκπλήρωσης της θεσμικής υποχρέωσης, στοχεύει στη δημοσιοποίηση των προτεραιοτήτων της δημοτικής αρχής  και του Οράματος για την τρέχουσα δημοτική περίοδο 2019-2023 με τον ορισμό των αξιών & πολιτικών και τον καθορισμό των στόχων, δράσεων & ενεργειών ανά τομέα, στην αυτο-οργάνωση, βελτίωση των παρεχόμενων υπηρεσιών, μεγαλύτερη αποτελεσματικότητα μέσω της συμμετοχικότητας και συνέργειας όλων των εμπλεκομένων.

 

Ο Στρατηγικός Σχεδιασμός  απευθύνεται στο ευρύ κοινό με δεδομένο ότι περιλαμβάνει στοιχεία που μπορούν να χρησιμοποιηθούν και αξιοποιηθούν από τον καθένα. Όπως ορίζεται  και νομοθετικά, είναι το εργαλείο προγραμματισμού, δράσεων τοπικής και εσωτερικής ανάπτυξης του δήμου. Η διαμόρφωση της στρατηγικής περιλαμβάνει τις στρατηγικές επιλογές του δήμου για 4 έτη, οι οποίες γνωστοποιούνται σε όλους γιατί αφορά όλους. Οι αποδέκτες του σχεδίου αυτού είναι άπαντες (πολίτες, επιχειρήσεις, σύλλογοι, Οργανισμοί, σχολική κοινότητα, κ.ά.). Εν πρώτοις βέβαια οι  δημότες και κάτοικοι του δήμου  αλλά και κάθε ενδιαφερόμενος  ή και εμπλεκόμενος που ωφελείται  ή θίγεται  από τις  στρατηγικές επιλογές του δήμου.

Ο Στρατηγικός Σχεδιασμός αφορά στα έτη 2019-2023 (διάρκεια της δημοτικής περιόδου).

Οι διαδικασίες  της κατάρτισής του ξεκίνησαν το 2019, μετά την ανάληψη καθηκόντων  της νέας δημοτικής αρχής (1/9/2019), και ολοκληρώθηκαν το καλοκαίρι του 2021 όπου και ελήφθη η σχετική απόφαση του δημοτικού συμβουλίου.

Επισημαίνεται ότι δεν υφίσταται οργανική μονάδα Προγραμματισμού με αρμοδιότητα  την  μέριμνα και επιμέλεια της κατάρτισης του Σ.Σ.. Συνεπώς  τα μέλη της Ομάδας Εργασίας,  πέραν των συνηθων καθηκόντων τους,  είχαν την υποχρέωση της εκτέλεσης των εργασιών της  σύνταξης του Σ.Σ. 

Ο Δήμος Παλαιού Φαλήρου προέβη  στην συγκρότηση Ομάδας Εργασίας για τη σύνταξη του στρατηγικού σχεδίου της δημοτικής περιόδου 2019 - 2023 με την με αρ. 4/25.10.2019 απόφαση της Εκτελεστικής Επιτροπής. Θα πρέπει να επισημανθεί ότι  δίνεται η δυνατότητα, σύμφωνα με το άρθ. 7 του Ν. 4674/20 με το οποίο προστέθηκε το άρθρο 176Α στο Ν. 4555/18, της ανάθεσης σε εξωτερικό σύμβουλο η συμβουλευτική-επιστημονική υποστήριξη για την εκπόνηση του ΕΠ. Ωστόσο ο δήμος Π. Φαλήρου διαθέτει  το ανθρώπινο δυναμικό με εξειδικευμένη κατάρτιση επί του αντικειμένου αλλά και την εμπειρία – έχει προηγηθεί η κατάρτιση του Στρατηγικού Σχεδιασμού των δυο προηγούμενων  δημοτικών περιόδων. Συγκεκριμένα  ο Στρατηγικός Σχεδιασμός ετών 2011-2014  (αρ. 262/12 ΑΔΣ) και ετών 2017-2019 (αρ. 312/18 ΑΔΣ) καταρτίστηκε από τα μέλη των συγκροτηθεισών Ομάδων Εργασίας του δήμου.

