 |
 |
ΤΑΜΕΙΟ ΑΞΙΟΠΟΙΗΣΗΣ ΙΔΙΩΤΙΚΗΣ ΠΕΡΙΟΥΣΙΑΣ ΤΟΥ ΔΗΜΟΣΙΟΥ
Η δημιουργία ενός δομημένου συστήματος αξιολόγησης, που λειτουργεί ουσιαστικά σαν οδικός χάρτης για τη μετάβαση κάθε περιουσιακού στοιχείου του ΤΑΙΠΕΔ στην αειφορία, αλλά παράλληλα παρέχει τη δυνατότητα ευχερούς παρακολούθησης της πορείας της αειφορικής επίδοσης των επενδύσεων, πριν και μετά την φάση υλοποίησης.
Η χρήση του “HRADF ESG RATING TOOL” αφορά σε όλες τις εταιρείες του χαρτοφυλακίου του ΤΑΙΠΕΔ οι οποίες αντιστοιχούν σε τομείς κλειδιά για την ελληνική οικονομία, όπως π.χ. οι μεταφορές, η ενέργεια και ο τουρισμός. Επίσης, μπορεί να χρησιμοποιηθεί από τους παραχωρησιούχους των ανωτέρω περιουσιακών στοιχείων μετά την ολοκλήρωση της διαγωνιστικής διαδικασίας και την υπογραφή της σχετικής σύμβασης.
Τον Αύγουστο του 2019 υπεβλήθη από το ΤΑΙΠΕΔ πρόταση για λήψη τεχνικής υποστήριξης από την EBRD. Μετά από θετική απόκριση και εντατική συνεργασία των μερών, το ψηφιακό εργαλείο ολοκληρώθηκε τον Ιούνιο του 2020. Η χρήση του γίνεται έως τώρα σε ετήσια βάση με δυνατότητα επαναξιολόγησης σε όσο τακτά διαστήματα αποφασίζει ο χρήστης.
Το ΤΑΙΠΕΔ, αναγνωρίζοντας την αντιμετώπιση της κλιματικής κρίσης ως μία από τις μεγαλύτερες παγκόσμιες προκλήσεις της εποχής, αναζητά συστηματικά τρόπους ενσωμάτωσης των αρχών της αειφορίας αλλά και υιοθέτησης κριτηρίων ESG σε όλες τις λειτουργίες του Ταμείου, ώστε πέρα από τα οικονομικά και δημοσιονομικά προκύπτοντα οφέλη, να χτίζονται τα θεμέλια μίας πιο ανθεκτικής και ανταγωνιστικής οικονομίας που σέβεται το περιβάλλον, δημιουργεί ποιοτικές θέσεις εργασίας και μία συνεκτική κοινωνία, προωθώντας την καινοτομία και ενισχύοντας την υιοθέτηση των αρχών της Κυκλικής Οικονομίας. Έχει πλέον καταστεί σαφές ότι η επιτυχία των επιχειρήσεων δεν σχετίζεται μόνο με την ποιότητα των προϊόντων και των υπηρεσιών τους αλλά σχετίζεται και με το πώς διαχειρίζονται θέματα περιβάλλοντος, κοινωνίας και εταιρικής διακυβέρνησης (δείκτες ESG). Οι δείκτες αυτοί καθορίζουν την επιχειρηματική συμπεριφορά και αποτυπώνουν την ικανότητα των εταιρειών να δημιουργούν αξία και να διαμορφώνουν αποτελεσματικές στρατηγικές με μακροπρόθεσμο ορίζοντα, καθώς επίσης επηρεάζουν το βαθμό ενίσχυσης της κοινωνικής άδειας λειτουργίας τους και για αυτό συγκεντρώνουν ολοένα και περισσότερο το ενδιαφέρον των επενδυτών.
Μέσα από τις μεμονωμένες προσπάθειες ενσωμάτωσης των αρχών της αειφορίας σε κάθε έργο χωριστά και της αναγνώρισης σημαντικών κριτηρίων αειφορίας ανά κατηγορία περιουσιακού στοιχείου του χαρτοφυλακίου, αναγνωρίσθηκε η ανάγκη δημιουργίας ενός δομημένου συστήματος αξιολόγησης του χαρτοφυλακίου του ΤΑΙΠΕΔ. Έτσι, η ομάδα αειφορίας του ΤΑΙΠΕΔ διαμόρφωσε και υπέβαλε τη σχετική πρόταση στην Ευρωπαϊκή Τράπεζα Ανασυγκρότησης και Ανάπτυξης (EBRD), η οποία και χρηματοδότησε το εν λόγω έργο. Αξίζει να σημειωθεί ότι πρόκειται για μια από τις ελάχιστες περιπτώσεις παγκοσμίως που ένα Ταμείο Ιδιωτικοποιήσεων ενσωματώνει την αειφορία στις διαδικασίες του και είναι η πρώτη φορά που ένας δημόσιος οργανισμός στην Ελλάδα αναπτύσσει το δικό του ψηφιακό ESG Rating Tool. Βασίζεται στις καλύτερες διεθνείς πρακτικές και τα ευρέως αναγνωρισμένα πρότυπα και ευθυγραμμίζεται με τους στόχους της αειφόρου ανάπτυξης (SDGs) και τις απαιτήσεις περιβαλλοντικών και κοινωνικών επιδόσεων των μεγάλων χρηματοπιστωτικών και επενδυτικών ιδρυμάτων.
https://hradf.com/psifiako-ergaleio-gia-tin-axiologisi-t/
Σύμφωνα με τον τότε Υπουργό Οικονομικών κ. Σταικούρα, ο οποίος απέδωσε τα εύσημα στο ΤΑΙΠΕΔ για αυτήν την πρωτοβουλία, θα μπορούσε να υιοθετηθεί ως βέλτιστη πρακτική από άλλους οργανισμούς του Δημόσιου τομέα.
