Πυλώνας ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ
ΘΕΜΑΤΙΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ Αντιμετώπιση Κλιματικής Αλλαγής

ΔΗΜΟΣ ΙΛΙΟΥ

ΑΝΑΠΛΑΣΗ ΠΛΑΤΕΙΑΣ ΔΑΣΚΑΛΑΣ ΜΕ ΥΛΙΚΑ ΦΙΛΙΚΑ ΠΡΟΣ ΤΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ (ΔΗΜΟΣ ΙΛΙΟΥ), ΜΙΑ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΗ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗ

     Οι ήπιοι και φιλικοί προς το περιβάλλον χειρισμοί που εφαρμόστηκαν στην αναδιαμόρφωση της εν λόγω πλατείας και ο επαναπροσδιορισμός της λειτουργίας της βάσει των πρόσφατων τάσεων στον αστικό  και πολεοδομικό σχεδιασμό, στοχεύουν:

  • Στην αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής και στη βελτίωση της αστικής ανθεκτικότητας: Η σχεδίαση κοινόχρηστων χώρων πρασίνου με φιλικά προς το περιβάλλον υλικά έχουν τη δυνατότητα βελτίωσης του μικροκλίματος και λειτουργούν σαν πνεύμονες στην πόλη αφού βελτιώνουν το δροσισμό και την ανανέωση του αέρα, σταθεροποιούν και μειώνουν τις θερμοκρασιακές μεταβολές, επιτρέπουν τη διάχυση της χλωρίδας και της πανίδας στην πόλη. Δημιουργούν μία βιώσιμη σχέση με τη φύση και το νερό (μείωση αέριων ρύπων αφού  ένα μεγάλο δένδρο απορροφά τουλάχιστον 48 κιλά διοξειδίου του άνθρακα ανά έτος, αντιπλημμυρική λειτουργία, χώρος υποδοχής άγριας ζωής ), υλοποιώντας τις δευσμέυσεις του Δήμου μας για σχεδιασμό χώρων σύμφωνα με τις αρχές της βιώσιμής ανάπτυξης (Σύμφωνο Δήμάρχων)
  • Στην ψυχική και σωματική υγεία: Σε επίπεδο γειτονιάς, ένας ελκυστικός δημόσιος χώρος, δίνει κίνητρο για την χρήση του ως ασφαλής και καθαρός, παρέχοντας σημαντικά ψυχαγωγικά οφέλη :αναψυχή, ηρεμία, ευκαιρία για επικοινωνία. 
  • Στην ενδυνάμωση της κοινωνικότητας: Οι ανοικτοί κοινόχρηστοι χώροι λειτουργούν σαν τόποι έλξης και δέκτες της κοινωνικής συνεύρεσης και ανταλλαγής ιδεών των κατοίκων, συμβάλλοντας έτσι στην ψυχική ανάταση και κατ επέκταση στη βελτίωση της δημόσιας υγείας και στην προαγωγή της στρατηγικής των υγιών πόλεων.
  • Στην αισθητική και λειτουργική αναβάθμιση του υπό μελέτη κοινοχρήστου χώρου με την κατασκευή κατάλληλων διαμορφώσεων και την εισαγωγή καινοτόμων υλικών που θα εντάσσονται αρμονικά στην αισθητική της περιοχής.
  • Στην οικονομία: Παρέχουν ένα ελκυστικό περιβάλλον, τονώνουν την επιχειρηματική κίνηση, αυξάνουν τις αξίες των ακινήτων που βρίσκονται σε εγγύτητα. 

 

ΣΕ ΟΛΟΥΣ

Ένα έτος

Η Πλατεία “Δασκάλας” βρίσκεται στην περιοχή Αγίου Φανουρίου, η οποία εντάχθηκε στο ρυμοτομικό σχέδιο πόλεως με το ΦΕΚ 216/Δ΄/13-11-1968.

Στην προσπάθεια για εκσυγχρονισμό της τοπικής αρχιτεκτονικής, για τη βελτίωση των περιβαλλοντικών συνθηκών (βελτίωση της κλιματικής αλλαγής) και για την αναβάθμιση της ποιότητας της εν λόγω πλατείας, προτάθηκε η χρήση φιλικών προς το περιβάλλον υλικών και πλήρως εναρμονισμένων  παρεμβάσεων με την ιδιαίτερη υφιστάμενη κατάσταση, λόγω των μεγάλων δένδρων της πλατείας, και την τοπογραφία της.