Στην  Ομάδας Εργασίας (αρ. 4/19 ΑΕΕ) συμμετείχαν ο Γενικός Γραμματέας του δήμου και  στελέχη/υπάλληλοι από όλες τις οργανικές μονάδες και τα ΝΠΔΔ του δήμου, στοχεύοντας αφενός στην ενεργή εμπλοκή όλων ώστε το αποτέλεσμα αυτής της διαδικασίας να είναι επίτευγμα συλλογικό  με τη συμμετοχή και συναίνεση όλων των εμπλεκομένων αφετέρου  να αποτυπωθεί   ολοκληρωμένη  και πλήρη  η διαμορφωμένη κατάσταση  στο δήμο,  να τεθούν όλα τα ζητήματα και οι προβληματισμοί σε όλους τους τομείς, να διαμορφωθούν οι σωστές επιλογές και  να καταγραφούν  οι  πραγματικές δράσεις και  ενέργειες  που θα είναι υλοποιήσιμες ώστε να επιτευχθούν  οι  στόχοι  του φορέα.       

Συγκεκριμένα οι ενέργειες της Ομάδας Εργασίας  ήταν:

  • Μελέτη των σχετικών διατάξεων και του Οδηγού Κατάρτισης ΕΠ των Δήμων
  • Καταγραφή των ενεργειών υλοποίησης της σύνταξης του κειμένου του στρατηγικού σχεδίου κα στη συνέχεια του επιχειρησιακού προγράμματος
  • Προσδιορισμός εργασιών των μελών της Ομάδας  και ορισμός των θεματικών  εργασίας της κάθε υπηρεσίας προκειμένου τα αντίστοιχα μέλη της Ομάδας να συγκεντρώσουν τα απαραίτητα στοιχεία (σχετ. διάγραμμα)
  • Άντληση στοιχείων και πληροφοριών   του κειμένου του Στρατηγικού Σχεδιασμού 2017-2019 για τη χρήση και διαμόρφωσή τους  στο σχέδιο του παρόντος κειμένου
  • Διανομή του ερωτηματολογίου περιγραφής  και αξιολόγησης της υφιστάμενης κατάστασης για τη συλλογή στοιχείων αναφορικά με τις αρμοδιότητες, τις δραστηριότητες και την εσωτερική οργάνωση & λειτουργία των υπηρεσιών, στις οργανικές μονάδες  του δήμου  και τα δύο (2) ΝΠΔΔ από τους επιβλέποντες της Ομάδας
  • Αποστολή των εντύπων του Οδηγού στα μέλη της Ομάδας,   από τους επιβλέποντες αυτής  και συμπλήρωση αυτών
  • Επεξεργασία του υλικού που συγκεντρώθηκε από τους επιβλέποντες και το συντονιστή της Ομάδας
  • Ενημέρωση του Αντιδημάρχων οι οποίοι είναι μέλη της Εκτελεστικής Επιτροπής, αρμόδια για την γενική εποπτεία των εργασιών, προκειμένου να λάβουν γνώση των στοιχείων που συγκεντρώθηκαν και να διατυπώσουν τις αρχικές κατευθύνσεις της Δημοτικής Αρχής
  • Ενημέρωση του Δημάρχου από τον Γενικό Γραμματέα και τους Αντιδημάρχους  ώστε να οριστικοποιηθούν οι προτεραιότητες της τοπικής και εσωτερικής ανάπτυξης του Δήμου
  • Ακολούθησε η ενημέρωση των προϊστάμενων διευθύνσεων και τμημάτων του δήμου και των ΝΠΔΔ προκειμένου να ολοκληρωθούν οι διεργασίες σύνταξης του στρατηγικού σχεδίου και του επιχειρησιακού προγράμματος
  • Σύνταξη του προσχεδίου  του κειμένου του στρατηγικού σχεδίου, έγκριση αυτού από το Γενικό Γραμματέα, το οποίο στη συνέχεια ετέθη υπόψη των υπηρεσιών του δήμου και των ΝΠΔΔ. Έπειτα από προτάσεις και εισηγήσεις, οριστικοποιήθηκε η σύνταξη του κειμένου του στρατηγικού σχεδίου, το οποίο υποβλήθηκε στην Εκτελεστική Επιτροπή
  • Μέριμνα των μελών της Εκτελεστικής Επιτροπής  σε συνεργασία με τις αρμόδιες υπηρεσίες  για  την ενσωμάτωση  των απαραίτητων συνεργασιών  σε τοπικό, περιφερειακό, εθνικό και διεθνές επίπεδο.  Είτε σε  οριζόντια μορφή (δηλαδή  με όμορους δήμους ή με Περιφέρεια) είτε σε κάθετη (δηλ. με Υπουργεία κ.ά.) ή ακόμα σε διαβαθμιδικό επίπεδο (συνεργασία μεταξύ φορέων διαφορετικής μορφής,  λ.χ. με ΚΕΔΕ,  Πανεπιστήμια, Νοσοκομεία,  κλπ). 