Το “HRADF ESG RATING TOOL” υλοποιήθηκε με χρηματοδότηση και σε συνεργασία με την EBRD και την εταιρεία Global Sustain. Την ψηφιακή προσαρμογή του tool υλοποίησε η εταιρεία Think Plus.
Για την ανάπτυξη του ψηφιακού εργαλείου συνεργάστηκαν στενά και σε εντατικούς ρυθμούς η ομάδα αειφορίας του ΤΑΙΠΕΔ με τις ομάδες έργου των συμμετεχόντων φορέων που αναφέρθηκαν ανωτέρω. Για την επιτυχή αξιολόγηση ωστόσο του χαρτοφυλακίου, ή αγαστή συνεργασία με τις υπό αξιολόγηση εταιρείες είναι απαραίτητη προϋπόθεση, ενώ καταλυτική είναι και η ανατροφοδότηση που δίνουν κατά τη διαδικασία συλλογής των απαιτούμενων στοιχείων, που αποτελεί τη βάση για πιθανές περαιτέρω βελτιώσεις και αναβαθμίσεις του.
Το ψηφιακό αυτό εργαλείο δίνει τη δυνατότητα απομακρυσμένης αξιολόγησης και μπορεί να εφαρμοσθεί οπουδήποτε
Πρόκειται για ένα εργαλείο που επιτρέπει στον χρήστη να αξιολογεί την τρέχουσα αειφορική επίδοση των περιουσιακών στοιχείων του χαρτοφυλακίου, να πραγματοποιεί συγκριτική αξιολόγηση μεταξύ συγγενών κατηγοριών περιουσιακών στοιχείων και ολόκληρου του χαρτοφυλακίου και επιπλέον να παρακολουθεί την εξέλιξη αυτής της επίδοσης σε βάθος χρόνου. Παράλληλα, επιτρέπει την αναγνώριση των τρωτών σημείων κάθε περιουσιακού στοιχείου μέσα από έκθεση αξιολόγησης, η οποία συνοδεύεται από υψηλού επιπέδου συστάσεις για βελτίωση των επιδόσεων στα κριτήρια ESG για χρήση από το ΤΑΙΠΕΔ, αλλά και από άλλα ενδιαφερόμενα μέρη.
Επιπλέον, το “HRADF ESG RATING TOOL” περιλαμβάνει και εξειδικευμένους δείκτες για συγκεκριμένες κατηγορίες περιουσιακών στοιχείων, όπως π.χ. τα λιμάνια, οι μαρίνες, οι αυτοκινητόδρομοι και τα αεροδρόμια, λαμβάνοντας υπόψιν τα δικά τους ιδιαίτερα χαρακτηριστικά και ανάγκες.
Η καινοτόμα αυτή πρωτοβουλία παρουσιάστηκε στο Παγκόσμιο Συνέδριο για τη Βιώσιμη Ανάπτυξη (ICSD,2020) και ακολούθησε σχετική επιστημονική δημοσίευση:
https://ic-sd.org/wp-content/uploads/2020/11/Riccardo-Lambiris.pdf
Η συμπερίληψη κριτηρίων ESG στη λειτουργία του ΤΑΙΠΕΔ έχει πολλαπλά οφέλη όχι μόνο για τον ίδιο τον Οργανισμό αλλά και για την ελληνική οικονομία και κοινωνία γενικότερα, μιας και οδηγεί σε: προσέλκυση βιώσιμων επενδύσεων στη χώρα, διασφάλιση ευρύτερης δυνατής κοινωνικής αποδοχής των έργων, υλοποίηση ανθεκτικών υποδομών έναντι της κλιματικής αλλαγής που θωρακίζουν την ανάπτυξη της χώρας και συμβολή στην επίτευξη στόχων Ευρωπαϊκής Πράσινης Συμφωνίας και 17 Παγκόσμιων Στόχων για Βιώσιμη Ανάπτυξη του ΟΗΕ, που αποτελούν και στόχο του ΤΑΙΠΕΔ σύμφωνα με την πρόσφατη τροποποίηση του ιδρυτικού του νόμου.
Ειδικά στην περίπτωση των λιμένων, η ενσωμάτωση κριτηρίων ESG στη λειτουργία τους έχει ιδιαίτερη βαρύτητα, μιας και αποτελούν πολυσύνθετες επιχειρήσεις που περιλαμβάνουν πολλές διαφορετικές οντότητες με έντονο περιβαλλοντικό αποτύπωμα. Το “HRAD ESG Rating tool” μπορεί να αποτελέσει τη βάση για τη διαμόρφωση του οδικού χάρτη για τη μετάβαση κάθε λιμένα στη βιωσιμότητα και επίσης να παρέχει ευχερή αναγνώριση των τρωτών του σημείων για στοχευμένη βελτίωση των επιδόσεων στα κριτήρια ESG. Η χρήση του θα μπορούσε να επεκταθεί σε εθνικό επίπεδο παρέχοντας τη δυνατότητα σύνταξης ενός εθνικού οδικού χάρτη για τη μετάβαση των λιμένων της χώρας στην αειφορία, η οποία αναμένεται να είναι το κλειδί της «Γαλάζιας Ανάπτυξης» της Ελλάδας.