Πυλώνας ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ
ΘΕΜΑΤΙΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ 6. Food Waste – Πρόληψη Σπατάλης Τροφίμων

ΤΡΑΠΕΖΑ ΤΡΟΦΙΜΩΝ, ΙΔΡΥΜΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΚΑΤΑΠΟΛΕΜΗΣΗ ΤΗΣ ΠΕΙΝΑΣ ΚΑΙ ΤΗΣ ΣΠΑΤΑΛΗΣ
Από τη Σπατάλη στη Στήριξη: Η περιβαλλοντική συμβολή της Τράπεζας Τροφίμων

Η πρωτοβουλία της Τράπεζας Τροφίμων έχει διττό στόχο:

  • την αποτροπή της σπατάλης τροφίμων μέσω της διάσωσης πλεονασματικών προϊόντων κατάλληλων για κατανάλωση,
  • την κάλυψη επισιτιστικών αναγκών ευάλωτων ομάδων,
  • τη μείωση των επιπτώσεων της κλιματικής κρίσης μέσω της περιορισμένης εκπομπής αερίων του θερμοκηπίου και της εξοικονόμησης φυσικών πόρων.

Με αυτόν τον τρόπο, συμβάλλει ταυτόχρονα στη μείωση του περιβαλλοντικού αποτυπώματος και στην κοινωνική συνοχή.
  • Ευάλωτες κοινωνικές ομάδες που στηρίζονται από συσσίτια, ιδρύματα και φορείς.
  • Επιχειρήσεις τροφίμων, παραγωγοί, και αλυσίδες λιανεμπορίου που αναζητούν υπεύθυνη διαχείριση του surplus προϊόντων τους.
  • Η κοινωνία στο σύνολό της, καθώς περιορίζονται οι περιβαλλοντικές επιπτώσεις από τη σπατάλη τροφίμων.

Συνεχής δράση από την ίδρυση της Τράπεζας Τροφίμων (1995) με κορύφωση την τεκμηριωμένη περιβαλλοντική αποτίμηση του 2025.

Η πρωτοβουλία βασίζεται στη συστηματική συλλογή, διαχείριση και αναδιανομή πλεονασματικών τροφίμων, τα οποία ενώ είναι απολύτως ασφαλή για κατανάλωση δεν μπορούν να απορροφηθούν από την αγορά.
Το 2024 η Τράπεζα Τροφίμων διαχειρίστηκε 1.047.933 κιλά τροφίμων, σε 10 διαφορετικές κατηγορίες (φρούτα και λαχανικά, γαλακτοκομικά, δημητριακά, έτοιμα γεύματα κ.ά.).
Καινοτόμο χαρακτηριστικό της δράσης είναι η τεκμηριωμένη περιβαλλοντική αποτίμηση με 16 διεθνώς αναγνωρισμένους δείκτες επιπτώσεων, σε συνεργασία με το Χαροκόπειο Πανεπιστήμιο. Αυτό αναδεικνύει τον άμεσο συσχετισμό ανάμεσα στη μείωση της σπατάλης τροφίμων και στη μείωση του περιβαλλοντικού αποτυπώματος.

Η συνεργασία με το Χαροκόπειο Πανεπιστήμιο αποτέλεσε κομβικό σημείο, καθώς επέτρεψε την επιστημονική τεκμηρίωση της περιβαλλοντικής διάστασης της δράσης. Υπό την καθοδήγηση του Καθηγητή Κωνσταντίνου Αμπελιώτη πραγματοποιήθηκε μελέτη που υπολόγισε τις εκπομπές CO₂ που αποφεύγονται, τη χρήση υδάτινων πόρων και άλλες κρίσιμες περιβαλλοντικές παραμέτρους.

Η πρωτοβουλία στηρίζεται σε συνδυασμό μόνιμου προσωπικού και εθελοντών, που εμπλέκονται ενεργά:

  • Στη συλλογή και διαχείριση τροφίμων.
  • Στην οργάνωση της αποθήκευσης και της διανομής.
  • Στην ενημέρωση και κινητοποίηση επιχειρήσεων για τη σημασία της δωρεάς πλεονασματικών προϊόντων.

Αττική – με δυνατότητα επεκτάσιμης εφαρμογής σε όλη την Ελλάδα

Το 2024 η Τράπεζα Τροφίμων:

  • Απέτρεψε εκπομπές ισοδύναμες με 3,41 κιλά CO₂ ανά κιλό τροφίμου, που αντιστοιχούν σε αυτοκίνητο που κάνει 359 φορές τον γύρο της γης.
  • Εξοικονόμησε 2,95 m³ νερού ανά κιλό τροφίμου, ποσότητα ικανή να γεμίσει 1.237 πισίνες ολυμπιακών διαστάσεων.
  • Εξοικονόμησε 26,24 MJ ορυκτών ενεργειακών πόρων ανά κιλό τροφίμου.

Παράλληλα, τα τρόφιμα που διανεμήθηκαν ενίσχυσαν χιλιάδες συσσίτια και ιδρύματα, υποστηρίζοντας καθημερινά οικογένειες και άτομα σε ανάγκη.
  • Εδραίωση της Τράπεζας Τροφίμων ως σημείο αναφοράς στη βιώσιμη διαχείριση τροφίμων στην Ελλάδα.
  • Ενίσχυση συνεργασιών με επιχειρήσεις, που βλέπουν την πρωτοβουλία ως αξιόπιστη λύση για τη διαχείριση πλεονασμάτων.
  • Ανάδειξη του περιβαλλοντικού έργου μέσω της τεκμηριωμένης μελέτης, γεγονός που αυξάνει την αξιοπιστία και τη δυνατότητα άντλησης πόρων.