Ελήφθη η με αρ. 1/21 ομόφωνη απόφαση της Εκτελεστικής Επιτροπής περί της εισήγησης του σχεδίου του Σ.Σ. στο δημοτικό συμβούλιο.

Ακολούθως  με την με αρ. 74/21 απόφαση του Δημοτικού Συμβουλίου υπερψηφίστηκε κατά πλειοψηφία ο Στρατηγικός Σχεδιασμός. Επισημαίνεται ότι δεν υποβλήθηκε εναλλακτική πρόταση από τις παρατάξεις. Η ΑΔΣ αναρτήθηκε προς δημοσιοποίηση στην ιστοσελίδα του δήμου (https://palaiofaliro.gr/epicheirisiako-programma/ ).

Ο ψηφισθείς  Στρατηγικός Σχεδιασμός συζητήθηκε στη Δημοτική Επιτροπή Διαβούλευσης  στις 15.07.2021 και στη συνέχεια  αναρτήθηκε στην ιστοσελίδα του δήμου για δημόσια διαβούλευση (στην κεντρική σελίδα και στη διαδρομή ΑΝΟΙΧΤΗ ΔΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ à ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΙΑΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ)  ( https://palaiofaliro.gr/diavoyleysi-stratigikoy-schediasmoy-2019-2023-dimoy-palaioy-faliroy/  ). 

Η ανωτέρω περιγραφείσα διαδικασία επέφερε την ολοκλήρωση της Α΄  Φάσης του Επιχειρησιακού Προγράμματος του δήμου Π. Φαλήρου 2019-2023, δηλαδή την κατάρτιση του Στρατηγικού Σχεδιασμού.

Δεν έγινε ανάθεση σε εξωτερικό συνεργάτη.

Η κατάρτιση του Στρατηγικού Σχεδιασμού 2019-2023  πραγματοποιήθηκε από την Ομάδα Εργασίας που συγκροτήθηκε,  στην οποία συμμετείχαν ο Γενικός Γραμματέας του δήμου και  στελέχη/υπάλληλοι ανά υπηρεσία οι οποίοι με τη σειρά τους συνεργάστηκαν με το υπόλοιπο προσωπικό της υπηρεσίας τους. Και στη συνέχεια βέβαια έλαβε γνώση η Εκτελεστική Επιτροπή (Δήμαρχος και Αντιδήμαρχοι).

Δηλαδή πρόκειται για  μια διαδικασία συμμετοχική και συναινετικού σχεδιασμού με την εμπλοκή  του προσωπικού  και της ηγεσίας του δήμου, καθώς και των νομικών του προσώπων.