Το μεγαλύτερο τμήμα της εν λόγω πλατείας  καλύπτεται από φύτευση, δημιουργήθηκαν συνολικά εφτά χώροι για εγκατάσταση έτοιμου χλοοτάπητα συνολικού εμβαδού 850τμ και ενδιάμεσα χρησιμοποιήθηκαν υδατοπερατά υλικά επίστρωσης συνολικού εμβαδού 700 τμ,  τα οποία συμβάλλουν στην ταχύτατη απορροή των ομβρίων προς το έδαφος και την διατήρηση του υδρολογικού κύκλου και στο βέλτιστο χειρισμό του εδάφους. Φυτευτήκαν 22 νέα καλλωπιστικά δένδρα και εγκαταστάθηκε δίκτυο αυτόματου ποτίσματος με εκτοξευτήρες χαμηλής παροχής.  Συνακόλουθο στοιχείο επανασχεδιασμού της πλατείας και των πεζοδρομίων που την περιβάλλουν αποτέλεσε και η αισθητική υποβάθμισή της, λόγω παλαιότητας των υλικών επίστρωσης και του αστικού εξοπλισμού της πλατείας που είχαν υποστεί φθορές και χρειάζονταν αντικατάσταση.

Τα περιμετρικά πεζοδρόμια της πλατείας στις οδούς Πάριδος, Κάστορος και Πριάμου ανακατασκευάστηκαν με διευρυμένο πλάτος προκειμένου να διασφαλισθεί η άνετη κίνηση των πεζών (προσβασιμότητα), ενώ ως υλικό επίστρωσης χρησιμοποιήθηκαν οι πλάκες πεζοδρομίου, πλην της ειδικής  λωρίδας  «οδηγού  τυφλών» που  αποβλέπει  στην  καθοδήγηση  και  ασφαλή  διακίνηση  των  ατόμων  με προβλήματα όρασης.

Επιπλέον, ο υφιστάμενος ελλιπής ηλεκτροφωτισµός της σε συνδυασμό με την πλούσια δενδροφύτευσή της, μεγάλωνε τον βαθμό επικινδυνότητάς της, υποβαθμίζοντας σημαντικά την λειτουργικότητά της και την χρηστικότητά της για αυτό και τοποθετήθηκαν εκ νέου 20 φωτιστικά σώματα led εξοικονόμησης ενέργειας. Επίσης, τοποθετήθηκε αστικός εξοπλισμός με ξύλινα παγκάκια και κάδους απορριμμάτων.

Η βασική έκταση της πλατείας είναι περίπου 2.250 μ2, αλλά διευρύνεται στο πλαίσιο του σχεδιασμού επέμβασης σε περίπου 2.850μ2, ενσωματώνοντας ως μέρος της ανάπλασης, τμήμα της οδού Ευαγγελιστρίας (αποκατάσταση προσβασιμότητας-ήπια κυκλοφορία δρόμου), μεταξύ των οδών Πάριδος και Πριάμου. Στο τμήμα της οδού Ευαγγελιστρίας σε σχέση με την πλατεία, χρησιμοποιήθηκε ως υλικό επίστρωσης, η χρήση  συμπαγών τεχνητών κυβολίθων από σκυρόδεμα, αφενός για να τονιστεί η ήπια κυκλοφορία του δρόμου αφετέρου για να γίνει διαφοροποίηση σε μοτίβο.

Η εκτέλεση όλων των εργασιών ανάπλασης της πλατείας έγινε από τα δημοτικά συνεργεία, με την επίβλεψη των στελεχών του Δήμου.Έτσι πετύχαμε την  άμεση υλοποίηση της πρότασης σχεδιασμού του χώρου και το ελεγχόμενο κόστος κατασκευής του έργου.

 

ΟΧΙ

Σύνταξη μελέτης ανάπλασης:

  • Δ/νση Περιβάλλοντος, ΤΜΗΜΑ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΣΜΟΥ ΚΑΙ ΜΕΛΕΤΩΝ
  • Δ/νση Τεχνικών υπηρεσιών, ΤΜΗΜΑ ΜΕΛΕΤΩΝ

Κατασκευή έργου με ιδία μέσα:

  • Δ/νση Τεχνικών υπηρεσίών
  • Τμήμα Εφαρμογών Πρασίνου

Η Πλατεία “Δασκάλας” βρίσκεται στην περιοχή Αγίου Φανουρίου, η οποία εντάχθηκε στο ρυμοτομικό σχέδιο πόλεως με το ΦΕΚ 216/Δ΄/13-11-1968 και βρίσκεται επι των οδών Πάριδος, Κάστορος, Πριάμου και Ευαγγελιστρίας  (Ο.Τ. 346).

