Πυλώνας ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ
ΘΕΜΑΤΙΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ 26. Product Innovation – Προώθηση της Καινοτομίας

ΕΥΔΑΠ

Καινοτομία & Βιωσιμότητα στη Διαχείριση Υδάτων: Ολιστικές Πρωτοβουλίες της ΕΥΔΑΠ για ένα Πράσινο Μέλλον

Η ΕΥΔΑΠ, στο πλαίσιο της στρατηγικής της για βιώσιμη ανάπτυξη, στοχεύει στην προώθηση της καινοτομίας στη διαχείριση του νερού και των λυμάτων, μέσα από σύγχρονες υποδομές, «έξυπνες» τεχνολογίες και λύσεις κυκλικής οικονομίας. Κεντρικός στόχος είναι η βελτιστοποίηση της ενεργειακής και υδατικής αποδοτικότητας, η ενίσχυση της περιβαλλοντικής προστασίας και η αναβάθμιση της ποιότητας ζωής των πολιτών.

Οι δράσεις απευθύνονται:

  • στους κατοίκους του λεκανοπεδίου Αττικής (ειδικά Ανατολικής Αττικής),
  • στους δήμους και τις τοπικές αρχές,
  • στις επιχειρήσεις και αγροτικούς φορείς,
  • στο επιστημονικό προσωπικό και τους τεχνικούς συνεργάτες,
  • καθώς και στο ευρύ κοινό που ενδιαφέρεται για την προστασία των φυσικών πόρων.
  • Τα έργα έχουν διάρκεια από 1 έως 5+ έτη, ανάλογα με το εύρος και τη φάση υλοποίησης.
  • Ορισμένα έχουν ολοκληρωθεί (π.χ. 98% στο Αδριάνειο έως Ιούνιο 2024), άλλα είναι σε πιλοτική λειτουργία ή σε πλήρη εξέλιξη.

Οι πρωτοβουλίες περιλαμβάνουν:

  • την ολιστική διαχείριση λυμάτων με επαναχρησιμοποίηση εκροών για άρδευση (Ανατολική Αττική)

Ολιστική διαχείριση των λυμάτων της Ανατολικής Αττικής που περιλαμβάνει την επαναχρησιμοποίηση των επεξεργασμένων εκροών για αρδευτικούς σκοπούς με χρήση τεχνολογίας αιχμήςσε πλήρη εναρμόνιση με το ισχύον θεσμικό πλαίσιο επαναχρησιμοποίησης με θετικό αντίκτυπο στην : εξυγίανση του υπόγειου υδροφορέα, προστασία θαλάσστιου περιβάλλοντος, προστασίου του πόρου του νερού.

  • την αξιοποίηση ιστορικών υδραγωγείων (Αδριάνειο) για μη πόσιμο νερό

Η ΕΥΔΑΠ ΑΕ, σε συνεργασία με τον Δήμο Χαλανδρίου, ολοκλήρωσε το 2024 το πρόγραμμα CULTURAL HID.R.A.N.T, αξιοποιώντας το νερό από το Αδριάνειο υδραγωγείο για την πράσινη ανάπλαση δημόσιων χώρων στο Χαλάνδρι. Αυτό το πιλοτικό έργο αποτέλεσε βάση για τη διαμόρφωση στρατηγικής ολοκληρωμένης χωρικής επένδυσης (ΟΧΕ) κατά μήκος του Αδριάνειου Υδραγωγείου στο λεκανοπέδιο.Το έργο έχει ολοκληρωθεί κατά 98% και τον Ιούνιο θα ξεκινήσει η δοκιμαστική του λειτουργία

  • την εφαρμογή έξυπνων δικτύων (Smart Grid) για διαχείριση της κατανάλωσης

H EYΔΑΠ με γνώμονα τη βιωσιμότητα του πόρου αλλά και την κάλυψη των αναγκών υδροδότησης διαχειρίζεται τη ζήτηση του νερού αναπτύσσοντας προγράμματα μείωσης διαρροών. Το έξυπνο δίκτυο ρυθμίζει και ελέγχει την παραγωγή και τη διανομή του πόρου και στοχεύει στην έξυπνη διασύνδεση καταναλωτών και παραγωγής με στόχο ένα οικονομικότερο και ασφαλέστερο δίκτυο με μειωμένες απώλειες