  • Δήμος Παλαιού Φαλήρου: Δημαρχείο και αποκεντρωμένες υπηρεσίες
  • ΝΠΔΔ (γραφεία διοίκησης των Δημοτικών Παιδικών Σταθμών  και έδρα του ΠΟΑΚΕ δηλαδή στο Δημοτικό Αθλητικό Κέντρο)
  • Κατάρτιση του Στρατηγικού Σχεδιασμού.
  • Λήψη απόφασης  της Εκτελεστικής Επιτροπής για την εισήγηση του θέματος στο Δημοτικό Συμβούλιο.
  • Λήψη σχετικής απόφασης του Δημοτικού Συμβουλίου.
  • Πρακτικό συζήτησης της Δημοτικής Επιτροπής Διαβούλευσης.
  • Καταχώρηση του Στρατηγικού Σχεδιασμού στην ιστοσελίδα του δήμου για διαβούλευση/δημοσιοποίηση στο κοινό.
  • Διατύπωση απόψεων επί του Σ.Σ.
  • Γνώση του κοινού της διαμόρφωσης της στρατηγικής του δήμου για τη δημοτική περίοδο 2019-2023. Δυνατότητα εκδήλωσης ενδιαφέροντος συμμετοχής στις δράσεις του δήμου, έκφρασης προτάσεων/απόψεων,  άντλησης πληροφοριών/στοιχείων, προτεινόμενων συνεργασιών. 
  • Οι στρατηγικές επιλογές, ως το αποτέλεσμα της διαμόρφωσης της στρατηγικής, στο Στρατηγικό Σχεδιασμό 2019-2023, σε αριθμούς  αποτυπώνονται ως κατωτέρω:
  • Τέσσερις (4) Άξονες,  δεκαπέντε (15)  Μέτρα,  τριάντα εννέα (39) Στόχοι, Τετρακόσιες τριάντα πέντε (435) δράσεις.https://palaiofaliro.gr/wp-content/uploads/2021/07/ads-74_osl3oxe-o9x-1.pdf
  • Αυτό-οργάνωση.
  • Προγραμματισμός υλοποίησης δράσεων.
  • Αξιολόγηση και διαμόρφωση ενεργειών/αλλαγή προτεραιοποίησης. Η πανδημία του covid μας οδήγησε κατά προτεραιότητα στην ανάληψη πρωτοβουλιών κάλυψης αναγκών δημόσιας υγείας και εξυπηρέτησης ευπαθών ομάδων (προμήθειες και υπηρεσίες: α) περιορισμού διασποράς του ιού, β) ατομικής προστασίας γ) διαγνωστικών ελέγχων δ) λειτουργίας κοινωνικών δομών - προσλήψεις προσωπικού – νέες πρακτικές  λειτουργίας των υπηρεσιών) 
  • Βελτίωση των παρεχόμενων υπηρεσιών εναρμονισμένες στις ανάγκες της κοινωνίας που προκύπτουν [λ.χ. ψηφιοποίηση διαδικασιών, τηλεσυνεδριάσεις, τηλεκπαίδευση (δημοτ. βιβλιοθήκη, ΚΔΑΠ), ανάπτυξη και ενίσχυση του εθελοντισμού, ανάπτυξη συνεργασιών για την αποτελεσματικότερη αντιμετώπιση και διεκπεραίωση ζητημάτων (ενίσχυση της κοινωνικής ένταξης ΑΜΕΑ, δράσεις ανακύκλωσης και προστασίας του περιβάλλοντος, υλοποίηση προγραμμάτων στήριξης ευπαθών ομάδων, ανταλλαγή τεχνογνωσίας -τεκμηριωμένης γνώσης-θεωρητικών επεξεργασιών - ερευνητικής εμπειρίας, συνεισφορά στην αναμόρφωση του συστήματος της παιδικής προστασίας, συμμετοχή σε πρωτοβουλίες που αφορούν στους 17 Παγκόσμιους Στόχους Βιώσιμης Ανάπτυξης,  υλοποίηση δράσεων  υγείας και παιδείας, προώθηση τουριστικής προβολής του δήμου,  πραγματοποίηση καινοτόμων πολιτιστικών δρώμενων)].
  • Αποτελεσματικότητα και αποδοτικότητα των υπηρεσιών του δήμου με την αξιοποίηση  των  νέων τεχνολογιών (προμήθεια νέων λογισμικών εφαρμογών, βελτίωση των υφισταμένων, επέκταση δικτύων, διαλειτουργικότητα), την αλλαγή της κουλτούρας εφαρμόζοντας  τη  συμμετοχική μορφή στο σχεδιασμό και υλοποίηση διαδικασιών εύρυθμης λειτουργίας των υπηρεσιών,   τη διαχείριση των πόρων (προσωπικό-οικονομικοί πόροι-εξοπλισμό-περιουσία) με γνώμονα την ορθολογική αξιοποίηση αυτών.