  • Η δηµιουργία ενός φιλικού και ασφαλή προς το περιβάλλον και τους χρήστες δηµόσιου χώρου, φιλόξενου και ευπροσάρµοστου σε ποικίλες καθηµερινές και έκτακτες χρήσεις,  θα αποτελέσει χώρο προορισµού, στάσης και συνάθροισης. Οι φυσικά διαμορφωμένες διαδρομές εσωτερικά της πλατεία μας, αυξάνουν την παραγωγικότητα του ενεργού πληθυσμού, προωθούν τη Βιώσιμη Αστική Κινητικότητα και ενδυναμώνουν την κοινωνικότητα (Σύνδεση με παγκόσμιο στόχο 3. Καλή υγεία και Ευημερία)
  • .Η δυνατότητα εξάτμισης του νερού από τα δάπεδα και εξατμισοσοδιαπνοής του από τις επιφάνειες χλοοτάπητα αναμένεται να βελτιώσει την θερμοκαρασία στην πλατεία συγκρινόμενη με τις ασφαλτοστρωμένες και πλακοστρωμένες επιφάνειες κατά 4-5 °C. Η θερμική άνεση  που προσδίδεται στην πλατεία από την εξάτμιση του νερού σε συνδυασμό με την σκίαση από τα δένδρα, δημιουργεί ελκυστικό περιβάλλον για συνάθροιση κοινού συγκρινόμενη με πλατείες  όπου επικρατούν σκληρά δάπεδα και πλακόστρωση
  • Τα περιμετρικά πεζοδρόμια της πλατείας στις οδούς Πάριδος, Κάστορος και Πριάμου ανακατασκευάστηκαν με διευρυμένο πλάτος προκειμένου να διασφαλισθεί η άνετη κίνηση των πεζών (διευκόλυνση προσβασιμότητας). Επισημαίνεται ότι, επί των πεζοδρομίων των οδών Πάριδος, Κάστορος, Πριάμου, και Ευαγγελιστρίας κατασκευάστηκε ειδική λωρίδα «οδηγού τυφλών», με πλάτος 0,40μ από ειδικές τσιμεντένιες αντιολισθηρές πλάκες, χρώματος κίτρινου, διαστάσεων 40x40cm, που  αποβλέπει  στην  καθοδήγηση  και  ασφαλή  διακίνηση  των  ατόμων  με  προβλήματα  όρασης, σύμφωνα με τα σχεδιαγράμματα που συνοδεύουν την απόφαση 52907/28.12.2009 (ΦΕΚ B 2621/31.12.2009- Ειδικές ρυθμίσεις για την εξυπηρέτηση ατόμων με αναπηρία σε κοινόχρηστους χώρους των οικισμών που προορίζονται για την κυκλοφορία πεζών).
  • Η ανακατασκευή της Πλατείας Δασκάλας στο Ίλιον αποτελεί ένα απτό παράδειγμα διαμόρφωσης αστικού χώρου με οφέλη για το μικροκλίμα, το περιβάλλον και τον άνθρωπο.  Η χρήση του υδατοπερατού δάπεδου   σε επιφάνεια 700τμ. (εσωτερικό δάπεδο επίστρωσης από βότσαλο-ψηφίδα συγκολλημένου με ρητίνη σε συνδυασμό με την εφαρμογή υπόβασης τρισδιάστατου πλέγματος),σε συνδυασμό με την ανάπτυξη χλοοτάπητα σε επιφάνεια 850τμ. που προσφέρουν την κατάλληλη βοήθεια σε περιπτώσεις έντονων βροχοπτώσεων (αντιπλημμυρική λειτουργία)επιτρέπουν την διαχείριση των όμβριων υδάτων και την διατήρηση του υδρολογικού κύκλου συμβάλλοντας στην βελτίωση των θερμοκρασιών της πόλης  και την δέσμευση ρυπογόνων ουσιών (CO2). Πιο συγκεκριμένα σύμφωνα με κλιματικά δεδομένα (http://www.meteo.gr/climatic.cfm) από τους σταθμούς Περιστερίου και Πετρούπολης κατά τα έτη 2014-2015 η μέση ετήσια βροχόπτωση ανέρχεται σε 472,80mm.