  • καινοτόμες τεχνολογίες επεξεργασίας λυμάτων επιτόπου (Sewer Mining)

H Πράσινη Τεχνολογία Sewer Mining είναι μια καινοτόμος ευέλικτη και ενεργειακά αυτόνομη λύση κυκλικής οικονομίας που αναπτύσσει η ΕΥΔΑΠ σε συνεργασία με το ΕΜΠ στο πλαίσιο στο πρόγραμμα του Ευρωπαικού Χρηματοδοτικού Έργου IMPETUS  με την οποία εξάγονται λύματα απευθείας από το τοπικό δίκτυο αποχέτευσης και μετά από επεξεργασία του σε φορητή μονάδα, παράγεται νερό υψηλής ποιότητας στο σημείο ζήτησης κατάλληλο για άρδευση και βιομηχανική χρήση

  • και ενεργειακή αναβάθμιση κρίσιμων εγκαταστάσεων (ΚΕΛ Ψυττάλειας)

Εκτελέστηκαν συμβατικές εργασίες ενεργειακής βελτιστοποίησης και εργασίες αναβάθμισης εγκαταστάσεων εντός χρονοδιαγράμματος. Επιτεύχθηκε Ποσοστιαία Μείωση της Ετήσιας Προμήθειας Ενέργειας (ΠΜΕΠΕ) κατά το δεύτερο συμβατικό έτος (02.04.2023 – 01.04.2024) 26,65%, έναντι εγγυημένου στόχου 18,07%, συγκριτικά με το έτος βάσης ("Ιούλιος 2017 ÷ Ιούνιος 2018")

Όλα τα έργα εντάσσονται σε έναν ευρύτερο σχεδιασμό βιώσιμης καινοτομίας.

Η ΕΥΔΑΠ συνεργάζεται με:

  • Τοπική Αυτοδιοίκηση (όπως ο Δήμος Χαλανδρίου),
  • Ερευνητικά Ιδρύματα (ΕΜΠ),
  • Ευρωπαϊκά προγράμματα (π.χ. IMPETUS, CULTURAL HID.R.A.N.T),
  • Τεχνολογικούς και ενεργειακούς συνεργάτες,
  • Υπουργεία και θεσμικούς φορείς.

Οι περισσότερες δράσεις είναι τεχνικού και υποδομικού χαρακτήρα, με περιορισμένη δυνατότητα εθελοντικής συμμετοχής. Ωστόσο, υπάρχουν περιθώρια συμμετοχής σε δράσεις ευαισθητοποίησης, εκπαιδευτικές περιηγήσεις ή πολιτιστικές εκδηλώσεις (π.χ. στο Αδριάνειο Υδραγωγείο).

Οι δράσεις εκτείνονται σε:

  • Ανατολική Αττική (αποχέτευση, επαναχρησιμοποίηση),
  • Χαλάνδρι (Αδριάνειο),
  • Λεκανοπέδιο Αττικής (Smart Grid),
  • Τοπικές κοινότητες όπου εφαρμόζεται το Sewer Mining,
  • Νήσος Ψυττάλεια (μονάδα επεξεργασίας λυμάτων).
  • Μείωση των ενεργειακών καταναλώσεων (π.χ. -26,65% στην Ψυττάλεια)
  • Παραγωγή νερού υψηλής ποιότητας από λύματα για άρδευση
  • Πράσινες αναπλάσεις και εξοικονόμηση πόσιμου νερού
  • Ανάδειξη της πολιτιστικής κληρονομιάς (Αδριάνειο Υδραγωγείο)
  • Ψηφιακή αναβάθμιση των υποδομών και μείωση απωλειών νερού
  • Θωράκιση της περιβαλλοντικής υπευθυνότητας και της δημόσιας εικόνας της
  • Βελτίωση της αποδοτικότητας και μείωση λειτουργικού κόστους
  • Ανάπτυξη τεχνογνωσίας και ηγετικός ρόλος στην καινοτομία
  • Προσέλκυση χρηματοδότησης και ενίσχυση της εξωστρέφειας