  • Η πλατεία, με επιφάνειες όπως το νέο δάπεδο με υδατοπερατότητα Mod. Kf 60–200 mm/min καθώς και τον χλοοτάπητα που αναπτύσσεται σε φυσικό έδαφος με υδατοπερατότητα Mod. Kf 0,3–20 mm/min, αναμένεται να απορροφήσει το σύνολο των όμβριων υδάτων και να συμβάλει θετικά στην μείωση των αντιπλημμυρικών φαινομένων. Πιο συγκεκριμένα μπορεί να παραλάβει στην επιφάνειά της,  1.550τμ., σύμφωνα με την μέση ετήσια βροχόπτωση των παραπάνω ετών, περίπου 732,84κμ. όμβριων ετησίως (1550τμ*472,80λτΑΝΑτμ/1000λτ). 
  • Επιπλέον άλλο ένα βασικό πλεονέκτημα από  τη χρήση υδατοπερατών υλικών, ως υλικό επίστρωσης σε εσωτερικό δάπεδο πλατείας, είναι ότι ελαχιστοποιεί τα προβλήματα που δημιουργούνται από το ριζικό σύστημα των δένδρων καθώς δεν εμποδίζουν τον αερισμό του ριζικού συστήματος τους και έχουν την δυνατότητα να απορροφήσουν το νερό που χρειάζονται από τις βροχές. Το αποτέλεσμα είναι να επιτυγχάνεται  βέλτιστη διαχείριση υδατικών πόρων. Επιπλέον, ενώ το κόστος του υδατοπερατού δαπέδου ισοδυναμεί περίπου με το κοστος κλασσικού δαπέδου από τσιμεντόπλακες, τα οφέλη προκύπτουν πολλαπλάσια.
  • Συμπερασματικά ο σχεδιασμός και η υλοποίηση πλατειών με την συγκεκριμένη τεχνική στην πόλη του Δήμου Ιλίου  συμβάλλει σημαντικά στην αντιπλημμυρική προστασία, αποφορτίζοντας το δίκτυο απορροής του νερού στο Δήμο (μείωση του κόστους αντιπλημμυρικής προστασίας του Δήμου), και αποδίδοντάς το στην ατμόσφαιρα ξανά.
  • Επίσης τοποθετήθηκαν φωτιστικά σώματα led για εξοικονόμηση ενέργειας. (Σύνδεση με σύμφωνο Δημάρχων για την αντιμετώπισης της κλιματικής αλλαγής, Σύνδεση με Παγκόσμιο στόχο 11. Βιώσιμες πόλεις, και Παγκόσμιο Στόχο 13. Δράση για το κλίμα)
  • Ο Διεθνής Οργανισμός Τροφίμων και Γεωργίας (FAO)  και ο Παγκόσμιος Οργανισμός Περιβάλλοντος, έχει εκτιμήσει πως στα 30 εκατοστά του επιφανειακού εδάφους δεσμεύεται μεγάλο ποσοστό διοξείδιο του άνθρακα  και επομένως προτείνει  να μη σφραγίζεται το έδαφος με  σκληρά υλικά αλλά να προστατεύεται με υλικά φιλικά προς σε αυτό για την επιτευξη της μείωσης του ενεργειακού αποτυπώματος.
  • Επισημαίνεται ότι το εσωτερικό υδατοπερατό δάπεδο επίστρωσης της πλατείας χρησιμοποιείται ως υλικό επίστρωσης για πρώτη φορά σε κοινόχρηστο δημόσιο χώρο στην Αττική, αφού μέχρι τώρα συνηθίζεται να χρησιμοποιούνται σκληρά μη υδατοπερατά υλικά στους Αστικούς χώρους. Ο Δήμος μας επέλεξε αυτό το καινοτόμο υλικόεπίστρωσης ως φιλικό στο περιβάλλον και αειφόρο και σε συνδυασμό με την αύξηση και τον εμπλουτισμό του πρασίνου, επιδιώκει να εκπληρώσει τις δεσμεύσεις του ως προ τις αρχές της βιώσιμης αστικής ανάπτυξης.
  • Έγινε αναβάθμιση της ποιότητας του αστικού κέντρου: Η αναμόρφωση της πλατείας μας αναβαθμίσε την εικόνα και την ποιότητα του αστικού τοπίου ιδιαίτερα σε πυκνοδομημένες περιοχές όπως ο Δήμος μας.
  • Οφέλη στην οικονομία: Το ελκυστικό περιβάλλον της πλατείας, θα τονώσει την επιχειρηματική κίνηση και θα αυξήσει τις αξίες των ακινήτων που βρίσκονται σε εγγύτητα.
  • Η προστασία των εύθραυστων περιοχών και η αισθητή παρουσία του πρασίνου στην πόλη, είναι σημαντική για τη διατήρηση της βιοποικιλότητας και συμβάλλει στη γενικότερη βελτίωση της ποιότητας ζωής.